Зоология: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ |
ш clean up, replaced: Ж.Б. Ламарк → Жан Батист Ламарк using AWB |
||
1-жол:
[[Сурет:
'''Зоология''' - ({{lang-grc|ζῷον}} „жануар“ {{lang-grc|λόγος}} – ''ілім'') – жануарлар организмдерінің құрылысын, жеке дамуын, жүйеленімін (систематикасын), Жер бетінде таралуын, басқа организмдермен қарым-қатынасын, тіршілік ортасымен байланысын анықтайтын және тарихи даму заңдылықтарын зерттейтін ғылым; [[биология]] ғылымының бір саласы.
6-жол:
Алға қой
өлінеді. Олар жануарлар систематикасы, жануарлар эмбриологиясы, жануарлар физиологиясы, жануарлар генетикасы, жануарлар экологиясы, филогениясы, этологиясы, зоогеографиясы, палеозоологиясы. Зерттеу объектілеріне байланысты З. протозоология, омыртқасыздар зоологиясы, омыртқалылар зоологиясы, ал оның ішінде, гельминтологияға, малокологияға, карцинологияға, энтомология, ихтиология, герпатология, орнитология, териологияга бөлшектенеді. Жануарларды суреттеп жазу ерте дүниеде жүргізілген. Бұл істер [[Ерте Грекия]]дан басталады да, негізінде [[Аристотель]]дің еңбектерімен байланысты. Ол 500 жануарлар түрін сипаттап, оларды жіктеген. 16-17 ғасырда жануарлар әлемі жөнінде мол мағлұматтар жиналған. [[Микроскоп]]тың пайда болу нәтижесінде көзге көрінбеитін жануарлар әлемі зерттеле бастаған. Қазіргі уақыттағы жануарлар әлемінің жіктелу негізі 17 ғ. мен 18 ғасырдың бірінші жартысында [[Дж. Рей]] мен [[К. Линней]] еңбектерімен қаланды. [[Ч. Дарвин]], органикалық элемнің [[эволюциялық теориясы]]мен З. өзіндік үлкен үлесін қосқан. Ол «[[Бигл]]» кемесімен дүниежүзілік саяхатының нәтижесінде 1839 ж. «Ізденіс күнделігі» атты еңбегін жариялады. Бұл еңбектерінде ол бірінші рет оңтүстік американдық және аралдардағы кемірушілер, жыртқыш құстар, кесірткелер, бақалар т.б. жануарларды сипаттап жазған. Оның З. аса маңызды еңбектері: маржан рифінің жаратылу тарихы «Зоология», (1-5 том, 1839-1843 жж.), және «Мұртаяқты шаяндылар», (1-2т. 1845). Зоологияның дамуына көптеген ғалымдардың еңбектері үлес қосты. Олардың арасында аса көрнекті ғалымдар: [[Ж.Л. Бюффон]], [[Ж. Кювье]], [[Э. Жоффруа Сент-Илера]], [[П.С. Паллас]], [[
== Тарихы ==
|