Мұғалжар ауданы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
26-жол:
'''Мұғалжар ауданы''' – [[Ақтөбе облысы]]ндағы ең ірі аудан. Оның аумағында [[Қандыағаш]], [[Жем]], [[Темір]] атты үш бірдей шағын қала орналасқан. 12 ауылдық округте 42 ауылдық мекен бар. Мұғалжар ауданының әкімі [[Серік Шаңғұтов]] өзінің жылдық есеп беруін Темір қаласында аяқтады.
 
== Экономикасы ==
– Атқарушы биліктің тұрғындар алдында есеп беруі жергілікті жерлерде, өңірлерде, тұтастай елімізде жүргізілген әлеуметтік-экономикалық және саяси реформалардың қорытындысын шығару, жеткен межені салмақтап, өткенге көз жіберіп, тұрғындардың, әр топ, сала, қоғамдық ұйымдар өкілдерінің ұсыныстары мен тілектерін ескере отырып, алдағы міндеттерді анықтау болып табылады, – деді аудан әкімі.
 
Аудан аумағымен “[[Бұқара-Орал]]”, “[[Жаңажол-Ақтөбе]]” газ құбырлары өтуде. Алыс және жақын шетелдердің 10-ға жуық ірі компанияларының жұмыс істеуі ауданның сауда-экономикалық қызметінің қанат жаюына мүмкіндік беруде. Кәсіпорындардың өнім өндіру көлемі артты, шетелдік өнімдерді алмастыратын өндірістер даму үс­тінде. Соның нәтижесінде өнеркәсіп секторында өнім өндіру көлемі 287,4 миллиард теңгені құрады, яғни алдыңғы жылға қарағанда 104 пайызға өсті. Оның ішінде мұнай өндіру 8 991,3 мың тоннаға, газ өндіру 3 млрд. 798 млн. текше метрге жетті.
 
Республикамыздағы таңдаулы 30 серпінді жобаның алтауы [[Ақтөбе облысы]]ның еншісінде болса, соның бірі – Мұғалжар ауданының аумағында. Ол – “СНПС-Ақтөбемұнайгаз” АҚ-тың үшінші [[Жаңажол]] газ өңдеу зауытының құрылысы. Бұл көлемді жобаның жалпы құны 800 миллион [[АҚШ]] долларын құрайды. Зауыт толық қуатындағы жұмысқа 2010 жылы қосылады. Тұрғындарының орташа айлық жалақысы 53 мың теңгені құрайды.
 
== Ауыл шарушашылығы ==
 
Аудан экономикасының дамуына ауыл шаруашылығының да қосып отырған үлесі зор. Мәселен, есепті кезең ішінде 2 млрд. 594 млн. теңгенің өнімі өндірілсе, ол 2006 жылғыға қарағанда 18,6 пайызға артық. Оның ішінде мал шаруашылығы өнімінің үлесі 2 млрд. 84 млн. теңгені құрайды. Ауданның мал шаруашылығының бағыты – етті сиыр, қой және асыл тұқымды жылқы. Мал басы жылдан-жылға өз төлі есебінен көбеюде. Мал шаруашылығының өркендеуіне байланысты ет, сүт, жұмыртқа, жүн өн­діру де алдыңғы жылға қарағанда едәуір артты.
 
Ауданда егін шаруашылығы да қатар дамуда. Қазір бұрынғыдай емес, жерді ұқыпты пайдалануға, оның құнарлылығын арттыруға, яғни агротехникалық талаптардың сақталуына көңіл бөлінуде. Диқандарды қолдау үшін көктемгі жұмыс­тар үшін Үкімет тарапынан арзандатылған бағамен 366,3 тонна жанар-жағармай және 719 тонна тұқым бөлінді. Облыстық бюджеттен тұқым, жанар-жағармай үшін 26 млн. 700 мың теңге қаралған.
 
Елбасы міндеттеген әлемдік рыноктан өз орнымызды алып, Бүкіләлемдік сауда ұйымына кіруде ауыл шаруашылығы саласынан да үлкен жауапкершілік күтіледі. Сондықтан аудан әкімі жеткен жетістіктермен қатар, кейбір үдерістерге сыни көз­қарас та білдірді. Мал тұқымын асылдандыру, қолдан ұрықтандыру, егін егу технологиясына жаңа инновацияны пайдалану бағыттарында кемшіліктер бар екенін атап көрсетіп, тиісті мамандарға тиісті деңгейде талаптар қойды.
 
Үлкен ауданда кәсіпкерлік нысандарының көп болғанымен, олардың айналысатын қызметтері көңіл көншітпейтіні де әкім назарынан тыс қалмады. Шағын кәсіпкерлердің көрсететін қызметі дүкен, дәмхана, шаштараз ашудан әрі аспайды. Сондықтан алып-сатарлықпен ғана айналыспай, кәсіп түрін өзгертіп, өнім өндіруге, тың жол табуға күш салу қажет.
 
Бәсекеге қабілеттілікті қамтамасыз етудің бір құралы – сапалы білім. Осы жерде әкім қазіргі жастардың заң, экономист сияқты мамандықтарға үйір екенін, олардың өндірісті, мұнайлы өлкеге нағыз қажет мамандықтарға оқығаны жөн екенін, осыны ата-аналардың ескеруін де айтып өтті.
 
Өткен жылы мектепке дейінгі мекемелер Бірлік, [[Қаракөл]] ауылдарында, [[Ембі]] қаласында ашылған балабақшалармен толыққан. Сондай-ақ [[Жем]] қаласындағы “Бал­бөбек” балабақшасы 3 есеге кеңейтіліп, 120 орындық болды.
 
== Денсаулық сақтау саласы ==
Мемлекеттің байлығы – халықтың денсаулығы. Денсаулық сақтау саласында ауданда 3 аурухана, 1 емхана, 13 ауылдық дәрігерлік амбулатория және 24 медициналық пункт тұрғындарға қызмет етуде. Медициналық мекемелердің материалдық-техникалық базаларын жақсартуда, оларды жаңа аппаратуралармен, құрал-жабдықтармен қамтамасыз етуде біршама жұмыстар жасалды. Өткен жылы Көктөбе және Жаңатұрмыс ауылдарында медициналық пункттер салынып, пай­далануға берілді.
 
Мемлекеттің байлығы – халықтың денсаулығы. Денсаулық сақтау саласында аудандаAуданда 3 аурухана, 1 емхана, 13 ауылдық дәрігерлік амбулатория және 24 медициналық пункт тұрғындарға қызмет етуде. Медициналық мекемелердің материалдық-техникалық базаларын жақсартуда, оларды жаңа аппаратуралармен, құрал-жабдықтармен қамтамасыз етуде біршама жұмыстар жасалды. Өткен жылы Көктөбе және Жаңатұрмыс ауылдарында медициналық пункттер салынып, пай­далануға берілді. <ref>“Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9</ref>
“Орысқол” саналатын Мұғалжар ауданы 1999 жылы іс қағаздарын мемлекеттік тілде жүргізуге көшкен болатын, деген аудан әкімі Серік Тілеулесұлы есеп беру кезінде мемлекеттік тілдің қолданылуы мен дамуына ерекше тоқталды. Мемлекеттік тілді қолдану жөнінде қыруар шаруалар атқарылған. Алайда, кейбір мекемелерде, әсіресе, шет ел инвесторлары қызмет ететін кәсіпорындарда мемлекеттік тілдің қол­данысы әлі де дұрыс жолға қойылмай отыр.
 
Есеп беру кезінде бір байқағанымыз, аудан әкімі аудандық газетке барынша мән береді екен. Аудандық “Мұғалжар” газеті жұмысының да жетістіктері мен кемші­ліктеріне тоқталып өтті. Осы жерде ел газеті – “Егемен Қазақстанға” аудан тұрғындарының жазылуы жыл сайын артып келе жатқанын айта кеткен де айып болмас.
 
Кездесу барысында түскен сұрақтар көп болмады. Сұрақтар мен ұсыныстарға жауап берілді. Мәселен, қаладағы канализация құбырларын алмастыру үшін биылғы жылы 25 миллион теңге қаралған. Халық сұрап жүрген мәдениет үйі 2009 жылы салынатын болады. Есет батыр көшесі биылғы жылы жарықтандырылмақ.
 
Есеп беру жиынына жастардың көп қатысуы қуантты. Олар өздерінің белсенділіктерін де көрсетіп отырды. № 4 Қандыағаш орта метебінің түлегі Ералы Байжанов қазір [http://www.enu.kz/kz/#.UKXMwIcz3JM Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінде] грантпен оқып жатқанын, Елбасының жастарға деген қолдауының ерекше екенін ризашылық­пен атады. [[Нұрсұлтан Әбішұлы]]ның жастарға деген сенімін ақтау міндетіміз, деді. Ал, Ақкемер орта мектебінің жас ұстазы Қарлығаш Сатыбалдина жастар саясатына сай қызмет ете беретінін айтты. Кездесуде сөз алған [[Тілепбай Әбдиев]], [[Нәсір Оразалин]] аудан әкімінің есебіне қанағаттанарлық деген баға берді.
 
Тұрғындарының орташа айлық жалақысы 53 мың теңгені құрайтын мұғалжарлықтар мұңсыз деуге негіз бар.<ref>“Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9</ref>
 
==Дереккөздер==