Қазы (тағам): Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Arystanbek (талқылау | үлесі) Cat-a-lot: Тасымалдануда... Санат:Ұлттық тағамдар → Санат:Қазақ асханасы |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
3-жол:
'''Қазы''' майдың қалыңдығы 5 сантиметрге дейiн шөгiнделуi нәтижесiнде пайда болады. Бұл бөлiк пiсiрiлген түрiнде де, сүрленген түрiнде де өте құнды боп саналады. Қазыны әзiрлеу үшiн көкiрек қуысының әрбiр жартысынан (бұлшық еттерi бойынша) сүйектiң, қабырғаның тұтастығын бұзбай 6-дан бастап, 17-мен аяқтай отырып кеседi. Қабырғаны [[омыртқа]]дан ажыратады, жұбымен: алтыншыны жетiншiмен, сегiзiншiнi тоғызыншымен және т.б. кеседi. Әрбiр жұптан iшкi жағынан [[шемiршек]]терiн алады, қабырғалар арасындағы талшықтарды қабырғалардың омыртқамен қосылған жерiнен бастап олардың шемiршекпен қосылған жерiне дейiн кеседi.
==Қазы==
Екі жақтағы қабырғалар сүбессімен алынып, бір-бір қабырғадан қосып "[[шылбырлап]]" тілінеді. [[Жылқы]]ның семіздігі қазы майының қалыңдығымен өлшенеді.: Шынтақ, бір елі екі елі, ең семізі - табан, ішекке сыймағандықтан, тілген күйінде сақталатыны "[[дөңбес қазы]]" деп аталады. Қос қазы - қазының етек жағынанбастап, екі қабырғаны біріне-бірі түйістіре тығылған қазы. Көбіне қабырғаны сындырып тастап [[ішекке]] тығады. Тілімнің жуандығы малдың сеиміздігіне байланысты - қалыпты болса жалпақтау, қысқа болса жіңішкелеу ғып шылбырлай тіледі. Семіз жылқының ішегі өз қазысын аударуға жете бермейтіндіктен, [[сиырдың]] ішегін де пайдаланатындар бар.
Қазыны ішекке аудармас бұрын, тұздап, усарымсағын ұнтақтап алаып, оған [[қара бұрышын]] қосып, қазыға араластырады. Ішекті е алдын ала [[тұз]] сіңіріп қояды. Аударған кезде ішекті тым тырсылдатпай, бос жасаса, ол піскенде ісініп , ішек жарылып кетуі мүмкін. Аударылып болған соң, ішектің екі ұшы түйіріледі. Қазыны асқан кезде ол жарылып кетпес үшін ішекті қазанға [[дәке]]мен орап асады.
Қазы ең кәделі ас болғандықтан, ол - әр дастарқан, әр табақтың сәні. Сондықтан ол бір-екі білемнен табаққа қойылады. Е тураушы өткір пышақпен қиғаштай турап, айналасындағыларға бір-бір тіліп сыбаға үлестіріп, қалғанын туралып болған еттің үстіне турап тастайды. Еттің дәмін келтіріп, қосып жесін деген ниетпен.
[[Сурет:Kazy.jpg|нобай|қазы]]
Қазының әрбiр қабатына тұздау қоспасын не тұз себедi, 24 сағат сақтайды, тұзсу құяды және 2-3 тәулiк сақтайды. Одан соң қабырғаларды суық суға шылап қояды да, 1-2 сағат жылы сумен шаяды. дайын қабырғаларды [[жылқы]] не [[сиыр]] iшегiне салып, жiппен байлайды. [[Iшек]] қабатындағы қазыны 50-60 С-та қою түтiнге 12-18 қақтайды және 12 С-тық температурада 2-3 сағат салқындатады.<ref name="source1">Қазақ тілі терминдер сөздігі I том</ref>
Line 18 ⟶ 23:
* [[Қазы-қарта, жал-жая]]
* [[Қазақтың дәстүрлі салқын тағамдары]]
*[[Жаужұмыр]]
*[[Жаубүйрек]]
*[[Бесбармақ]]
*[[Құырдақ]]
*[[Жент]]
==Пайдаланған әдебиеттер==
Сегізбайұлы Кәдірбек
С30 Қазақы дастарған – Алматы: ”Атамұра”, 2011. - 192.
==Дереккөздер</span>==
<references/>
{{wikify}}
{{stub}}▼
[[Санат:Қазақ асханасы]]
[[Санат:Тағамдар]]
▲{{stub}}
[[ba:Ҡаҙылыҡ]]
[[en:Kazy]]
| |||