Берел қорымы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш «Қорғандар» деген санатты қосты (HotCat құралының көмегімен) |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
'''Берел Қорымы''' – [[Сақтар|сақ]] дәуірінен сақталған тарихи ескерткіш. [[Шығыс Қазақстан облысы]] [[Катонқарағай ауданы]]нда [[Бұқтырма өзені]]нің оң жағалауында Берел ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 7 – 8 км жерде орналасқан. Қорым солтүстігінде Берел және Бұқтырма өзендерінің қосылған жерімен, оңтүстігінде [[Қансу]] өзенімен, ал батысы мен шығысында таулармен шектелген Бұқтырма өзенінің оң жағасындағы алаңда орналасқан. [[Ескерткіш]]тің координаттары: 490 градус 20 сағат солтүстік ендік, 860 градус 22 сағат шығыс бойлық. Обалар Бұқтырма өзенінен 40-45 метр биік жатқан үшінші террассасында шоғырланған.
Сақ және [[Түркілер|түркі]] кезеңдерімен мерзімделетін жетпістен астам обалардан құралған қорым 4000х1000 шаршы метр жерді алып жатыр. Берел қорымындағы [[обалар]] мен ғұрыптық ескерткіштер оңтүстік-шығыстан солтүстік-батысқа созылып жатқан бірнеше тізбекке және жеке топтарға шоғырланған. Әрбір тізбекте бұл өңірді ''б.з.б. 1 мыңжылдыңтың екінші жартысында'' мекендеген [[Әскери демократия|тайпалық одақтардың]] өкілдері жерленген болуы мүмкін. Тізбектердегі үлкен, орташа жєне кішігірім обалар сол замандағы әлеуметтік жіктің болғандығының көрінісі болып табылады.
Қорымдағы ең ерте обалар ''б.з.б. 4-3 ғасырларда'' үйілген ''(2400-2300 жылдары бұрын)'', ал кейінгілері көне түркілер дәуірімен мерзімделеді - ''б.з. 7-8 ғасырларда'' ''(1200-1300 жылдары бұрын)''.
5-жол:
Берел қорымында ''1997 жылдан'' қазіргі кезге дейін 20 ескерткіш зерттелді, солардың ішінде №4, 9, 10, 11 обаларынан тоң басқан қабірлер аршылды.
Берел қорымы обалардан табылған ақсүйектер мен [[Түркілер|скиф-сібір]] [[Сақалар|аң стилінде]] жасалған заттарының нәтижесінде әлемге әйгілі болды. Берел қорымындағы тоң басқан обалардың беретін мәліметтері де ерекше. Берел қорымындағы үлкен обаларда табиғат пен климаттың және обаны үйген материалдар мен ескерткіш құрылысының үйлесімінен пайда болған тоңың нәтижесінде органика, яғни киім, ат әбзелдері, ағаш бұйымдары, [[Ер-тұрман|ер тоқым]], тері мен [[киіз]]ден жасалған заттар шірімей жақсы сақталған.
Берел қорымынан табылған заттарды зерттеуде алғаш рет жаратылыстану ғылымдарының әдістері пайдаланылды. Бұл зерттеулердің нәтижесінде ерте көшпелілердің
==Қосымша оқуға ==
[[Берел кезеңі]]
== Сыртқы сілтемелер ==
*[http://www.kazneb.kz]▼
*[http://www.madenimura.kz]▼
==Дереккөздер==
{{Суретсіз мақала}}
{{Stub: Қазақ мәдениеті}}
{{wikify}}
▲http://www.kazneb.kz
▲http://www.madenimura.kz
[[Санат:Сақтар]]
| |||