Анаксимандр: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

{{Философ

|Шынайы есімі = Анаксимандр

 

Анаксимандрдың ≤''Табиғат туралы''≥ кітабынан бірнеше ауыз сөз бізге жеткен. Бұл туралы М.Хайдеггер "Анаксимандр нақылы" делінетін арнаулы мақала жазған. Аталған сөздің бірнеше түрлі аудармасы кездеседі. Ең жалпылық мағынадағысы:

Әділет ұғымы мейлі әлем үшін де, мейлі грек діні мен философиясы үшін де айырықша маңызға ие. Қазіргі заман адамы әділет ұғымын ежелгі замандағы мәдениеттер бойынша түсіне алады деу қиын. Анаксимандрдың идеясына негізделгенде дүниедегі от, су, ауа, топырақ белгілі бір әділетті мөлшерде, бірақ әрбіреуі өзінің іргесін кеңейтуге, басқа элементтерді қосып алуға талынады. Бірақ бәрін басып түсетін табиғи қажеттілік заңы оларды бейберекет жібермей, тепе-теңдік сақтатқызып тұрады. От қана болса бәрі күлге айналады, бірақ күл деген топырақтың басталуы. Бұндай тепе-теңдіктің сақталуына негізделген әділет көзғарасы дүние қанша қопарыла кеңейсе де, қусырыла тарылса да шектен шығып кетпейді - деген сенімге ие етеді. Грек ұлты дәл осындай сенімге сенген. Жаратушының бірінші ерекшелігі Ділет, тек әділет арқылы ғана ол бәрін басқарады, ал егер ол әділетсіздік танытса, әлемдегі жамандықтар басталады (гректер көптеген жамандықтардың басын Құдайлардың әділетсіздігінен бастайды, мысалы Троя соғысын адамдар емес, Құдайлар келтіріп шығарды деп түсінген).