12 613
өңдеме
ш
уикилендіру
ш (→Физикалық құрылымы: уикилендіру) |
ш (уикилендіру) |
||
|
[[Сурет:Flag of Alaska.svg|thumb| Жетіқарақшы мен [[Темірқазық]]]]
[[Сурет:Star Trail above Beccles - geograph.org.uk - 1855505.jpg|thumb|left|400px|Солтүстік жартышардағы жұлдыздар ағыны, ортада Темірқазық]]
'''Темірқазық''' — [[Кіші аю
Әдетте ауырлық күштің әсерінде ғаламшардың өз өсінде айналуы кеңістікте өзгеріс туғызады, оны әдетте өстік прецессия (axial precession) деп атайды. Жершарының айналу өсінің өзгеруіне ілесіп оның Темірқазығы (полюс нүктесі) де тарихта түрліше болған, болашақта да түрліше болады. Шамамен 4800 жылдың алдында, Полюс нүктесі жұлдызы Айдағар α жұлдызы болған. Ежелгі грекиялық жазбалар бойынша Темірқазық Кіші аю β жұлдызы болғаны анықталған. 2100 жыл өткенде қазіргі Кіші аю α мен темірқазық бағытының бұрышы ең кішкене болды (27'38"). Яғни, кезекте осы Кіші аю α жұлдызы жер үшін қозғалмайтын полюс жұлдызы есебінде жер шарының Темірқазығы есептеледі.
| |||