Электр желі (пәтердегі): Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш clean up, replaced: Пайдаланған әдебиет → Дереккөздер using AWB
шӨңдеу түйіні жоқ
1-жол:
[[Сурет:Sicherungskasten.jpg|thumb]]
'''Электр желі''' ( пәтердегі ) көпшілік тұрғын үйлерде сенекке орналасқан бөлу қалқанынан таратылады. Қалқандағы жалпы ажыратқыдан пәтерге 2 не 3 сым тартылады.
Олардың бірі төбедегі жарық көзін, екіншісі [[штепсель]]дік [[Розетка құрау|розетканы]], ал үшіншісі [[электр плита]]ларын (кейбір үйлерде) токпен қоректендіреді. Әр желінің автоматты айырғысы не балқымалы токқағары болады; желінің бірі қысқаша тұйықталғанда қажетті токқағар іске қосылады да үй басқа сау торапқа (мысалы, [[штепсельдік розетка]] желісі) қосылатын жарықтандырғыштан қуат алады.
ажыратқыдан пәтерге 2 не 3 сым тартылады.
Электр желісінің екі сымының біреуінде ([[фаза]]лық сым деп аталады) кернеу болағындықтан, осы сым мен екінші (нөлдіқ) сымның арасында қауіпті 220 В не 127 В
Олардың бірі төбедегі жарық көзін, екіншісі
кернеу (Электр кернеу мақалаеын қараңыз) пайда болады. Дәл осындай кернеу [[фаза]]лық
[[штепсель]]дік [[Розетка құрау|розетканы]], ал үшіншісі [[электр плита]]ларын (кейбір үйлерде) токпен қоректендіреді. Әр желінің автоматты айырғысы
сым және жермен электрлік контактіде болатын (мысалы, су құбыры), электр топынтогын
не балқымалы токқағары болады; желінің
жақсы өткізетін кез келген заттық арасында да кездеседі. Сондықтан, электр желісінің
бірі қысқаша тұйықталғанда қажетті токқағар іске қосылады да үй басқа сау торапқа
[[Изоляция және деизоляция|изоляцияланбаған]] тұсына шам патронының не айырғының контактілеріне қол тигізуге болмайды, ондай жағдайда ток соғуы мүмкін.
(мысалы, [[штепсельдік розетка]] желісі) қосылатын жарықтандырғыштан қуат алады.
Электр желісінің екі сымының біреуінде
([[фаза]]лық сым деп аталады) кернеу болағындықтан, осы сым мен екінші (нөлдіқ)
сымпың арасында қауіпті 220 В не 127 В
кернеу (Электр кернеу мақалаеын қараңыз)
пайда болады. Дәл осындай кернеу [[фаза]]лық
сым және жермен электрлік контактіде болатын (мысалы, су құбыры), электр топын
жақсы өткізетін кез келген заттық арасында
да кездеседі. Сондықтан, электр желісінің
[[Изоляция және деизоляция|изоляцияланбаған]] тұсына шам патронының
не айырғының конт актілеріне қол тигізуге
болмайды, ондай жағдайда ток соғуы мүмкін.
Ол адам өміріне өте қауіпті.
Пәтердегі электр желісімен жұмыс кезінде міндетті түрде қауіпсіздік шараларын сақтаған жөн; автоматты айырғыш не тығынды токқағардың дұрыстығын, сондай-ақ электр сымдарының изоляциясын қадағалан отыру керек. [[Изоляция және деизоляция|Изоляциялы]] бүлдіріп алмас үшін электр сымын шегеге, металл не ағаш бұйымға ілуге, сымды ширатып бұрауға, сым мен электр шнурын қыздыруға не су құбырына жақын тартуға, қосу шнурын жұлқи суыруға, жалаңаш сымды желіге қосу атасы ретінде пайдалануға, сондай-ақ ашық электр
Пәтердегі электр желісімен жұмыс кезінде
желісін сырлауға не әктеуге болмайды.
міндетті түрде қауіпсіздік шараларын сақтаған жөн; автоматты айырғыш не тығынды токқағардың дұрыстығын , сондай-ақ электр сымдарының изоляңиясын қадағалан отыру
Дымқыл үйде және электр тоғын жақсы өткізетін жер, кірпіш, бетон еденді ғимараттарда, мыс., жертөледе, гаражда, ваннада, әжетханада, [[электр желісі]]не сақ болған жөн.
керек. [[Изоляция және деизоляция|Изоляциялы]] бүлдіріп алмас үшін
Мұндай жерлерде ажыратқы мен розетканы орнатуға, тасымалдан атын ламнаны, қорғауыш арматурасы жоқ парақтарды пайдалануға болмайды. Электр топытогы на түсіп қалмау үшін жасырын электр желісі бар үйлерде қабырға тесу жұмыстарын алдын ала тұрғын үй пайдалану мекемесімен келісіл жүргізу қажет.
электр сымын шегеге, металл не ағаш бұйымға ілуге, сымды ширатыл бұрауға, сым мен
[[Электр желісі]]ндегі жиі кездесетін ақау (жабық және ашық электр желілерінде) көбінесе, фазалық және нөлдік сымдар арасында қысқаша тұйықталуы [[фаза]]лық сымның жермен тұйықталуы, жалғастыру контактісінің нашар болуы, сымпың үзілуі салдарынан
электр шнурын қыздыруға не су құбырына
болады. Токқағарлар [[фаза]]лық және нөлдік сымдардың немесе [[фаза]]лық сым мен жерге
жақын тартуға, қосу шнурын жұлқи суыруға, жалаңаш сымды желіге қосу атасы
қосылған зат арасында қысқаша тұйықталу болғанда ғана балқиды (не ажыратылады).
ретінде пайдалануға, сондай-ақ ашық электр
Әдетте, қысқаша тұйықталу аспапты электр желісіне қосқан кезде болады. Сондықтан
желісін сырлауға не әктеуге болмайды.
Дымқыл үйде және электр тоғын жақсы
өткізетін жер, кірпіш, бетон еденді ғимараттарда, мыс., жертөледе, гаражда, ваннада,
әжетханада, [[Электр Желісі|электр желісіне]] сақ болған жөн.
Мұндай жерлерде ажыратқы мен розетканы
орнатуға, тасымалдан атын ламнаны, қорғауыш арматурасы жоқ парақтарды пайдалануға болмайды. Электр топы на түсіп қалмау
үшін жасырын электр желісі бар үйлерде
қабырға тесу жұмыстарын алдын ала тұрғын
үй пайдалану мекемесімен келісіл жүргізу
қажет.
[[Электр Желісі|Электр желісіндегі]] жиі кездесетін ақау (жабық және ашық электр желілерінде) көбінесе,
фазалық және нөлдік сымдар арасында қысқаша тұйықталуы [[фаза]]лық сымпың жермен
тұйықталуы, жалғастыру конт актісінің
нашар болуы, сымпың үзілуі салдарынан
болады. Токқағарлар [[фаза]]лық және нөлдік
сымдардың немесе [[фаза]]лық сым мен жерге
қосылған зат арасында қысқаша тұйықталу
болғанда ғана балқиды (не ажыратылады).
Әдетте, қысқаша тұйықталу аспапты электр
желісіне қосқан кезде болады. Сондықтан
ақаулы аспайтын өзінен іздестіру керек.
[[Электр аспаптар]]ы қоректендіру кернеуінің жетімсіз болуы (мысалы, лампаның көмескі,
әлсіз жануы) ажыратқының, [[патрон]]ның, [[Розетка құрау|розетканың]] т. б. контактісінің нашар болуы, сымдардың дұрыс қосылмауы салдарынан болады. Электр желідегі қонтактінің тиянақты болмауынан электр аспаптары біркелкі жұмыс істемейді. Бұл жағдайда электр аспабын дұрыс розеткаға қосып тексеру қажет.
жетімсіз болуы (мысалы, лампаның көмескі,
Желідегі сымның үзілген тұсын оңай табуға болады.
әлсіз жануы) ажыратқының, [[патрон]]ның,
Электр желідегі ақауды дұрыстау алдында бөлу қалқанындағы ажыратқымен кернеулі бөліп, не бүлінген электр желісінің токқағар сылақ астына сым тартуға [[поливинилхлорид]]
[[Розетка құрау|розетканың]] т. б. контактісінің нашар болуы,
[[Изоляция және деизоляция|изоляциялы]] мыс не [[алюминий]] сымдары пайдаланылады. Металл құбыр ішіне резеңке изоляциялы шірімейтін құрам сіңдіріліп мақта орауышпен оралған мыс не [[алюминий]] сымда рды тартады. Электр желісі үшін пайдаланылатын резеңке [[Изоляция және деизоляция|изоляциялық]] болат сым не түтікшелі қабықшаға оралған мыс сым механикалық әсерге төзімді болады.<ref>Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990 ISBN 5-89800-008-9</ref>
сымдардың дұрыс қосылмауы салдарынан
болады. [[Электр Желісі|Электр желідегі]] қойт актінің тиянақты болмауынан электр аспаптары біркелкі
жұмыс істемейді. Бұл жағдайда электр аспабын дұрыс розеткаға қосып тексеру қажет.
Желідегі сымның үзілген тұсын оңай табуға
болады.
[[Электр Желісі|Электр желідегі]] ақаулы дұрыстау алдында
бөлу қалқанындағы ажыратқымен кернеулі
бөліп, не бүлінген электр желісінің токқағар сылақ астына сым тартуға [[поливинилхлорид]]
[[Изоляция және деизоляция|изоляциялы]] мыс не [[алюминий]] сымдары
пайдаланылады. Металл құбыр ішіне резеңке
изоляциялы шірімейтін құрам сіңдіріліп мақта орауышпен оралған мыс не [[алюминий]]
сымда рды тартады. Электр желісі үшін пайда
ланылатын резеңке [[Изоляция және деизоляция|изоляциялық]] болат сым не
түтікшелі қабықшаға оралған мыс сым механикалық әсерге төзімді болады.<ref>Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990 ISBN 5-89800-008-9</ref>
 
==Дереккөздер==