Андрей Дмитриевич Сахаров: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Мақала шеберханасы арқылы бастады
 
Қаріптің түзелуі айдатқыштарды орнату
1-жол:
[[Сурет:RIAN archive 25981 Academician Sakharov.jpg|thumb|Андрей Дмиртиевич Сахаров]]
'''Андре́й Дми́триевич Са́харов '''(1921 жыл 21 мамыр , Мәскеу — 1989 жыл 14-желтоқсан, осы жердегіжерде) — [[Кеңестік Социалистік Республикалар Одағы|Кеңес Одағының]] физигі, КСРО [[Ғылым академиясы|Ғылым академиясының]] академигі, алғашқы кеңестік [[сутегі бомбасы|сутегі бомбасын]] жасаушылардың бірі. Кейінірек - қоғам қайраткері, диссидент және құқық қорғаушы; КСРО-ның Халықтық депутаты; [[Нобель сыйлығы|Нобель сыйлығының]] лауреаты (1975).
 
1980 жылы өзінің құқық қорғау саласындағы еңбегі үшін барлық кеңестік марапаттарынан айырылып, әйелі, Елена Боннэрмен бірге Мәскеуден жер аударылған. 1986 жылдың соңына қарай [[Михаил Горбачёв]] батыс мемлекеттерінің қысымына ұшырап, Сахаровқа Мәскеуге қайтуға рұқсат беріге мәжбүр болады.
 
== Отбасы ==
[[Сурет:BonnerAndSakharovAndKallistratova1986.jpg|thumb|Солдан оңға: Е. Боннэр,
1943 жылы Андрей Сахаров К. А. Вихиреваға үйленіп, 1969 жылы әйелі обадан қаза тапқанша, некеде болады. Олардың үш баласы болды - екі қыз бен бір ұл бала (Татьяна, Любовь, Дмитрий).
А. Сахаров, С. Каллистратова
1970 жылы ғалым Е. Г. Боннэрмен танысып, 1972 жылы оған үйленеді. Оның ересек екі баласы болады (Татьяна, Алексей). А. Д. Сахаровтың балалары ересек азаматтар болатын. Сахаровтың кенжесі, Дмитрийді оның қызы Любовь қол астына алды. Екеуінің ортақ балалары болған жоқ.
]]
1943 жылы Андрей Сахаров К. А. Вихиреваға үйленіп, 1969 жылы әйелі [[Оба|обадан]] қаза тапқанша, некеде болады. Олардың үш баласы болды - екі қыз бен бір ұл бала (Татьяна, Любовь, Дмитрий).
 
1970 жылы ғалым Е. Г. Боннэрмен танысып, 1972 жылы оған үйленеді. Оның ересек екі баласы болады (Татьяна, Алексей). А. Д. Сахаровтың балалары ересек азаматтар болатын. Сахаровтың кенжесі, Дмитрийді оның қызы Любовь қол астына алды. Екеуінің ортақ балалары болған жоқ.
Ғылыми еңбегі
КСРО-дағы алғашқы сутегі бомбасын жасаушылардың бірі (1953). Оның еңбектері магниттік гидродинамика, плазма табиғаты, басқарылатын термоядролық синтез, элементар бөлшектер, астрофизика мен гравитация тақырыптарына жазылған.
 
== Ғылыми еңбегі ==
1950 жылы А. Д. Сахаров пен И. Е. Тамм плазманың магниттік термооқшаулану принципін қолдану арқылы энергетикалық мақсаттарға бағытталған басқарылатын термоядролық реакцияны жүзеге асыру идеясын жасады.
* КСРО-дағы алғашқы сутегі бомбасын жасаушылардың бірі (1953). Оның еңбектері магниттік [[гидродинамика]], [[плазма]] табиғаты, басқарылатын [[термоядролық синтез]], [[элементар бөлшектер]], [[астрофизика]] мен [[гравитация]] тақырыптарына жазылған.
* 1950 жылы А. Д. Сахаров пен [[Игорь Евгеньевич Тамм|И. Е. Тамм]] плазманың магниттік термооқшаулану принципін қолдану арқылы энергетикалық мақсаттарға бағытталған басқарылатын термоядролық реакцияны жүзеге асыру идеясын жасады.
* Сахаров - элементар бөлшектер мен [[Космология|космологиядан]] жазылған қайталанбас еңбектердің авторы.
* Мюондық катализ (1948, 1957), магниттік кумуляция және магниттік жарылғыш генераторларды жасауға еңбек еткен (1951—1952); алғашқы рет индукцияланған гравитация мен нөлдік лагранжиан идеяларын ұсынған.
 
== Дереккөздер ==
Сахаров - элементар бөлшектер мен космологиядан жазылған қайталанбас еңбектердің авторы.
* Calendar Naţional., Chişinău, Biblioteca Naţională a Republicii Moldova, 2006, p. 161
 
* Большой Российский энциклопедический Словарь. Репринтное издание. М., Научное издательство Большая Российская энциклопедия, 2009.
Мюондық катализ (1948, 1957), магниттік кумуляция және магниттік жарылғыш генераторларды жасауға еңбек еткен (1951—1952); алғашқы рет индукцияланған гравитация мен нөлдік лагранжиан идеяларын ұсынған.
* А. Д. Сахаров, Воспоминания (1978—1989). 1989 г
 
* Тревога и надежда: в 2 т.: Статьи. Письма. Выступления. Интервью (1958—1986) / Сост. Боннэр Е. — М.: Время, 2006.
Дереккөздер
Calendar Naţional., Chişinău, Biblioteca Naţională a Republicii Moldova, 2006, p. 161
Большой Российский энциклопедический Словарь. Репринтное издание. М., Научное издательство Большая Российская энциклопедия, 2009.
А. Д. Сахаров, Воспоминания (1978—1989). 1989 г
Тревога и надежда: в 2 т.: Статьи. Письма. Выступления. Интервью (1958—1986) / Сост. Боннэр Е. — М.: Время, 2006.