118 798
өңдеме
Михаил Юрьевич Лермонтов — нұсқалар арасындағы айырмашылық
ш
+Санат:1841 жылы қайтыс болғандар; +Санат:Орыс ақындары; ±Санат:Тұлғалар→Санат:1814 жылы туғандар (HotCat құралының көмегімен)
ш (→Лермонтов және Абай: clean up, replaced: Пушкин, Александр Сергеевич → Пушкин Александр Сергеевич using AWB) |
ш (+Санат:1841 жылы қайтыс болғандар; +Санат:Орыс ақындары; ±Санат:Тұлғалар→Санат:1814 жылы туғандар (HotCat құралының көмегімен)) |
||
|
[[File:Mikhail Lermontov, 1840.jpg|thumb| alt=A.| ''М.Ю Лермонтов'']]
'''Лермонтов Михаил Юрьевич''' (''15.10.1814, [[Мәскеу]] — 27.7.1841, [[Пятигорск]]'') — орыс ақыны.
'''Лермонтов Михаил Юрьевич''' (''15.10.1814, [[Мәскеу]] — 27.7.1841, [[Пятигорск]]'') — орыс ақыны. 1828 — 30 ж. Мәскеу ақсүйектер пансионында тәрбиеленіп, 1830 — 32 ж. Мәскеу университетінде білім алған. 1834 — 37 ж. Гусар полкінде әскери қызметте болды. Тұңғыш өлеңдері мен поэмаларын пансионда оқып жүргенде жазған (''“Черкестер”, “Кавказ тұтқыны”''). 1837 ж. 1 ақпанда [[А.С. Пушкин]] қаза болғанда жазған ''“Ақын қазасы”'' атты өлеңі үшін қамауға алынып, [[Кавказ]]ға жер аударылды. 1841 ж. [[Пятигорск]] қаласында офицер ''Мартыновпен'' дуэлде мерт болды. Лермонтов орыс әдебиетінде Пушкиннің ізбасары ретінде танылды. Лермонтовтың ''“Періште”, “Желкен”, “Русалка”, “Бородино”, “Тұтқын”, “Дұға”, “Теректің сыйы”, “Пайғамбар”'', т.б. лирик. өлеңдері; ''“Мцыри”, “Демон”'', т.б. поэмалары, ''“Бір түрлі адам”, “Екі ағайынды”, “Маскарад”'' (''өлеңмен жазылған'') драмалары; ''“Біздің заманның қаһарманы”'' романы, т.б. повестері мен очерктері орыс әдебиетінің озық үлгілері болып саналады. Лермонтов өз шығармаларында 19 ғ-дағы орыс өмірін, қала мен дала адамдарын, әскерлер, зиялылар, шаруалар өмірін, өзге халықтар тағдырын көрсетті. [[Орыс]], [[кавказ]], [[түркі халықтары]] тарихы мен фольклорының сюжеттерін шығармаларында ұтымды пайдаланды. Лермонтов шығармаларын [[І.Жансүгіров]], [[Қ.Аманжолов]], [[Т.Жароков]], т.б. көптеген ақындар қазақ тіліне аударды.▼
▲
==Лермонтов және Абай==
Өнерсіз қартаяр деп біл балаңды...»,- деп кетеді.
Мұндайда Абайдың Лермонтов өлеңінің мазмұнын бастан-аяқ бұлжытпай дәл жеткізуді мақсат етпей, кейде толғанып, тебіреніп жарыса отыратыны көзге түседі. Сондықтан оның кейбір аудармасы өзінің қолтума өлеңіндей болып шыққан. Абай аударып қазақ арасына кең таратқан Лермонтов
Лермонтов шығармаларын игеру нәтижесінде Абай поэ- зиясының тынысы кеңейіп, жаңа дәстүр тауып, Абайдың Лермонтовтан аударғандары – негізінде әлеуметтік өмірдің көлеңкелі жақтарын, еріншек, белсенділігі жоқ адамды сынайтын шығармалар, азамат ақынның образын беретін өлең-жыр жайындағы шығармалар, жалғыздығын, бірақ оған мойымайтын беріктігін айтатын шығармалар.
Абай Лермонтов шығармасының ішкі әлемін, оның толқын-лебізін, жаңа сапасын қазақ тілінің суреттеу мүмкіншіліктерін пайдаланып мол жеткізді. Абай Лермонтов оригиналын барлық жарастық сәнімен, бар ерекшелігімен қазақ тілінде қайтадан туғызды. «Альбомға», «Жолға шықтым қараңғы түнде жалғыз», «Көңілдің күйі тағы да», «Сұрғылт тұман дым бүркіп», «Махаббат, достық қылуға», «Менің сырым, жігіттер, емес оңай», «Ғашықтық іздеп тантыма» тағы басқа аудармалары әдебиет тарихында өте көркемдік шеберлікпен, ақындық қуатпен аударылған деп бағаланып келеді. Абайдың Лермонтовтан тәржімелеген шығармалырының тең жартысы дерлік – осындай дәл, жақын аудармалар.<ref>Абай. Энциклопедия. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясының» Бас редакциясы, «Атамұра» баспасы, ISBN 5-7667-2949-9</ref>
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
[[Санат:1814 жылы туғандар]]
[[Санат:1841 жылы қайтыс болғандар]]
[[Санат:Орыс ақындары]]
| |||