Асқар Сүлейменов: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш «Қазақ аудармашылары» деген санатты қосты (HotCat құралының көмегімен)
1-жол:
[[Сурет:А.Сүлейменов.tif|thumb|right|200px|]]
'''Асқар Сүлейменов''' (29.12.[[1938]], [[Шолаққорған|Шолаққорған елді-мекені]], [[Созақ ауданы]], [[Оңтүстік Қазақстан облысы]] – 15.5.[[1992]], [[Алматы]]) – [[жазушы]], әдебиет сыншысы, [[драматург]].
 
==Өмірбаяны==
[[1959]] жылы ҚазПИ-ді (қазіргі Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогиялық университеті) бітірген
[[1962]] жылы ҚазПИ-дің (қазіргі Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогиялық университеті) аспирантурасын бітірген
[[1961]] жылы алғашқы сын [[мақала]]сы “Жол басы” “Лениншіл жас” (қазіргі “Жас алаш”) газетінде жарияланған "Созақтың үстінен құс ұшырған емеспін, ұшырмаймында..." А.Сүлейменовтың ұлағатты сөзін тіркеген - Есімбек Санжар Әбдіжаппарұлы
 
=== Шығармалар ===
Сүлейменовтің “Бесін” ([[1970]]), “Адасқақ” ([[1988]]), “Бесатар” ([[1996]]) прозалық шығармалары, “Арғымақ пен шабандоз”, “Кек” ([[1978]], [[2002]]) драмалық жинағы, “Парасат падишасы” ([[1998]]), “Болмыспен бетпе-бет” ([[2001]]) сыни-[[эстетика]]лық еңбектері, [[әдебиет]] пен [[өнер]] турасында жүзден астам мақалалары жарық көрген. Сүлейменов жаңа [[идея]]ларды генерациялауға, [[қоғам]]ға, ұлтқа қызмет етуге, идеяшылдықтан азат жаңа әдебиет жасауға ұмтылды, өз идеалы үшін күресті. Сүлейменов шығармаларын шартты түрде үш кезеңге бөліп қарауға болады:
# ''Сыншылық'' кезең. Алғашқы кезеңде ол [[Көркем әдебиет|көркем]] сын жанрына жекелік сипат дарытуға ұмтылды, көркем шығарманы көркем мәтін [[қағида]]сынан тыс талдады. “Түр туралы бірер сөз” (“Жұлдыз” журналы, [[1963]]) мақаласымен әдеби ортада үлкен [[айтыс]] тудырған Сүлейменовтің көркемдік-эстетикалық ұстанымдары негізінен осы кезеңде қалыптасып айқындалды. “Өнердің өмірден айырмашылығы – өнер өмірден үйренбейді. Өнердің өз өткені, өз бүгіні, өз [[логика]]сы мен [[динамика]]сы бар. ...Өнердің түбіне сорпа бетіндегі майдай қалқыған түсінікті идея жетеді” деп түсінген суреткер сыншы ретінде көркем шығармаға қояр биік талабын проза мен драматургияда жүзеге асырды. Ойы құнарлы, көркемдік құрылымы айрықша шығармалар туындатты.
# ''[[Проза]]лық'' кезең. Прозалық кезеңде Сүлейменов шығармаларында XX ғасыр прозасының қағидалары толығымен дерлік көрініс берді, ол [[Модернизм|модернист]] қаламгер саналды. [[Қазақ әдебиеті]]нде құбылыс ретінде бағаланған “Бесатар” [[Повесть|повесі]] [[1916]] жылғы [[ұлт-азаттық қозғалыс]] пен Созақ көтерілісін соны көзқараста зерделеді.
# ''Драматургиялық'' кезең. Суреткердің драмалық кезеңіндегі шығармалық жаңа өнер [[философия]]сы аясында талдауды талап етеді. Ол С.Ахмадтың “Келіндер көтерілісі”, [[Булгаков Михаил Афанасьевич|М.Булгаковтың]]“Жендеттер”, [[Брехт Бертольт|Б.Брехттің]] “Сычуанның мейірі”, [[Эрнест Хемингуэй|Э.Хемингуэйдің]] “Бесінші колонна”, Т.Уильямстың “Әйнек айуанхана”, т.б. [[пьеса]]ларын [[қазақ тілі]]не аударған.<ref>Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8</ref>
 
“Ситуациялар” үштағаны үшін (“Жетінші палата”, “Қыздай жесір – штат қысқарту”, “Төрт тақта жайнамаз” драма-диалогтары) Сүлейменовке ҚР Мемлекеттік сыйлығы берілді ([[1996]]). Сүлейменов есімі [[Созақ ауданы]]ндағы өзі оқыған [[мектеп]]ке ([[1994]]), [[Сарыағаш]] қаласындағы бұрынғы Ильич атындындағы мектепке ([[1999]]) берілген.<ref>“ Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл.ISBN 9965-26-096-6</ref>
 
==Асқар Сүлейменовтің құрметіне==
Line 24 ⟶ 26:
 
{{Stub:Қазақ әдебиеті}}
{{wikify}}
 
{{Суретсіз мақала}}
 
[[Санат:1938 жылы туғандар]]
Line 35 ⟶ 34:
[[Санат:Қазақстан әдебиет сыншылары]]
[[Санат:Қазақстан мемлекеттік сыйлығының иегерлері]]
[[Санат:Қазақ аудармашылары]]