Темекі: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
122-жол:
'''Темекі түтіні'''нде [[никотин иіс газы]], [[көгерткіш қышқыл]], [[аммиак]], [[формальдегид]], т.б. зиянды заттар көп. [[Пәле (рак) ісігі]]н асқындыратын [[бензопирен]] ерекше зиянды болып табылады. Шылым шегетіндер шылым шекпейтіндерге қарағанда пәле аурымен ([[өкпе]] 10 есе, [[көмей]] 6-10 есе, [[өңеш]] 2-6 есе) жиі ауырады. Олардан басқа өкпенің [[созылмалы қабыну]], [[туберкулез]], [[тыныс демікпесі]] ауруларына жиі ұшырайды. Шылым шегуші өзіне ғана емес, сондай-ақ айналасындағыларға да зиянды. Шылым шегілген бөлмеде бір сағат болған адам шылым шеккендей уланады. Бір адамның шылым шегуі көп адамды уландырады. Шылым шегуден әйелдер мезгілінен ерте қартайып, жүкті кезінде әр түрлі ауруларға жиі ұшырайды. Халықаралық санақ мәліметіне қарағанда шылым шегетін әйелдерден туған балалардың арасындағы өлім шылым шекпейтін әйелдерге қарағанда 40 пайызға жоғары.
'''Никотин''' қан тамырларының түйілуіне және олардың ішкі қабықшасының өзгеруіне себепші болады. Мұндайда қантамырлардың саңылауы тарылып, қан айналымы қиындайды, дене мүшелерін оттегімен және қоректік заттармен қамтамасыз ету және олардан зат алмасудың зиянды өнімдерін әкету нашарлайды. Шылым шегушілер арасында көп тарааған ауру- стенокардия, мұнда жүрек қан тамырлары кеудені қатты ауыртатын әлсіздік пен ажал қатерін туғызатындай оқтын-оқтын түйілуі мүмкін. [[Стенокардия]] көбіне жүректің ауыр жарақаты [[миокард]] [[инфаркт]]іге әкеліп соғады. Шылым шегушілердің басқа бір әдетті ауруы- ұстамалы ақсастық (эндартериит). Мұнда адам бірнеше ғана қадам жасап үлгереді, ал содан кейін бір немесе екі аяқ та ұйып, кенет ауырады. Тоқтаған соң бірнеше минуттан кейін ауырсыну басылады, бірақ әрі қарай жүруге ыңғайланғанда қайта пайда болады. Сөйтіп, осылайша жалғаса береді. Шылым шегу адам денесінің жетілу мүмкіндіктерін әжептәуір шектейді. Никотин дене күшін және бұлшықет сезімінің өткірлігін кемітіп, қимыл үйлесімділігін, шапшаңдықты және әсіресе төзімділікті нашарлатады. [[Спорт]] пен темекі бір-біріне қарама-қайшы. <ref>Қасымбаева Т.,"Тіршіліктану",10-11,2003,
==Темекі туралы афоризмдер==
| |||