Қазтуған Сүйінішұлы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш clean up, replaced: 2002 ISBN → 2002 жыл. ISBN using AWB |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
[[Сурет:1112.jpg|нобай|оңға|Қазтуған жырау]]
'''Қазтуған Сүйінішұлы''' ([[1420]], қазіргі [[Астрахан облысы]] Красный Яр қала маңы - ө.ж.б.) - жырау. Қазтуған Сүйінішұлының туған, қайтыс болған жылдары белгісіз. Халық арасында Қарға бойлы Қазтуған атанып кеткен. Қазақтың [[XV ғасыр]]дағы айтулы жорық жырауы. [[Әскербасы]], [[батыр]] болған.[[Еділ]]дің
Қазтуған жырау жорық жыршысы және халық [[эпос]]ын жасаушылардың бірі саналады. Артына қазақтардың әскери рухын, туған жерін, халық өмірі мен тұрмысын суреттейтін көптеген өлеңдерден тұратын шығармашылық мол мұра қалдырды. Олардың көпшілігі сақталмаған. Дегенмен, бізге жеткен жекелеген туындылары оның әдебиет тарихы төрінен орын алуға лайықты екенін айғақтайды. Оның поэзиясы жауынгерлердің көшпелі өмірін, көзқарасын суреттейді. Және олардың тұрмысын, айналадағы құлан таза табиғат туралы ойларын бейнелейді. Ақын-жыраудың қиялының жүйріктігі, өткірлігі, бай және әдемі көркемдік әдістері сол дәуірдегі қазақтардың поэтикалық өнерінің жоғары деңгейде болғанын, сонымен бірге, өзіндік ерекшеліктері бар екенін білдіреді. Ұлттық бояуы жағынан айқын суреттелген, жасампаз
▲'''Қазтуған Сүйінішұлы''' ([[1420]], қазіргі [[Астрахан облысы]] Красный Яр қала маңы - ө.ж.б.) - жырау. Қазтуған Сүйінішұлының туған, қайтыс болған жылдары белгісіз. Халық арасында Қарға бойлы Қазтуған атанып кеткен. Қазақтың [[XV ғасыр]]дағы айтулы жорық жырауы. [[Әскербасы]], [[батыр]] болған.[[Еділ]]дің [[Ақтума]], [[Бозан]] бойларында туып-өскен. XV ғасырдың орта шенінде іргесі жаңадан қаланған [[Қазақ хандығы]]на қоныс аударған.<ref>Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл.ISBN 9965-26-096-6</ref>
Қазтуған жыраудың "
▲Қазтуған жырау жорық жыршысы және халық [[эпос]]ын жасаушылардың бірі саналады. Артына қазақтардың әскери рухын, туған жерін, халық өмірі мен тұрмысын суреттейтін көптеген өлеңдерден тұратын шығармашылық мол мұра қалдырды. Олардың көпшілігі сақталмаған. Дегенмен, бізге жеткен жекелеген туындылары оның әдебиет тарихы төрінен орын алуға лайықты екенін айғақтайды. Оның поэзиясы жауынгерлердің көшпелі өмірін, көзқарасын суреттейді. Және олардың тұрмысын, айналадағы құлан таза табиғат туралы ойларын бейнелейді. Ақын-жыраудың қиялының жүйріктігі, өткірлігі, бай және әдемі көркемдік әдістері сол дәуірдегі қазақтардың поэтикалық өнерінің жоғары деңгейде болғанын, сонымен бірге, өзіндік ерекшеліктері бар екенін білдіреді. Ұлттық бояуы жағынан айқын суреттелген, жасампаз [[романтика]]мен көркемдеген, нақылдық ой орамдары мен көркемдік тіркестерге бай. Қазтуған жырау өлеңдері көп ғасырлық өнер мектебі мен әдеби үлгі ретінде санамыздан орын алды.
▲Қазтуған жыраудың "[[Мадақ жыры]]", "[[Туған жермен қоштасу]]" сынды туындыларын ежелгі қазақ поэзиясының таңдаулы үлгілеріне жатқызуға болады. Ақынның халық жыраулары арқылы жеткен бірқатар толғаулары [[Илья Николаевич Березин|И.Березиннің]] "[[Түрік хрестоматиясы]]нда" ([[1862]]), [[Ғабдолла Мұштақ]]тың [[1910]] жылы шыққан "[[Шайыр]], яки қазақ ақындарының басты жырлары" жинағында, [[Мұхтар Мағауин|М.Мағауиннің]] "[[Алдаспан]]" кітабында ([[1970]]) жарияланды.<ref>Тарихи тұлғалар. Танымдық - көпшілік басылым. Мектеп жасындағы оқушылар мен көпшілікке арналған. Құрастырушы: Тоғысбаев Б. Сужикова А. – Алматы. “Алматыкітап баспасы”, 2009 ISBN 978-601-01-0268-2</ref><ref>Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002 жыл. ISBN 9965-607-02-8</ref>
Халық Қазтуғанды әрдайым еске алып, қадір тұтады. Ол туралы талай аңыздар айтылған. Ел аңызында ол қалмақтарға қарсы қол бастаған ұрпақтың батыры. [[Жырау]] қайғы айтып еш түңілмейді. Батырлар дәстүрін қолдап , асқақ жыр шертеді, ескі елдік бөлінбес бірлік қайтпас ерлік дәстүрін уағыздайды. Ойын-тойы көп жастық шақты еске алып, оптимистик пікірлер ұсынады. Нарындай құнарлы, жайлы кең қоңыстың қасиеттерін асыра ардақтайды.
| |||