Абай ауданы (Абай облысы): Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
[[File:Abay Eastern District Kazakhstan.png|thumb|300px|Абай ауданы (Шығыс Қазақстан облысы)]]
'''Абай ауданы''' - [[Шығыс Қазақстан облысы]]ның оңт.-батысындағы әкімш. бөлініс. 1928 ж. құрылған. А. а. 1993 жылдан ҚР Президентінің Жарлығымен [[Абыралы ауданы]] болып, ол 1997 ж. таратылды да, бұрынғы атауымен қайта аталды. Жер аум. 20,0 мың км2. Тұрғыны 16,1 мың адам, орташа тығызд. 1 км2-ге 1,2 адамнан келеді (2006). Аудан орт. – Қарауыл а. А. а-ның жері ойлы-қырлы болып келеді. Оңт.-батысын [[Ханшыңғыс]] (1152 м) және [[Шыңғыстау]] (1077 м), шығысын [[Дегелең]], [[Ордатас]], батысын [[Дос]], [[Мыржық]] таулары алып жатыр. Кен байлықтарынан [[мәрмәр]], [[гранит]], [[қиыршықтас]], [[құм]], т.б. өндіріледі. Климаты континенттік, қысы суық, жазы ыстық, құрғақ. Орташа ауа темп-расы қаңтарда – 15,5°С, шілдеде 20,5°С. Жауын-шашынның орташа жылдық мөлш. 250 – 350 мм. Аудан аумағынан [[Шаған]], [[Ащысу]], [[Бөкенші]] өзендері ағып өтеді. Жазда құрғап қалатын ұсақ өзендер мен жылғалар, ащы және сор көлдер көп. Жері қоңыр және сортаң топырақты келеді. Өсімдіктерден далалық өңірде селеу, бетеге, жусан, ши, таулы өңірлерде терек, қайың, өзен бойларында тал, қарақат, мойыл өседі. Жануарлардан арқар, елік, қасқыр, түлкі, ор қоян, қарсақ, борсық, күзен, тиін, сарышұнақ; құстардан дуадақ, құр, бұлдырық, бөдене, тырна, қаз, үйрек, бүркіт, т.б. мекендейді. А. ш-на пайдаланатын жер аум. 3271,2 мың га (2006), оның ішінде егістік жері 66,6 мың га, шабындық 61,4 мың га, жайылым 3141,1 мың га (2001). Тұрғындары облыс орт. – Өскемен қ-мен және көрші аудандармен автомоб. жолдары арқылы қатынайды. Ауданда [[Абай Құнанбаев]] пен [[Мұхтар Омарханұлы Әуезов|М.О. Әуезов]]тің мұражайлары, [[Жидебай]] қорығы, [[Сарыкөл]], [[Қоңыр әулие]] үңгірлері, [[Еңлік – Кебек]] зираты, т.б.тарихи орындар мен туристік маңызы бар көрікті жерлер бар.