Артур Шопенгауэр: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш Sibom Шопенгауэр Артур бетін Артур Шопенгауэр бетіне жылжытты
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
'''Шопенгауэр Артур''' (22.2. 1788, [[Гданьск]] – 21.9.1860, [[Майндағы Франкфурт]]) – [[неміс]] [[философ]]ы, [[Идеализм|идеалистік]] бағыттың өкілі. Негізгі шығармасы “Ерік және түсінік ретіндегі әлем”. Шопенгауэр [[диалектика]] мен тарихилыққа, әсіресе, [[Гегель]]дің панлогизміне қарсы шығып, [[Кант,Иммануил ИммануелКант|И.Кантқа]] бет бұрып, кантшылдықты [[платонизм]]мен және [[волюнтаризм]]мен ұштастырды. Шопенгауэр [[философия]]сының негізгі арқауы, жан-жақты бастама принципі – ерік. Ол үшін ерік – абсолютті бастама, бүкіл дүниедегі бар заттар мен құбылыстардың түп-тамыры, қайнар көзі мен түп негізі. Шопенгауэр шынайы философия материалистердің іліміндегі [[объект]]іден немесе идеалистердің іліміндегі [[субъект]]іден басталмайды, сананың алғашқы сатысы түсініктен басталуға тиіс дейді. Шопенгауэр ілімінде “дәйекті негіз заңы” объектінің формасы болады және ол болмыс заңы (кеңістік пен уақыт), себептілік заңы (материалдық дүние), [[логика]]нынң негіз заңы (ғылыми таным) және [[мотивация]] заңы (адамның әрекетке ынталануы) болып төрт түрде көрініс табады. Шопенгауэр философиясы өз заманында ескерілмей тек [[20 ғ.|20 ғасырдың]] орта кезінде таралып, [[иррационализм]]нің дамуына әсер етті.
{{Infobox Philosopher
| region =
| era =
| color = #B0C4DE
| image = Schopenhauer.jpg
| caption = Артур Шопенгауэр
| name = Артур Шопенгауэр
| birth = 1788 жылғы ақпанның 22-сі<br /> [[Гданьск]]
| death = {{death date and age|1860|09|21|1788|02|22}}<br /> [[Майндағы Франкфурт]]
| school_tradition =
| main_interests = [[эпистемология]], [[метафизика]], [[этика]],[[иррационализм]]
| influences = [[Кант, Иммануел|Иммануил Кант]], [[Платон]], [[Гёте]], [[Беркли]], [[Джон Локк]], [[Буддизм]], [[Спиноза]], [[Дэвид Юм]], [[Упанишады]]
| influenced = [[Зигмунд Фрейд]], [[Карл Краус]], [[Альберт Эйнштейн]], [[Фридрих Ницше]], [[Карл Поппер]], [[Жан-Поль Сартр]], [[Лев Толстой]]
| notable_ideas =
| signature = Schopenhauer sig.png
}}
 
'''Шопенгауэр Артур''' (22.2. 1788, [[Гданьск]] – 21.9.1860, [[Майндағы Франкфурт]]) – [[неміс]] [[философ]]ы, [[Идеализм|идеалистік]] бағыттың өкілі. Негізгі шығармасы “Ерік және түсінік ретіндегі әлем”. Шопенгауэр [[диалектика]] мен тарихилыққа, әсіресе, [[Гегель]]дің панлогизміне қарсы шығып, [[Кант, Иммануел|И.Кантқа]] бет бұрып, кантшылдықты [[платонизм]]мен және [[волюнтаризм]]мен ұштастырды. Шопенгауэр [[философия]]сының негізгі арқауы, жан-жақты бастама принципі – ерік. Ол үшін ерік – абсолютті бастама, бүкіл дүниедегі бар заттар мен құбылыстардың түп-тамыры, қайнар көзі мен түп негізі. Шопенгауэр шынайы философия материалистердің іліміндегі [[объект]]іден немесе идеалистердің іліміндегі [[субъект]]іден басталмайды, сананың алғашқы сатысы түсініктен басталуға тиіс дейді. Шопенгауэр ілімінде “дәйекті негіз заңы” объектінің формасы болады және ол болмыс заңы (кеңістік пен уақыт), себептілік заңы (материалдық дүние), [[логика]]нынң негіз заңы (ғылыми таным) және [[мотивация]] заңы (адамның әрекетке ынталануы) болып төрт түрде көрініс табады. Шопенгауэр философиясы өз заманында ескерілмей тек [[20 ғ.|20 ғасырдың]] орта кезінде таралып, [[иррационализм]]нің дамуына әсер етті.
<ref>«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, IX том</ref>