Әңгімеде қасқыр, табиғат, адам мәселесі сөз болады, жаратылыстағы адам мен табиғат теңдігінің қатынас дәрежесі көрсетіледі. Адамдар табиғаттың өз заңдылығына қарсы шығып, қасқырлар мекенін ойрандап, оның күшігін енесінен айырып, ауыл тұтқыны етті. Бірақ, қасқыр есейген сайын бостандықты сағынады. Ауыл тұрғындары Көксеректі жақтамайтұғын.
Құрмаштың нағашысы қасқырды өлтіріп, онын екіоның көзін ашқан екі күшігін өлтіріп бір, ең кіші көзін ашпағаынкішісін ауылғыауылға алып келеді . Құрмаш қасқырдың бөлтірігін асырап алады . Қасқырдың бөлтірігін ауыл төбеттері күнде талайды. Бір жыл өтеді. Көксерек есейіп ер жетеді өседі. Барлық төбеттерді талауға шамасы жетеді. Сол кезде ол өзіне кұшіккүшік кезінде тисіптиісіп тамағын тартып алатын итті талайды . Көксерек тамаққа тоймас талай қазандағы еттерді жеп кететін. АрықарайАры көксерекқарай Көксерек көкжал болады. Ол далаға кетеді. Ауылға қайтып оралмайды. .Ол бір ұрғашы қасқыр кездестіреді. Содан кейін екеуі бірге азық тауып өмір сұреді сүреді. Қатты боранда ол 7 аш қасқырқасқырды кездестіреді. Көксерек солармен бірге ауылдың бір күнде ауылдың бір үйір жылқысын жеп кетеді. Қарындары ашқанда жылқығы жылқыға,қойга қойға шабуылдайды. Ауыл адамдары қатты ашуланады. Бір күні Құрмаш атасы ауырып қалғанда боранда қой бағуға шығады .Сол кезде көксерекКөксерек пен жәнежанындағы 8 қасқыр сол қойларға шабуыл жасайды. КөксерекАтпен атпенжүрген Құрмаш оларға қарсыықасы шабадышығам . Сол кезде Құрмашдеп, аттан құлайды. Құрмашқа көксерекКөксерек шабады. Көксерек жықындағанда олОл көксеректі оның бір құлағының астындағы еннен таниды. "Көсөксерек" дейдідеп шақырады. Сол кезде көксерекКөксерек ониноның басын быракбірақ асайды. Ауылда бір аңшы бір төббеттөбет итті асырайды. Ол ит қасқыр алатын ит екенін ауыл адамдары мойындайды .Ол бір қасқыр ұстайды .Өзі көкжалдай болады . Ол көксеректі іздеуге бірнеше адам болып шығады . Жанағы тайыншадай итті бірге алып шығады . Олар көксеректі бір сайдын жотасынан кездестіреді .Сол мезетте көкжалға арыстандай атылып , жолбарыстай бақырып үлкен төбет көксерекке тұра ұмтылады . Екеуі біраз арпалысады . Екеуінің күші тепетең болады . Екеуі бір бірімен тістесіп екеуінін ауыздары қарсып қалады . Сол кезде ит иесі мен ауыл тұрғыны келіп көксеректі бауыздап жібереді . Төбет ит сол кезде зорға демалады . Олар ауылға көксеректі алып келіп оны Құрмаштың апасына алып келеді . Сол кезде апасы "Менің баламнын жазығы не деп аитады" .Апасы қайғыдан құса болады .
