Аутоиммундық аурулар: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Жаңа бетте: '''Аутоиммундық аурулар''' организмнің өз тканьдеріне қарсы бағытталған және олар...
 
санат қою
1-жол:
{{Infobox disease
'''Аутоиммундық аурулар''' организмнің өз тканьдеріне қарсы бағытталған және оларды зақымдаушы антиде- нелердің немесе сенсибилизацияланған лимфоциттердің пайда болуымен сипатталады. Аутоиммундык аурулар- дың көпшілігінің пайда болуы иммунологиялың үйлесім- ділікке (толеранттілікке) байланысты. Организмнің нм- мундық жүйесі ұрықтың жатырда даму кезінде көптеген ағзалар антигендерімен (аутоантигендермен) кездесіп олармен әсерлесетін тимоциттерді жояды (элиминация- лайды). Бірақ, кейбір ағзалардың антигендері физиоло- гиялық кедергілерге байланысты иммундық жүйеден оқ- шауланып, олар үшін «жат» болып қалады. Міне, осы ағзалардың (кез, қалканша, без, бүйрекүсті бездері, еркек жыныс бездері, ми және нерв ткані) антигендері әр түрлі жағдайларда қанға өткенде иммундық жүйеде оларға қарсы антиденелер түзіледі. Антиген-антидене реакциясы осы сау ағзаларды зақымдап, нағыз ауто- иммундық ауруларға шалдықтырады. Нағыз аутоим- мундық аурулардың морфологиялық көріністері бір-бі- ріне ұқсас. Олар иммундық жүйе ағзаларының, әсіресе лимфа түйіндерінің, көкбауырдың гиперплазиясымен және осы ағзаларда лимфоретикулярлық, плазмоцит, макрофагтық клеткалардың жиналып қалуымен (плаз- ■матизация) сипатталады. Белсенді лимфоциттер мен макрофагтар нысана ағзаларға паренхима элементте- ріне өзінің цитотоксиндік әсерін көрсетеді.
| Name = Аутоиммундық аурулар
Аутоиммундық аурулардың дамуына жарақаттану, вирустық инфекциялар, созылмалы қабыну түрткі бола- ды. Антигендері бір ағзаға тән аурулар физиологиялық окшаулану процесінің бүзылуы нәтижесінде дамиды, антигендері, белгілі бір ағзаға тән емес аутоиммундык ау- рулардың пайда болуы иммундық жүйенің өзіндегі өзгерістеріне байланысты.
| Image =
| Caption =
| DiseasesDB = 28805
| ICD10 = {{ICD10|D|84|9|d|84}}, {{ICD10|M|35|9|m|35}}
| ICD9 = {{ICD9|279.4}}
| ICDO =
| OMIM = 109100
| MedlinePlus = 000816
| eMedicineSubj =
| eMedicineTopic =
| MeshID = D001327
}}
'''Аутоиммундық аурулар''' ағзаның өз тканьдеріне қарсы бағытталған және оларды зақымдаушы [[антидене]]лердің немесе [[сенсибилизация]]ланған [[лимфоцит]]тердің пайда болуымен сипатталады.
 
'''Аутоиммундық аурулар''' организмнің өз тканьдеріне қарсы бағытталған және оларды зақымдаушы антиде- нелердің немесе сенсибилизацияланған лимфоциттердің пайда болуымен сипатталады. Аутоиммундык аурулар- дыңаурулардың көпшілігінің пайда болуы иммунологиялың үйлесім- діліккеүйлесімділікке (толеранттілікке) байланысты. Организмнің нм-[[иммундық мундық жүйесіжүйе]]сі ұрықтың жатырда даму кезінде көптеген ағзалар антигендерімен (аутоантигендермен) кездесіп олармен әсерлесетін тимоциттерді жояды (элиминация- лайды). Бірақ, кейбір ағзалардың антигендері физиоло- гиялықфизиологиялық кедергілерге байланысты иммундық жүйеден оқ- шауланып, олар үшін «жат» болып қалады. Міне, осы ағзалардың (кез, қалканша, без, бүйрекүсті бездері, еркек жыныс бездері, ми және нерв ткані) антигендері әр түрлі жағдайларда қанға өткенде иммундық жүйеде оларға қарсы антиденелер түзіледі. Антиген-антидене реакциясы осы сау ағзаларды зақымдап, нағыз ауто- иммундықаутоиммундық ауруларға шалдықтырады. Нағыз аутоим- мундықаутоиммундық аурулардың морфологиялық көріністері бір-бі- рінебіріне ұқсас. Олар иммундық жүйе ағзаларының, әсіресе лимфа түйіндерінің, көкбауырдың гиперплазиясымен және осы ағзаларда лимфоретикулярлық, плазмоцит, макрофагтық клеткалардың жиналып қалуымен (плаз- ■матизацияматизация) сипатталады. Белсенді лимфоциттер мен макрофагтар нысана ағзаларға паренхима элементте- ріне өзінің цитотоксиндік әсерін көрсетеді.
 
Аутоиммундық аурулардың дамуына жарақаттану, вирустық инфекциялар, созылмалы қабыну түрткі бола- дыболады. Антигендері бір ағзаға тән аурулар физиологиялық окшаулану процесінің бүзылуы нәтижесінде дамиды, антигендері, белгілі бір ағзаға тән емес аутоиммундык ау- рулардың пайда болуы иммундық жүйенің өзіндегі өзгерістеріне байланысты.
 
== Аутоиммундық бұзылыстармен көрінісі ==
Аутоиммундық бұзылыстармен көрініс беретін аурулар нағыз аутоиммундық аурулар қатарына жатпайды. Өйткені аутоантигендер негізгі ауру дамуының себебі емес салдары есебінде пайда болады.
 
Аутоиммундық аурулардың пайда болуы жөнінде одан басқа бірнеше болжамдар бар. Клеткалық имму- нологияныңиммунологияның негізін қалаған Ф. Бернет, аутоиммундық ауруларды иммундық жүйе патологиясы деп қарайды. Оның ойынша аутоиммундық аурулардың дамуы орга- низмдеорганизмде тектік қасиеттері өзгерген лимфоциттер тобынық («тыйым салынған» клондар) пайда болуымен байла- нысты. Бұл лимфоциттер кейбір сау ағзаларға қарсы антиденелер түзіп, оларды зақымдайды.
 
== Ғалымдар болжауы ==
Кейбір ғалымдар аутоиммундық ауруларды иммундық жүйенің ңызметінің жеткіліксіздігімен байланыс- тырадыбайланыстырады. Мысалы, Т-лимфоциттерінің супрессорлық қа- сиетіқасиеті әлсірегенде не оларға қарсы клеткалар (контрасу- прессорларконтрасупрессорлар) белсенділігі артқанда В-лимфоциттер сау тканьдердін антигендерімен әсерлесе бастайды да олар- ғаоларға қарсы антиденелер түзеді.
 
Аутоиммундық аурулардың тағы бір себебі, табиғат- тағытабиғаттағы екі жақты әсерлесетін антигендердің барлығы. Мы- салыМысалы, жүрек дәнекер тканінің және — гемолиздеуші стрептококтардың 5-типінін антигендері бір-біріне ұксас болғандықтан, организмнің стрептококтарға қарсы бағыталған антиденелері ауру адамның жүрек тканін де закымдайды.
 
Ал әр түрлі физикалык, химиялық т. б. әсерлер нәти- жесінде кейбір ағзалардың антигендік құрамының езгеруі және оларға қарсы антиденелердің түзілуі екіншілік аутоиммундық бұзылыстармен көрініс беретін аурулардын дамуына соқтырады.<ref> А 94 Патологиялық анатомия - Алматы,"Білім",1995-242 бет ISBN 5-7404-0164-X</ref>
 
== Дереккөздер ==
<references/>
 
[[Санат:Медицина]]