Құмай жүгері: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш «Астық тұқымдасы» деген санатты қосты (HotCat құралының көмегімен)
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
{{taxobox
'''Қонақ жүгері''' ''(Sorghum)'' – [[астық]] [[тұқымдас]]ына жататын бір немесе көп жылдық [[Өсімдіктер|өсімдік]]. [[Тропиктік]], [[субтропиктік]] және [[қоңыржай]] аймақтарда өсетін 50-ге жуық түрі белгілі. [[Қазақстан|Қазақстанда]] [[егіс]] алқаптары мен [[суармалы]] жерлерде өсетін 5 түрі бар. Жиі кездесетіні – [[құмай]] (''sorghum halepense''). Оның биіктігі 1 – 1,5 метрдей, сыртқы түрі жүгеріге ұқсас, тамыры жақсы жетілген. [[Жапырақ|Жапырақтары]] ұзын, диаметрі 1 – 3 сантиметр. Көп [[гүл|гүлді]] сыпыртқы гүлшоғырының биіктігі 60 сантиметрдей. Әрбір гүлі жарғақ тәрізді екі [[гүл]] қабыршағынан тұрады. Аталығы – үш, аналығы – біреу. [[Маусым]] – [[шілде]] айларында гүлдейді. [[Жеміс]]і – [[дән]]. [[Құмай]] – [[улы]] [[өсімдік]], оның құрамында [[дуррин]] атты улы [[глюкозид]], [[синиль қышқылы]], сабағында [[крахмал]] мен [[қант]] бар. Емдік мақсатқа [[Құмай|құмайдың]] [[көктем]] мен [[күз|күзде]] жиналған сабағы мен тамыры пайдаланылады. Оның судағы тұнбасымен құяң, [[ревматизм]] және жүйке ауруларын емдейді. Ертеректе [[құмай]] өсімдігімен мерезді емдеген. Көк шалғынын [[мал]] жайылымы ретінде де пайдалануға болады. Гүлшоғырынан сыпыртқы жасайды, сондай-ақ, қызыл бояу және балауыз алынады. Сабаны қағаз жасауға, ши тоқуға пайдаланылады.<ref name="source1>Қазақ энциклопедиясы</ref><br />
|image = Sorghum.jpg
|image_caption = ''Sorghum bicolor''
|regnum = [[Өсімдіктер]]
|divisio = [[Жабық тұқымдылар]]
|classis = [[Дара жарнақты]]
|ordo = [[Commelinids]]
|ordo = [[Poales]]
|familia = [[Poaceae]]
|subfamilia = [[Panicoideae]]
|tribus = [[Andropogoneae]]
|genus = '''''Sorghum'''''
|genus_authority = [[Carolus Linnaeus|L.]]
|subdivision_ranks = Species
|subdivision = About 30 species, see text
|}}
'''Қонақ жүгері''' немесе '''Сорго''' ({{lang-la|Sorghum}}) – [[астық]] [[тұқымдас]]ына жататын бір немесе көп жылдық [[Өсімдіктер]] тегі. Текті [[тропиктік]], [[субтропиктік]] және [[қоңыржай]] аймақтарда өсетін 50-ге жуық түрі белгілі. [[Қазақстан|Қазақстанда]] [[егіс]] алқаптары мен [[суармалы]] жерлерде өсетін 5 түрі бар. Жиі кездесетіні – [[құмай]] (''sorghum halepense'').
 
== Ботаникалық сипаттамасы ==
Өсімдіктердің биіктігі шамасы 1 – 1,5 метрдей, сыртқы түрі жүгеріге ұқсас, тамыры жақсы жетілген.
 
[[Жапырақ|Жапырақтары]] ұзын, диаметрі 1 – 3 сантиметр.
 
Көп [[гүл|гүлді]] сыпыртқы гүлшоғырының биіктігі 60 сантиметрдей. Әрбір гүлі жарғақ тәрізді екі [[гүл]] қабыршағынан тұрады. Аталығы – үш, аналығы – біреу. [[Маусым]] – [[шілде]] айларында гүлдейді.
 
'''Қонақ жүгері''' ''(Sorghum)'' – [[астық]] [[тұқымдас]]ына жататын бір немесе көп жылдық [[Өсімдіктер|өсімдік]]. [[Тропиктік]], [[субтропиктік]] және [[қоңыржай]] аймақтарда өсетін 50-ге жуық түрі белгілі. [[Қазақстан|Қазақстанда]] [[егіс]] алқаптары мен [[суармалы]] жерлерде өсетін 5 түрі бар. Жиі кездесетіні – [[құмай]] (''sorghum halepense''). Оның биіктігі 1 – 1,5 метрдей, сыртқы түрі жүгеріге ұқсас, тамыры жақсы жетілген. [[Жапырақ|Жапырақтары]] ұзын, диаметрі 1 – 3 сантиметр. Көп [[гүл|гүлді]] сыпыртқы гүлшоғырының биіктігі 60 сантиметрдей. Әрбір гүлі жарғақ тәрізді екі [[гүл]] қабыршағынан тұрады. Аталығы – үш, аналығы – біреу. [[Маусым]] – [[шілде]] айларында гүлдейді. [[Жеміс]]і – [[дән]]. [[Құмай]] – [[улы]] [[өсімдік]], оның құрамында [[дуррин]] атты улы [[глюкозид]], [[синиль қышқылы]], сабағында [[крахмал]] мен [[қант]] бар. Емдік мақсатқа [[Құмай|құмайдың]] [[көктем]] мен [[күз|күзде]] жиналған сабағы мен тамыры пайдаланылады. Оның судағы тұнбасымен құяң, [[ревматизм]] және жүйке ауруларын емдейді. Ертеректе [[құмай]] өсімдігімен мерезді емдеген. Көк шалғынын [[мал]] жайылымы ретінде де пайдалануға болады. Гүлшоғырынан сыпыртқы жасайды, сондай-ақ, қызыл бояу және балауыз алынады. Сабаны қағаз жасауға, ши тоқуға пайдаланылады.<ref name="source1>Қазақ энциклопедиясы</ref><br />
 
==Пайдаланған әдебиетттер==
<references/> <br/>
{{stub}}
 
{{wikify}}
[[Санат:БиологияБотаника]]
{{Суретсіз мақала}}
[[Санат:Биология]]
[[Санат:Өсімдіктер]]
[[Санат:Астық тұқымдасы]]