Әли ибн Әбу Талиб: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
80.132.244.23 (талқылауы) істеген нөмір 2155177 түзетуін жоққа шығарды
шӨңдеу түйіні жоқ
25-жол:
|Уикиқайнар =
}}{{Ислам}}
'''Али ибн Абу Талиб''' ({{lang-ar|علي بن أبي طالب}} [[600]] — [[24 қаңтар]] [[661]]) &nbsp;— Мұхаммед пайғамбардың немере інісі, күйеубаласыкүйеу баласы, сахабасы, әділетті төрт халифпныңхалифаның төртіншісі ([[656]]—661). Исламды алғаш қабылдағынқабылдаған балалардың қатарынан. <ref> [http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%8A_%D8%A8%D9%86_%D8%A3%D8%A8%D9%8A_%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8 Араб википедиясы] </ref>
 
[[Сурет:اسم الامام علي بن ابي طالب بالخط الكوفي.png|thumb|right|250px|Арабша жазу: "Әли" Куфа жазуымен жазылған.]]
33-жол:
 
== Имам Әли ==
Негізгі аты – Әли ибн Әбу Тәліп ибн ӘбдүлМүттәліпӘбдүл Мүттәліп ибн Хишам ибн Әбди Манап ибн Құсайи ибн Киләб ибн Мүррә ибн Кағб Лүей әл-Құрайыши әл-Хашими. Ол – хижрадан жиырма жыл бұрын дүниеге келген, Пайғамбардың ағасы Әбу Тәліптің шаңырағындағы кенже ұл. Хазірет Әли төрт ұл мен тоғыз қыздың әкесі. Бұлардың арасындағы Пайғамбардың “олар менің дүниеде иіскеп сүйген екі райханым” деген ұлдары Хасан мен Хұсейн, қыздары Зейнеп пен Үммүгүлсім Мұхаммед пайғамбардың қызы Фатиманың құрсағынан шыққан. Фатиманың көзі тірісінде ол екінші рет үйленбеген.<ref> Саңлақ сахабалар. Алау Әділбаев. Алматы-2010ж. 103-бет. </ref>
 
=== Сунниттердің көзқарасында ===
Мүминдердің әміршісі, Жәннатпен сүйіншіленген он сахабаның бірі, Пайғамбардың күйеу баласы, Аллаһтың арыстаны, ғылым қаласының қақпасы ретінде танылған төртінші халифа.<ref> Саңлақ сахабалар. Алау Әділбаев. Алматы-2010ж. 103-бет. </ref> Оның шыншылдығы, батырлығы, Расулаллаһқа жақындығы, тақуалығы мен парасаттылығы кейінгі ұрпаққа өнеге. Бойындағы өшпес иманы мен мұқалмас жігері жағынан да сахабалардың арасында орны ерекше. ПайғамбарыдыңПайғамбардың ғұмыр кешкен уақытындағы маңызды соғыстарға қатысып, сайыпқыран батырлықтың үлгісін көрсетті. Пайғамбарымызды жанындай жақсы көрді. Аллаһ елшісі дүние салғаннан кейін де хазірет Әли бүкіл ғұмырын Исламды жаю және сақтау жолында жұмсап, кейінгі ұрпаққа қызыға қарап, тамсана тыңдар тарих қалдырды.
 
=== Шииттердің көзқарасы бойынша ===
53-жол:
* Яғсуб әл-Мүминин немесе Яғсубуд дин, (Арабша: '''يعسوب المؤمنين''' و'''يعسوب الدين'''), Мағынасы: <ref name="موقع الإمام الشيزاري"/><ref name="كنز العمال">سماه الرسول بهذا كما ورد في كتب الفريقين ولكن ضعفها أهل السنة [[كنز العمال في سنن الأقوال والأفعال]] - [http://www.al-eman.com/IslamLib/viewchp.asp?BID=137&CID=370 حرف الفاء]</ref>
* Әл-Садиқ Әкбар, (Арабша: '''الصديق الأكبر'''), Мағынасы: Сенімді. <ref name="كنز العمال"/>
* Әл-Фаруқул Ғазим, (Арабша: '''الفاروق الاعظم'''), Мағынасы: ЖақсылықпенЖақсылық пен жамандықты айырушы. <ref name="كنز العمال"/>
* Бәбә Мәдинәтул Ғилм, (Арабша: '''باب مدينة العلم'''), Мағынасы: Ғылым қаласының есігі. Шиғалара осылай атайды. Суюти өзінің (Тарихул Хулафа" кітабында: "Бұл Хасанның лақабы деп жазған.<ref>تاريخ الخلفاء للسيوطي - باب علي بن أبي طالب - فصل في الأحاديث الوارده في فضله</ref>. Дегенмен сәләфилер бұл лақабты жоққа шығарады. <ref>« موضوع» (سلسلة الأحاديث الضعيفة6/518 ح رقم2955).</ref><ref>ذكره الحافظ عن جابر مرفوعا. ثم قال « الحديث منكر» (لسان الميزان1/197).</ref><ref>(7/165) من الميزان يصف الذهبي الخبر بأنه باطل.</ref>
* Уәлидул Кағба, (Арабша: '''وليد الكعبة'''), Мағынасы: Кағбада туылған. Кейбір деректер бойынша Әли Кағбада туылған.
79-жол:
=== Әйелдері ===
==== Фатима әз-Заһра ====
Фатима әз-Заһра - Мұхаммед пайғамбардың қызы.
 
Фатимадан көрген ұл-қыздары:
137-жол:
 
=== Пайғабардың қолында ===
Әлиге тағдыр тамаша сыйын тарту етіп, оны Пайғамбар өз қарауына алды. Ол кезде Әлидің әлі бес жасар бала кезі. Бұл – баланың нағыз тәрбиеленуге ыңғайлы, қалай бағыт берсең солай жүріп, жақсылыққа, ізгілікке тән нәрселерді бойына суды құмдай сіңірер таза шағы. Тап осындай кезеңде Пайғамбардың нұрлы шаңырағында тәрбиеленуі оны қараңғылық дәуірінің жаман індеттерін бойына жұқтырудан аман алып қалды. Сол замандағы арабтардың табынып жүрген пұттарына табынбай, өмірін тура жолдан жаңылыспай өткізуге себепкер болды. Бұл ол үшін көктен тілегені жерден табылған үлкен бақыт еді.
 
=== Балалардан алғаш мұсылман болған Әли ===
144-жол:
– Бұл жайлы мен әлі ешнәрсе естіген емеспін, мұны жақсы білмеймін. Әкеммен ақылдаспай тұрып ешнәрсе дей алмаймын, – деп, Әли ойлануға мұрсат сұрайды. Алайда Пайғамбар ол кезде дінді ашық түрде жариялауды бастамағандықтан, мұны басқалардың естігенін қаламай:
 
– Ей, Әли, [[мұсылман ]]болмасаң да мұны жасырын ұста. Ешкімге айтпа, – дейді. Түні бойы кірпік айқастырмай шыққан оның жүрегі Исламға жылынып, ертесі күні таң атысымен Пайғамбарымызға (с.а.с.) барып:
 
– Кеше мені нені қабылдауға шақырған едіңіз? – дейді Әли толқып...