I Николай: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
NIS Zhuldyz (талқылау | үлесі) Өңдеу түйіні жоқ |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
{{Мемлекеттік қайраткер
|
|
| Шынайы есімі = Николай Павлович Романов
| title = ▼
|
| Атауы = Ресей императоры І Николай
|
| Елтаңба = Государственное знамя 1856.JPG
| reign = 1 желтоқсанr 1825 – 2 наурыз 1855<br>({{age in years and days|1825|12|1|1855|3|2}})▼
| Елтаңба атауы =
| coronation = 3 қыркүйек 1826▼
| Елтаңба ені =
| Титулы =
| Лақап аты =
| predecessor = [[Александр I]]▼
| Ту = Russia10.gif
| Басқаруын аяқтады =
▲ |
|
| Тәж кигізу жорасы = [[Ресей монархы тәж кигізу рәсімі | тәж кигізу рәсімі]]
| Биліктен бас тартуы =
| birth_date = {{Birth date|1796|7|6|df=y}}▼
| Мұрагері = [[Ресей билеушілерінің тізімі | Барлық Ресей императорлары және автократтары]]
| birth_place = [[Гатчина]]▼
| Бірігіп басқарушы1 =
| death_date = {{Death date and age|df=yes|1855|3|2|1796|7|6}}▼
| Бірігіп басқарушы1Басқара бастады =
| death_place = [[Санкт-Петербург]]▼
| Бірігіп басқарушы1Басқаруын аяқтады =
| регент1 = 11
| регент1Басқара бастады =
| регент1Басқаруын аяқтады =
|}}▼
| регент2 =
| регент2Басқара бастады =
| регент2Басқаруын аяқтады =
| Монарх =
| Губернатор =
| Вице-губернатор =
| Түсініктемелер =
| Діні = [[Шығыс православ шіркеуі | шығыс православиелік]]
| Жерленді = [[Петр мен Павел соборы]]
| Династия =
| Туылған кездегі есімі =
| Әкесі = [[Павел I]]
| Анасы = [[Софи Дороти Вюртемберг]]
| Жұбайы = [[Шарлотта Прусская]]
| Балалары =
| Қызмет еткен жылдары =
| Құрамында болды =
| Әскер түрі =
| Атағы =
| Басқарды =
| Шайқасы =
| Ғылыми аясы =
| Жұмыс істеген орны = [[Гольштейн-Готторпский-Романов | Гольштейн-Готторпского-Романова үйі]]
| Партиясы =
| Қызметі =
| Мамандығы =
| Білімі =
| Ғылыми дәрежесі =
| Марапаттары =
| Қолтаңбасы =
| Монограммасы = [[Сурет:Imperial Monogram of Tsar Nicholas I of Russia, Variant.svg|60px|солға]]
| Сайты =
[[Сурет:Au service des Tsars - Nicolas 1er - 01.jpg|250px|оңға]]
'''НИКОЛАЙ І''', Николай Павлович Романов 1796 жылы, Царское село – 1855 жылы, Петербург – [[Ресей]] [[император]]ы (1825 – 1855жж), император [[Павел І]]-нің үшінші ұлы. Ағасы Александр І-нің кенеттен қайтыс болуына байланысты таққа отырып, билігін декабристер көтерілісін басып-жаншу мен оның басшыларын жазалаудан бастады. Николай І билік еткен кезде [[Ресей]]дегі шексіз [[монархия]] өзінің шарықтау шегіне жетті. Бюрократтық аппарат пен оның орталықтануы күшейе түсті. Құпия [[саяси]] [[полиция]] басқармасы – “Үшінші бөлім” құрылды. 1835 жылы “Ресей империясы заңдарының жинағы” атты [[кодекс]] құрастырылды. Халық ағарту саласында дворяндарға артықшылық жағдай жасаған, сословиелік бөлінуді қатаң қағидамен жүзеге асыратын заңдар қабылданды. [[Әдебиет]]ке мемлекеттік бақылау күшейтілді. Ресейдің озық ойлы қайраткерлері қуғын-сүргінге ұшырады. Николай І төңкерісшіл ұйымдарды талқандап, ұлт-азаттық қозғалыстарды (Шәміл бастаған тау халықтарының көтерілісі, 1830 – 1831 жылдары поляк көтерілістері, Кенесары Қасымұлы бастаған көтеріліс пен баска котерілістерді қатал басып-жаныштады. Өзге ұлттарды орыстандыру мен шоқындыру күшейтілді. Сыртқы саясаттағы басты бағыт – Шығыс мәселесі болып, ол Қырым соғысының басталуына әкеп соқты. Николай І Еуропадағы революциялық қозғалысқа қарсы күресті. 1848 жылы Франциямен дипломаттық қарым-қатынасты үзіп, Венгриядағы 1848 – 1849 жылдардағы төңкерісті қатал басып-жаныштады. Орта Азия мен Қазақстаннан жаңа жерлер басып алу саясатын жүргізді. [[Қырым]] соғысындағы жеңіліс Николай І-нің саяси жүйесінің күйреуі мен императордың өзінің өліміне әкеп соқты.<ref>А 31 Айбын. Энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. - 880 бет.
ISBN 9965-893-73-Х</ref>
| |||