Орнитология: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''Орнитология''' ''(грек. ornіtos – құс және logos – ғылым)'' – зоологияның құстар, олардың жүйеленімі, жекеше және тарихи дамуы, физиологиясы, экологиясы, жер бетіне таралуын зерттейтін саласы. '''Орнитология терминін''' алғаш рет ғылымға '''XVI ғасырда''' италия ғалымы ''У.Альдрованди'' енгізді.

[[File:Таған (Corvus frugilegus) құсына сақина салынуда.JPG|thumb|Таған (Corvus frugilegus) құсына сақина салынуда]]

Құстарды сақиналау нәтижесінде мысықторғайлар Индия мен тропикалық [[Африка|Африкада]]да, сұр қарлығаштар Африка мен Мадагаскарда, тырналар Оңтүстік Азияда, шақшақайлар – Африкада қыстайтынын анықтаған. Ерте ұшып кететін құстардың жабық торда ұсталатындары ([[зообақ|зообақтарда]]тарда) күзде өте мазасыздана бастайтыны тәжірибе жүзінде анықталған. Бұл құстар тұрған орны жылы, жемі жеткілікті болуына қарамастан күндіз–түні тордың қабырғаларына соғылып, мүлдем ұйықтамайды. Олар бірнеше аптадан кейін тынышталып, қалыпты тіршілік етеді. Тордағы құстардың мінез – қылығы мен табиғаттағы еркін жүрген сондай құстарды салыстырғанда, бұл мезгілдің құс қайтатын кезеңге сәйкес келетіні анықталған. Құстардың қайту себептерін ғалымдар ежелден қалыптасқан тіршілік ету жағдайының маусымдық алмасуы деп ұйғарады. Көктемде құстардың туған жеріне қайтуға ұмтылуы көбею [[инстинк]]тігіне байланысты, ал күзгі қайтуы дағдылы қоректің азайғандығынан, күннің қысқаруынан болады. Сонымен құстардың қайтуы – одан бірнеше миллион жыл бұрын басталып, маусымдық алмасудың әсерінен болған құстардың инстинкт әрекетінің бірі.<ref>Определение пола и возраста воробьиных птиц фауны СССРКСРО. Справочник. М., "Наука", 1976. 189 с.Н.В.Виноградова, В.Р.Дольник, В.Д.Ефремов, В.А.Паевский.</ref>