|
[[Сурет:Cold meat salad.jpg|thumb|200px|Етті салат]]
[[Сурет:Butcher in Morocco.JPG|left|thumb|200px|Ет ет-дүкендерінде сатылады.]]
'''Ет''' — малдың бүтін ұшасы[[ұша]]сы немесе ұшаның жеке мүшелері; құнды тағамдық[[тағам]]дық өнім. Былшық[[Бұлшық ет]], [[май]], [[сіңір]] және сүйейтіндерінен тұрады. Қоректілігі жағынан ең құнды әрі жұмсақ бұлшық ететіндеріет тіндері омыртқа, арқа, белдеме, жамбас тұстарында болады. БылшықБұлшық ет тіндерінде орта есеппен 73-77% су, 18-21% ақуыз, 1-3% май, 1,7—2% экстракты азотты заттар, 0,9—1,2% экстракты азотсыз заттар, 0,8—1,0% минералдық тұздар, сонымен бірге Вр В2 В6 РР және т.б витаминдер болады.'
БылшықБұлшық ет тінінің ақуызында адам организміне қажетті амин қышқылдары түгелдей кездеседі. Экстракты заттар етке жағымды хош иіс беріп, ас қорыту бездерінің қызметін жақсартады. БылшықБұлшық ет тіндеріне қарағанда, [[сіңір]] тіндерінде қоректік заттар шамалы. Қоректілігі жағынан ең төмені — сүйек тіндері. Еттің калориялылығы май тіндерінің мөлшеріне байланысты. Қоректілігі және дәмдік сапасы бойынша, ең тәуірі, бірінші категориядағы ет, онда ақуыз — 14—19%, май — 12-15%. Майы аз ет дәмсіз болады. Майдың өте көп болуы да еттің қоректілік, дәмдік сапасын төмендетеді. Егер май бұлшық ет тіндерінде белгілі бір қатынаста болса, яғни май етпен қабаттасып бір ет, бір май болып орналасса, онда еттің дәмі мен сапасы жақсарады.
'''Ет''' — ет комбинатында сорғыған (ұшаны мүшелеген соң табиғи жағдайда немесе тоңазытқышта 6 сағаттай сақталған және сорғыған), салқындатылған (еттің ішіндегі температура 0—4° С-қа дейін жеткізіледі), мұздатылған (6° С-дан аспайтын температурада тоңазытылған) қалыпта сақталады. Сиыр етінің ұшасы үш сортқа бөлінеді: бірінші сортқа — [[сан]] еті, [[жамбас]], [[белдеме]], [[арқа]], [[жауыр]]ын, [[төс]]; екінші сортқа — [[мойын]] мен [[төстік]]; үшінші сортқа — ауыз [[омыртқа]] мен кәрі [[жілік]] және [[асықты жіліктіңжілік]]тің басы жатады. Қой мен ешкі еттері екі сортқа бөлінеді:<ref name="source1">Қазақ тілі терминдер сөздігі I том</ref>
* '''біріншісі''' — [[жамбас]], [[белдеме]], [[жауырын-арқа]];
* '''екінші''' сортқа — [[мойын омыртқа]], [[асықты]], кәрі жіліктердің басы жатады.<ref>Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990 ISBN 5-89800-008-9</ref>
== Сілтемелер ==
|
