Адамгершілік: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
'''Адамгершілік''' - [[адам]] бойындағы гуманистік құндылық, [[әдеп]] ұғымы. "Кісілік", иізгілік", "[[имандылық]]" тәрізді ұғымдармен мәндес. [[Адамгершілік]] - [[адамшылық]], каталдықпен салыстырғанда жаксылық тілеу қарым-қатынастары.
 
Халықтық[[Халық]]тық [[дүниетаным]]да мінез-кұлықтың әр түрлі жағымды жақтары осы ұғымнан таратылады. [[Мінез-құлық]] пен іс-әрекеттерде көзге түсетін төмендегідей Адамгершілік белгілерін атап өтуге болады: адамды қастерлеу, сыйлау, сену, ар-ұятты сақтау, имандылық пен рахымдылық, [[ізеттілік]] пен кішіпейілділік, [[әділдік]], қанағатшылдық, т.б.
 
Адамгершілік принциптері әлеум.-мәдени дамудың жемісі. Адам тумысында жақсылыққа да, зұлымдыққа да үйір емес. Адамгершілік белгілерінің[[белгі]]лерінің қалыптасуына ерекше әсер еткен мынадай факторлар[[фактор]]лар бар: жыныстыққа қа-тынастарды реттеу, қандастарын өлтіруге тыйым салу, әлсіздерге қамқорлық ету, ең-бектің қоғамдық жолмен бөлінуі және адамдар арасындағы ынтымақтастықтың қалыптасуы. Адамгершілік құндылықтар-дың қалыптасуы үшін жүйелік (қоғамдық, мемл.) және тұлғалық мүшелердің ара салмағын дұрыс айқындаудың маңызы зор. Жеке адамды әлеум. қатынастардың жемісі деп қарастыру адамды бағаламауға әкеп соғады (соц. идея). [[Тота-литарлық]] қоғамдағы[[қоғам]]дағы "Ортақ мүдде жеке адам мүддесінен жоғары" деген ұран Адамгершілік қағидаттарыныңнұқсан келтірді.
 
[[БҰҰ]] қабылдаған "Адам құқықтарының жалпы декларациясының" басты баптарын адамдық қарым-қатынас нормаларына айналдыру Адамгершілік құндылықтарын қастерлеу шарттарының біріне жатады, Оның басты әдептік баптары төмендегідей:
12-жол:
 
Адамгершілік қағидаттарыңың сақталуы өтпелі қоғам жағдайында ерекше маңызды мәнге ие болады. Бұл кезеңде ұлттық дәстүрлі дүниетаным мен әдепке жат [[маскүнемдік]] пен [[нашақорлық]], рэкет пен [[жезөкшелік]], қатыгездік сияқты теріс мінез-құлықтар өріс жаюы мүмкін. Өркениеттілікке апаратын жол халықты адамгершілікке, мандылық пен ізгілікке, [[салауатты өмір салты]]на баулу.<ref>«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, I том</ref>
Адамгершілік мәселесі — адамзат [[мәдениет]]інің, руханиятының қалыптасуымен етене байланысты дүниелер. Адамгершілік құлық адамның езінің әлеуметтік қалыптасу тарихымен, мәдениетінің[[мәдениет]]інің бой кетеру үдерісімен бірге пайда болған. Ендеше, мораль туралы мәселе адамзат тарихының қапас түнегінде, тіпті сана сәулесі жетер-жетпес қадым заманда жатқандығы бәрімізге түсінікті. Ол туралы хатқа[[хат]]қа басылып қалдырған мұра тұрмақ, кандай да бір із табу қиын. Ғылым өзінің болжамын /гипотезасын/ алға тартады. Ол болжам бойынша, гоминидтер, яғни адамтектес [[примат]]тар жер бетіндегі ауа райының күрт өзгеруіне байланысты [[Табиғат]]-Ананың алдына қойған "талабына" өзіндік даму "жауабын" тапты. Сөйтіп, төрт табанданған приматтар орнын екі аяғымен тік тұратын, сондықтан да көру көкжиегі кеңейтілген әрі екі қолын [[тамақ]] тауып, аң аулауға бос қойған, жаңа сападағы [[гоминидтер]] басады. Адамзаттың[[Адамзат]]тың қазіргі адам кейпіне ұқсас күйінде қалыптасуы бірнеше миллиондаған жылдарға созылды.
 
== Дереккөздер ==