Липецк облысы

Липецк облысы – РСФСР құрамындағы әкімшілік бөлік. 1954 жылы 6 қаңтарда құрылған. Жері 24,1 мың квадрат км. Халқы 1223 мың (1973). Әкімшілік жағынан 18 ауданға бөлінеді. 8 қаласы, 4 қала типтес поселкесі бар. Орталығы – Липецк қаласы. Экономикалық, мәдени-ағарту жетістікьері үшін Липецк облысы Ленин орденімен наградталған (1967 жылы 4 шілдеде).

Сурет:Липецк облысының картасы.jpg

Липецк облысының картасы

Табиғаты

Липецк облысы Шығыс Еуропа жазығының орталық бөлігі мен Дон өзенінің жоғарғы ағысын алып жатыр. Жері қыратты, төбелі жазық келеді. Климаты қоңыржай континенттік. Қаңтардың орташа температурасы – 10, - 11 градус, шілдеде 19-20 градус. Жылдық жауын-шашын мөлшері 450-500 мм. Басты өзені – Дон. Негізінен сұр орман топырағы аралас қара топырақ тараған. Территориясының 8,3%-ке жуығы орман. Қасқыр, түлкі, тиін, қоян, саршұнақ, аламан, суыр; құстардан қаз, тырна, жапалақ т. б. кездеседі.

Халқы

Халқы негізінен орыстар (98,2%, 1970). Орташа тығыздығы 1 квадрат км жерег 50,7 адамнан (1973) келеді. Қала халқы 591 мың. Ірі қалалары: Липецк, Елец, Данков, Грязи.

Шаруашылығы

Липецк облысы – қара топырақты аймақтағы индустриялы облыстардың бірі. Өнеркәсіптің жетекші салалары – қара металлургия, кен өндіру, машина жасау, химия. Өнеркәсіп өнімі 1940-72 жылы 19 есе артты. Энергетика базасы – Липецк және Елец жылу электр станциялары. Өнеркәсіп өнімінің 60%-і ауыр, 25%-ке жуығы тамақ өнеркәсібінің үлесіне тиеді. Басты өнеркәсіп орталықтары – Липецк, Данков, Усмань, Лебедянь. Елец қалалары. Облыс ауыл шаруашылығы дәнді дақылдар мен етті-сүтті мал өсіруге бейімделген. 1973 жылы облыста 159 колхоз және 197 совхоз болды. Егістік жері 1681 мың га, оның ішінде дәнді дақылдар (бидай, қара бидай, арпа, сұлы, қара құмық) 890 мың га, қант қызылшасы 104 мың га, күнбағыс 19 мың га (1972). 1973 жылғы мал саны (мың): мүйізді ірі қара 621, (оның ішінде сиыр 265), шошқа 654, қой мен ешкі 352, құс 5,7 млн. Темір жолының ұзындығы 214 км, оның 130 км-і электрлендірілген, басты жолдары Мәскеу – Елец – Донбасс, Мәскеу – Грязи, Воронеж – Дондағы Ростов, Рига – Орел – Липецк – Волгоград. Автомобиль жолының ұзындығы 8 мың км. Липецк облысы жерінен Ставрополь – Мәскеу газ құбыры өтеді. 1972/73 оқу жылында 1200 мектеп, 34 кәсіптік-техника училище, 19 арнаулы орта оқу орны, 2 пед институт (Липецк, Елец) , 725 көпшілік кітапханасы,749 клуб, 2 театр, 773 кино қондырғы болды. «Ленинское знамя» (1918 жылдан), «Ленинец» (1957 жылдан) облысы газеттері шығарылады. Мед. орындарында 2,5 мың дәрігер, 12,3 мың ауруханалық орын болды (1973). Облыс орталығында Липецк курорты бар.

Пайдаланған әдебиет

• Российская Федерация. Центральная Россия. Центральный район. Волго-Вятский район. Черноземный центр,М,.1970,с. 765-81 (серия «Советский Союз» ) ;
• Народное хозяйство Липецкой области за годы Советской власти. Статистич. сб., Воронеж, 1967.