Маңғыстау таулары: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш clean up, replaced: Қазақ энциклопедиясы 6 том → «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ эн using AWB |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
{{Тау
|Түрі = Таулар тізбегі
<ref>«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VI том</ref>▼
|Атауы = Маңғыстау таулары
|Шынайы атауы =
|Сурет = Маңғыстау таулары.jpg
|Сурет ені =
|Сурет атауы = Маңғыстау таулары
|lat_dir = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec =
|lon_dir = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec =
|region =
|CoordScale =
|Орналасуы = {{KAZ}}, [[Маңғыстау облысы]]
|Тау жүйесі =
|Пайда болған кезеңі = [[Перм кезеңі|Пермь]], [[Триас дәуірі|триас]]
|Аумағы =
|Ұзындығы = 130 [[Қаратау жотасы]]
|Ені = 350-450 [[Қаратау жотасы]]
|Ең биік шыңы = [[Бесшоқы (шоқы)|Бесшоқы]]
|Биіктігі = 556
|Карта =
|Позициялық карта 1 = Қазақстан
|ПозКарта 1 ені =
|crosses180 =
|Позициялық карта 2 =
|ПозКарта 2 ені =
|Ортаққордағы санаты =
}}
'''Маңғыстау таулары''' - [[Маңғыстау түбегі]]ндегі аласа таулар тізбегі.
== Жер бедері ==
==Дереккөздер==▼
[[Каспий теңізі]] жағалауынан солтүстік-солтүстік-батысқа, шығыс-оңтүстік-шығысқа қарай тізбектеле жатқан үш жотадан тұрады. Ең ірісі — орта тұсындағы [[Қаратау жотасы (Маңғыстау)|Қаратау жотасы]]ның ұзындығы 130 км, биіктігі 350 — 450 м, ең биік жері — [[Бесшоқы (шоқы)|Бесшоқы]] тауы (556 м). Қаратау көлденең жатқан бірнеше ойпаңдар арқылы Шығыс Қаратау, [[Батыс Қаратау жотасы|Батыс Қаратау]] және Қаратаушыққа бөлінеді. Солтүстік Ақтау басқаларына қарағанда көбірек тілімделген және биіктеу (322 м). Терең жыралардың түбінен шағын бұлақтар ([[Аманбұлақ]], Тұщыбек, Шоң, Оңды, Дойдан, [[Ағашты]], т.б.) кездеседі.
== Геологиялық құрылымы ==
Қаратау жоталары [[Перм кезеңі|пермь]] мен [[Триас дәуірі|триас]]тың қатпарланған [[құмтас]], [[тақтатас]], [[әктас]] және [[конгломерат]] жыныстарынан түзілген. Төбесі тегіс немесе сәл белесті келеді. Аласа таулы қырқаларды [[Юра кезеңі|юра]] мен [[Бор кезеңі|бор]]дың құмды-сазды жыныстары жапқан ойысты жерлер қоршап жатыр. Екі жағынан Солтүстік және Оңтүстік [[Ақтау жотасы|Ақтау]] жоталары өтеді. Олар Маңғыстау [[Мегантиклинорий|мегантинклиналі]]нің қанаттарына сәйкес келетін [[куэста]]лардан тұрады.
== Кен байлықтары ==
Маңғыстау тауларында мұнай, тас көмір, фосфорит, марганец, мыс және темір кен орындары барланған. Беткейлердің етегінде тасбұйырғын, Солтүстік және Оңтүстік Ақтау жоталарында жусан басым өсетін шөлді өңір жатыр. Жыл бойы мал жайылады.
▲<ref>«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VI том</ref><ref>Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:" Қазақ энциклопедиясы" ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5</ref>
▲== Дереккөздер ==
[[Санат:Қазақстан таулары]]▼
{{дереккөздер}}
| |||