Латын тілі: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
Латын тілі ({{IPAc-en|ˈ|l|æ|t|ɨ|n|audio=En-us-latin.ogg}}; Latin: {{lang|la|''lingua latīna''}}; ''lingua'' сөзі "тіл" ұғымын білдіреді) - [[Латиум]] және [[Ежелгі Рим]]де [[Италикалық]] [[Латиндер (тайпа)|Латиндер]] сөйлеген [[антика]]лық [[Италик тілдері|Италик тілі]].<ref>{{cite book|title=A companion to Latin studies|first=John Edwin |last=Sandys|location=Chicago|publisher=[[University of Chicago Press]]|year=1910|pages=811–812}}</ref>. [[Еуропа тілдері тізімі|Еуропалық тілдердің]] басым бөлігі секілді ежелгі [[Прото-Үнді-Еуропалық тіл]]дің жалғасы. [[Этруск тілі]]нің ықпалы мен [[Грек әліпбиі]]н пайдалану латын тілінің [[Апеннин түбегі]]нде қалыптасуына әсер етті. Қазіргі Роман тілдері латын тілі диалектісінің ([[Дөрекі латын|дөрекі Латын]]) жалғасы. Сонымен қатар латын тілін көптеген студенттер, зерттеушілер мен шіркеу қызметшілері пайдаланады, және әлем бойынша кейбір білім беру институттарында әлі күнге дейін оқытылады.<ref>{{cite journal |title=A Dead Language That's Very Much Alive |url=http://www.nytimes.com/2008/10/07/nyregion/07latin.html |first=Winnie |last=Hu |journal=New York Times |date=6 October 2008 |ref=harv}}</ref><ref>{{cite journal |title=The New case for Latin |url=http://www.time.com/time/nation/article/0,8599,90457,00.html |first=Mike |last=Eskenazi |journal=TIME |date=2 December 2000}}</ref>
 
Латын тілін көптеген тіл семьяларында [[неологизм|жаңа сөздер]] жасауда және биологиялық [[таксаномия (биология)|таксономияда]] да қолданады. Латын және оның жалғасы болып есептелетін [[Роман тілдері]] [[Италик тіл семьясы]]ның сақталып қалған жалғыз өкілдері. Италик тобының басқа өкілдері жазба ретінде сақталғанымен де, кейін Рим республикасы кезінде латын тілімен жұтылып кетті.
 
 
== Мұрасы ==
== Әдебиеті ==
[[File:Latin dictionary.jpg|thumb|left|[[Грац университеті кітапханасы]]ндағы көп томды Латын тілі сөздігі]]
 
Б.з.б. 6 ғасырда [[Рим]] сөйленісі ретінде пайда болып, [[Жерорта теңізі]]нің батысындағы елдерді қамтыды. Римдіктердің [[Галлия]], [[Иберия түбегі]]н, [[Солтүстік Африка]], [[Британия]], [[Норик]], [[Паннония]] және [[Дакия]]ны жаулап алуына байланысты Латын тілі тарады. Ол үнді-парсы және [[хетт тілдері]]не жақын. 9 ғасырдада Латын тілі сөйлеу тілі ретінде жойылды, дегенмен 15 — 16 ғасырларға дейін батыс [[еуропа]] қоғамының, [[католик шіркеуі]]нің, ішінара әдебиет пен ғылымның, дәрігерлік тәжірибенің жазба тілі болды. Латын тілі [[италиян тілі|италия]], [[сардин тілі|сардин]], [[провансаль тілі|провансаль]], [[француз тілі|француз]], [[каталон тілі|каталон]], [[испан тілі|испан]], [[португал тілі|португал]], [[ретороман тілі|ретороман]], [[даламат тілі|далмат]] және [[балқан-роман]] тілдерінің негізін қалыптастырды. [[Плавт]] (''б.з.б. 254 — 184'') комедиялары (20-ға жуық) ең көне туынды ретінде танылды. [[Цицерон]] мен [[Цезарь]] (''“Commentarіі de bello Jallіco”'') прозалары, [[Вергилий]]дің поэзиясы классикалық Латын тілінде жазылған.
[[Сурет:Calligraphy.malmesbury.bible.arp.jpg|leftright|thumb|250px|Мына 1407 жылғы латын [[Библия]]сы [[Рим]]нің кейінгі мәдениеттерге орасан зор әсер еткендігін айтады]]
 
== Тағы қараңыз ==
Line 9 ⟶ 16:
== Дереккөздер==
<references/>
 
 
{{stub}}
 
[[Санат:Алфавит бойынша тілдер мен диалекттер]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Латын_тілі» бетінен алынған