Архаикалық Грекия: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш clean up, replaced: греция → Грекия, Пайдаланған әдебиет → Дереккөздер using AWB
ш clean up, replaced: ЭЛЛАДА МӘДЕНИЕТІ → Эллада мәдениеті using AWB
67-жол:
Грек шеберлері тапсырма берушілердің қызық та ғажайып бейнелерге құмарлығын, олар Шығыс өнерінің жарқыраған шаңқан реңіне қызығатындығын мықтап ескерді. Б. э. бұрынғы VII ғасырда құмыраларға салынған өрнектер ақ саз балшыққа қоңыр күрең лакпен сырланған. Геометриялық ыдыстардағы реңі бірыңғай сүлделік ою-өрнектерден басқаша өң беру үшін суретшілер бөлшектерді қырнай із қалдыра тартылған сызықтармен, ақ және қызыл барқын сырмен айқындайтын жұқа сұлбалық суретті қолданған. Шұбырып бара жатқан аңдар пішіндері құмыраның дөңес бүйіріне бірінен соң бірі орналастырылып, олардың арасындағы ашық кеңістік ою-өрнекпен толтырылған. Мұның бәрі қабырғалық өрнекке ғажайып сән, керемет көрік беріп тұратын, оларды өрнекті кілемдерге ұқсататын. Өрнектер архаикалық [[ыдыс]]тардың пластикасы мен шырайлы пішініне тамаша жарасатын. Б. э. бұрынғы VII. ғасырда қалыптасқан [[кескіндеме]] стилі «кілемдік» немесе «ориентальдастырылған» стиль (яғни, Шығыс өнеріне еліктеуші) деп аталды.
 
Кілемдік стиль [[ЭЛЛАДАЭллада МӘДЕНИЕТІмәдениеті|Элладаның]] алдыңғы қатарлы сауда-қолөнерлік кәсіп [[полис]]терінде дамыды. Оның өркендеуінде Родос, Самос, Хиос аралдары, кішіазиялық қалалар, олардың арасында Милет, сондай-ақ солтүстік Пелопоннестің аса ірі орталықтарының бірі Коринф көрнекті роль атқарды. Бұл қалалардың көзе шеберханалары негізінен бұйымдарды сыртқа шығару үшін жұмыс істейтін. Кілемдік стиль құмыра- ларының саудасы Оңтүстік [[Италия]]ға, Сицилияға, Этрурия мен [[Қара теңіз]] жағасындағы грек отарларына керамика бұйымдарын жеткізіп беретін коринфтік және милеттік көпестердің қолында болды.
 
Б. э. бұрынғы VII ғасырдағы көзешілік өнерінің таңдаулы туындыларының біріне солтүстік Пелопоннесте б. э. бұрынғы 640—630 жылдар шамасында жасалған шағын шарап құтысы (грекше «ойнохоя») жатады. Оның [[өрнек]]тері бірнеше қатарға орналасқан. Ең жалпақ фризде [[гоплит]]тер шайқасы көрсетілген. Ауыр қару-жарақ асынған дорлық жауынгерлердің қалың сап түзеген екі қанаты сыбызғы үнімен бір-біріне қарсы ұмтылып барады. Алдыңғы саптағылар найзаларын тік көтеріп, солқылдата сілкіп келеді. Келе жатқандардың бірыңғай кескіні қимыл-қозғалыстың бір қалыпты ырғағын айқындап көрсетеді. Суретші қару- жарақты: айдарлы, биік [[дулыға]]ларды, [[сауыт]]тар мен аяққа киетін саптама сауыттарды, самғап ұшқан [[қыран]]дар бейнесі, Медуза Горгонаның бет пердесі, сондай-ақ бұқалар мен арыстандар басы салынған шұбар ала дөңгелек қалқандарды миниатюралық нәзіктікпен бейнелеген. Екінші фризден салт аттыларды, төрт ат жеккен күймені, отырған сфинкс пен аңшылардың [[арыстан]]мен шайқасын көруге болады. Аң аулау көріністері берілген фриздер асқан әсерлі, әдемілігімен, жандылығымен көзге түседі: ит ерткен аңшы қалың бұтаны тасалап тұр, тазылар [[түлкі]] мен [[Қояндар|қоянды]] қуып жеткен. Өмірден алынған сан алуан оқиғалар сюжеті [[Шеберлік|шебердің]] байқампаздығын аңғартады.[[Сурет:7527527575.JPG|thumb|right|Аттикалық қызыл пішінді амфора. Б. э. бұрынғы жыл шамасы 510.Берлин. Мемлекеттік музейлер|300px]]