Архимед: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
ш Нұртаева Қымбат Серікқызы (т) өңдемелерінен [[User:ArystanbekBot|ArystanbekBo...
18-жол:
[[Сурет:Archimedes-screw one-screw-threads with-ball 3D-view animated small.gif|frame|left|Нәрселерді Архимед винтімен көтеру]]
Архимед рычаг заңын, суда өлшеу арқылы қорытпаның құрамын анықтау тәсілін тапқан, өз атымен аталған гидростатика заңын ([[Архимед заңы]]) ашқан, жер суаратын механизмдерді, жүк көтеретін рычаг жүйелері мен блоктарды, тас ататын қамал бұзатын соғыс қондырғыларын, т.б. ойлап шығарған. Рычагтың математикалық заңын тапқанда, Архимед “Тіреу нүктесін берсеңдер, Жерді де төңкеріп тастаймын” деп айтқан екен. Архимед шығармаларының көпшілігі сақталмаған, ал оның “Эратосфенге жолдаған” хаты [[1906]] жылы ғана табылған. 9-11 ғасырларда Архимедтің еңбектері араб тіліне, ал 13 ғасырда олар араб тілінен латын тіліне аударылып, Батыс Еуропа елдеріне тарай бастаған. [[1823]] жылы Архимедтің “Шар мен цилиндр” және “Дөңгелекті өлшеу және леммалар” атты екі кітабы орыс тіліне аударылған.
 
Архимед өліміне қатысты аңыз: "Терең ойға шомып, бір күрделі есепті шығарып отырған 75 жастағы ақ шашты, ақ сақалды Архимедті Рим солдаты қылышпен қапылыста келіп, шауып өлтірді. Рим басқыншылары ғылымды да, Архимедті де қадірлемеді, математика ғылымына мән бермеді. Олар ел билеу мен соғыс ісін ғана өнер деп таныды. Архимед өлген соң 150 жылдан соң белгілі Рим шешені Цицерон Сицилияға әкім болады. Ол Архимедтің моласындағы құлпытаста шар мен цилиндрдің суреті бар, бір ауыз өлең бар деп естігені бойынша ғалымның моласын табады."
 
==Дереккөздер==
<references/>
 
<ref>Математика тарихындағы ұлы есімдер, 2012, 22бет ISBN 978-601-232-901-8</ref>
[[Санат:Грекия философтары]]
[[Санат:Ежелгі грек математиктері]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Архимед» бетінен алынған