Леонард Эйлер: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш Эйлер дегенді Эйлер Леонард дегенге жылжытты
интервики
1-жол:
'''Эйлер''' (Euler) Леонард 4.(15). 4.[[1707]], Базель, Швейцария – 7(18).9.1783, Петербург, Ресей – математик, механик және физик. Базель ун-тін бітірген. 1727 жылдан Петербург академиясында қызмет істеді. Ол – Петербург және Берлин академияларынан басқа Париж академиясының, Лондон корольдық қоғамының, т.б. көптеген ірі ғыл. қоғамдардың мүшесі болды. Э-дің негізгі еңбектері сол кездегі математика мен механиканың барлық саласына, серпімділік теориясына, матем. физикаға, оптикаға, музыка теориясына, машиналар теориясына, баллистикаға, теңіз ғылымына, т.б. арналған. Э. “Аналитикалық түрде баяндалған механика не қозғалыс туралы ғылым” (2 томдық, 1736), “Анализге кіріспе” (2 томдық, 1748), “Дифференциалдық есептеу” (1755), “Универсал арифметика” (2 томдық, 1768 – 69) және 6 тілде 30 шақты рет басылып шыққан “Интегралдық есептеу” (3 томдық, 1768 – 70; 4 томдық, 1794), т.б. осы сияқты бірқатар классик. монографияларында өзінің және басқа ғалымдардың зерттеулерінің нәтижелерін жүйеге келтірді. Ол “Механика” атты монографиясында жаңа матем. анализдің көмегі арқылы нүкте динамикасын тұңғыш рет кең көлемде баяндады, ал “Қатты денелер қозғалысы теориясында” қатты дененің кинематикасы мен динамикасының теориясын жетілдірді және қатты дененің қозғалмайтын нүкте маңынан айналу теңдеуін (гироскоптар теориясының бастамасы болған) тапты. Аспан механикасы бойынша да үлкен жаңалықтар ашты. 1757 – 71 ж. жарық көрген мемуарлары тұтас орта механикасы жөнінен жүргізілген зерттеулерге қосылған елеулі үлесі болды. Э. вариац. есептеу мен дифференциалдық теңдеулер теориясының негізін жасады, дифференциалдық және интегралдық есептеулерді жалпылап, одан әрі дамытты. Ол – 886 мақала мен мемуардың авторы.
 
[[af:Leonhard Euler]]
[[als:Leonhard Euler]]
[[am:ላዮናርድ ኦይለር]]
[[an:Leonhard Euler]]
[[ar:ليونهارد أويلر]]
[[arz:ليونارد يولر]]
[[az:Leonard Eyler]]
[[bat-smg:Leonhard Euler]]
[[be:Леанард Эйлер]]
[[be-x-old:Леанард Ойлер]]
[[bg:Леонард Ойлер]]
[[bn:লিওনার্ট অয়লার]]
[[br:Leonhard Euler]]
[[bs:Leonhard Euler]]
[[ca:Leonhard Euler]]
[[cs:Leonhard Euler]]
[[cy:Leonhard Euler]]
[[da:Leonhard Euler]]
[[de:Leonhard Euler]]
[[el:Λέοναρντ Όιλερ]]
[[en:Leonhard Euler]]
[[eo:Leonhard Euler]]
[[es:Leonhard Euler]]
[[et:Leonhard Euler]]
[[eu:Leonhard Euler]]
[[ext:Leonard Euler]]
[[fa:لئونارد اویلر]]
[[fi:Leonhard Euler]]
[[fr:Leonhard Euler]]
[[fy:Leonhard Euler]]
[[gan:歐拉]]
[[gl:Leonhard Euler]]
[[he:לאונרד אוילר]]
[[hi:लियोनार्ड ओइलर]]
[[hif:Leonhard Euler]]
[[hr:Leonhard Euler]]
[[ht:Leonhard Euler]]
[[hu:Leonhard Euler]]
[[hy:Լեոնարդ Էյլեր]]
[[ia:Leonhard Euler]]
[[id:Leonhard Euler]]
[[io:Leonhard Euler]]
[[is:Leonhard Euler]]
[[it:Eulero]]
[[ja:レオンハルト・オイラー]]
[[jbo:leonard.euler]]
[[jv:Leonhard Euler]]
[[ka:ლეონარდ ეილერი]]
[[kaa:Leonard Euler]]
[[km:លេអុនហាដ អយល័រ]]
[[ko:레온하르트 오일러]]
[[la:Leonhardus Eulerus]]
[[lb:Leonhard Euler]]
[[lmo:Leonhard Euler]]
[[lt:Leonhard Euler]]
[[lv:Leonards Eilers]]
[[mk:Леонард Ојлер]]
[[ml:ലെയൻഹാർട് ഓയ്ലർ]]
[[mn:Леонард Эйлер]]
[[nl:Leonhard Euler]]
[[nn:Leonhard Euler]]
[[no:Leonhard Euler]]
[[oc:Leonhard Euler]]
[[pl:Leonhard Euler]]
[[pms:Leonhard Euler]]
[[pnb:لیونارڈ ایولر]]
[[pt:Leonhard Euler]]
[[ro:Leonhard Euler]]
[[rue:Леонард Ейлер]]
[[sa:लियोनार्ड ओइलर]]
[[scn:Liunardu Euleru]]
[[sco:Leonhard Euler]]
[[sh:Leonhard Euler]]
[[si:ලෙනාඩ් ඉයුලර්]]
[[simple:Leonhard Euler]]
[[sk:Leonhard Euler]]
[[sl:Leonhard Euler]]
[[sq:Leonard Euler]]
[[sr:Леонард Ојлер]]
[[su:Leonhard Euler]]
[[sv:Leonhard Euler]]
[[sw:Leonard Euler]]
[[ta:லியோனார்டு ஆய்லர்]]
[[te:లియొనార్డ్ ఆయిలర్]]
[[tg:Леонард Эйлер]]
[[th:เลออนฮาร์ด ออยเลอร์]]
[[tl:Leonhard Euler]]
[[tr:Leonhard Euler]]
[[uk:Леонард Ейлер]]
[[ur:Leonhard Euler]]
[[vi:Leonhard Euler]]
[[vo:Leonhard Euler]]
[[war:Leonhard Euler]]
[[xal:Леонард Эйлер]]
[[yi:לעאנהארד אוילער]]
[[yo:Leonhard Euler]]
[[zh:萊昂哈德·歐拉]]
[[zh-classical:歐拉]]
[[zh-min-nan:Leonhard Euler]]
[[zh-yue:歐拉]]
[[ru:Эйлер, Леонард]]