Аморфты зат: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''Аморфты зат''' ({{lang-el|а}} — жоқ; {{lang-el|morphe}} — пішін, форма; {{lang-el|substantia}} — зат) — борпылдақ дәнекер ұлпасы жасушалары мен талшықтарының аралықтарын толтырып тұратын, атқаратын қызметіне сәйкес қоймалжындығы өзгеріп отыратын гел тәрізді іркілдек пішінсіз масса<ref>Рахимбекова З.М. Материалдар механикасы терминдерінің ағылшынша-орысша-қазақша түсіндірме сөздігі ISBN 9965-769-67-2</ref>. Әртүрлі мүшелердегі борпылдақ дәнекер ұлпасы жасушааралық тірі затындағы негізгі аморфты заттың мөлшері мен химиялық құрамы сол ұлпаның қызметі мен жағдайына байланысты ұдайы өзгеріп отырады. Негізгі аморфты зат — [[гликозаминдігликан]]дардан, [[протеиндігликан]]дардан, [[гликопротеид]]терден, судан жөне түрлі бейорганикалық тұздардан түрады. Бұлардың ішінде аморфты зат қүрамының негізін сульфаттанбаған гликозаминдігликандардың күрделіполимерлі түрі - [[гиалурон]] қышқылы құрайды. Бұл қышқылдың ұзын тармақталған полимерлі тізбегі әртүрлі бағытта иіліп, аралықтарында ұяшықтары мен өзектері болатын молекулалық тор жасайды. Осы аталған аморфты зат кеңістіктері арқылы ұлпа сұйығының қатысуымен қан және [[лимфа]] капиллярлары мен олардың сыртындағы клеткалар арасындағы зат алмасу процесі үздіксіз жүріп отырады. Аморфты заттың физикалық жағдайы мен атқаратын қызметіне түрлі [[гормон]]дар (кортикостероидтар және т.б.) мен ферменттер ([[гиалуронидаза]]) ықпалын тигізеді.<ref>Биоморфология терминдерінің түсіндірме сөздігі / -— Алматы: "«Сөздік-Словарь"», 2009 жыл. ISBN 9965-822-54-9</ref>