Сұңқартәрізділер: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
17-жол:
[[Sagittariidae]]
}}
[[Сурет:Сұңқарлар.tif|thumb|right|200px|]]
'''Сұңқартәрізділер''' (''Falconiformes'') – [[құстар]]дың бір отряды. [[Антарктида]]дан басқа құрлықтардың барлығында тараған. [[Қазақстан]]да 2 тұқымдасы ([[сұңқар]], [[қыран]]), 14 туысы, 38 түрі бар, 29 түрі ұялайды. Ең кішкене сұңқартәрізділердің ([[ергежейлі сұңқар]]) салмағы 50 г, ең ірісі ([[калифорния құмайы]]) 12 кг болады. Калифорния құмайының жайған қанаты 3 м-ге дейін жетеді. Шәулісі ұябасарынан ірілеу болады. Бұлардың арасындағы жыныстық айырмашылық кейбір Жыртқыш құстарда (күйкентай, құладын) айқын көрінеді. Сұңқартәрізділердің қыстап қалатын және қайтып кететін түрлері бар. Олар жерден тез көтеріліп, мәнерлеп, көпшілік түрлері қалықтап ұшады. Негізінен моногамды (басыбайлы жұп құрады) құстар, ұясын қатарынан бірнеше жыл пайдаланады. Ұясын ағаш басына, жартас қуысына, құрақ арасына салады. Ірі түрлері ([[қыран]], [[Құмай (құс)|құмай]]) 1 – 3-тен, ұсақтары ([[бөктергі]], [[тұйғын]]) 4 – 7-ден жұмыртқа салады. Оны шәулісі мен ұябасары кезектесіп басады, балапандарын да бірігіп асырайды. Қорегін іздеуі, жемінің құрамы Жыртқыш құстардың әр түрінде әр түрлі болады. Көпшілігі етпен қоректенеді. Негізінен зиянды кемірушілермен, кейбір түрлері өлексемен қоректеніп, қоршаған ортаны тазартып, пайда келтіреді. Жыртқыш құстардың біраз түрі ([[ителгі]], [[лашын]], [[бүркіт]], [[жылан жегіш қыран]], [[ақ сұңқар]], [[аққұйрықты субүркіт]], т.б.) қорғауға алынып, [[Қызыл кітап|Қазақстанның «Қызыл кітабына»]] енгізілген.