Гормондар: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''Гормондар'''<ref>Жантану атауларының түсіндірме сөздігі. — Алматы: «Сөздік-Словарь», 2006. - 384 бет. ISBN 9965-409-98-6</ref> (гормоны); ({{lang-el|hormao}} — қоздырамын, қозғаймын) — эндокринді бездер немесе эндокриндік қызметке қабілетті жекеленген [[жасуша]]лар бөлетін тым белсенді органикалық биологиялық заттар. Аталмыш бездер мен жасушалардың шығару өзектері болмағандықтан, олар өздері бөлетін гормондарын организмнің ішкі сұйық ортасына ([[ұлпа]] сұйығы, [[қан]], [[лимфа]]) бөліп шығарады. Гормондар — өзінің химиялық табиғатына байланысты: стероидты гормондарға (жыныс гормондары, бұйрекұстібүйрекүсті безі қыртысты заты гормоны), протеиндік және пептидтік гормондарға (гипофиз, қалқанша без, қалқаншамаңы безі, ұйқы безі, бұйрекүсті безінің бозғылт затының гормондары), ал нысандарға әсер ету қызметіне қарай: бірыңғай салалы ет құрылымдары мен бездерге салыстырмалы қысқа мерзім ішінде әсер ететін кинетикалық гормондарға (окситоцин, вазопрессин, [[адреналин]], норадреналин), организмдегі зат алмасу процестерін реттейтін метабоддық гормондарға ([[тироксин]], [[кальцитонин]], [[паратгормон]], [[инсулин]], [[глюкагон]]) және жасушалар, ұлпалар мен мүшелердің өсуі мен жетілуін бақылайтын морфогенетикалық гормондарға (соматропты [[гормон]], фолликулды жандандырушы гормон, эстрогендер, тестостерон) бөлінеді.

'''Гормондар''' - [[ішкі секреция бездері]]нен бөлінетін ұлпалар мен мүшелерге әсер ететін биологиялык белсенді заттар. Гормондардың барлығы ағзалықорганизмдік заттар, себебі, олардың біреуі нәруыздан, екіншісі аминқышкылдарынан, үшіншісі майтектес заттардан құралған. Гормондар ішкі секреция бездерінен бөлініп, қан, [[лимфа]], ұлпа сұйықтығы арқылы басқа мүшелерге жеткізіледі. Ішкі секреция бездерінің қызметін реттейтін орталық - аралық мидағы [[гипоталамус]]. Оны көру төмпешікасты бөлімі деп те атайды. Гипоталамус пен [[гипофиз]]дің қызметі бірімен-бірі тығыз байланысып, гипоталамустен гипофиздік жүйе құралады. Жүйке ұлпасынан бөлінетін гормондар - нейрогормондар деп аталады. Олар қан құрамының тұрақтылығын және зат алмасудың қажетті деңгейін қамтамасыз етеді. Осы арқылы ағзаорганизм қызметінің әрі рефлекстік, әрі гуморальдықгуморалдық реттелуі жүзеге асады.

АғзаныңОрганизмнің тіршілік ету ортасына бейімделушілігі арттырады