Физика: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш →Физика ғылымы туралы ақпарат: clean up, replaced: КСРО-де → КСРО-да using AWB |
ш →Физика ғылымы туралы ақпарат: clean up, replaced: ССР → КСР (2) using AWB |
||
34-жол:
Оптика саласында да талай маңыз-ды жаңалыңтар ашылып, жемісті нә-тижелөр алынды. Спектроскопиякыц тәсілдері жаратылыс тану гылымдары мен техникада кеңінен ңолданыла бас-тады. Ңолданылу аясы кең қанат жай-ган люминесценцияньщ теориясы жа-салды. Люминесцепттік анализ жедел дамыды. Люминесценцияланатын зат-тардың (қ. Люминофор) жаңа, жетіл-дірілген түрлері жасалып, ғылым мен техниканың әр түрлі салаларында көп-теп қолданыла бастады. Молекулалъщ оптикадаты күрделі жаңалыңтардың бірі — жарыңтың комбинациялық ша-шырауы болды (Г. С. Ландсберг, Л. И. Манделъштам, үнді физиктері Ч. В. Раман, К. С. Кришнан). 1934 ж. II. А. Черенков таза сұйықтың радиоактивті ваттардың әсөрінен жарқырау ңұбылы-сын ашты (қ. Черенков—'Вавилов сяу-ле шыгаруъг). И. Е. Тамм мен И. М. Франк бұл қүбылысты теория жүзінде толың түсіндірді (1937). Осы қүбылыс-ты ашып, дәлелдегені үшін Черенков, Тамм және Франкңа 1958 ж. Нобель сыйлығы берілді. Ультрадыбыс, радио-хабар, архитөктура және муз. аспаптар жасау проблемаларына байланысты акустикаға ерекше мән беріле баста-ды. Осыран орай гидроакустика мен злектроакустика бөлініп шықты.
Ф. мен техникадагы аса маңызды жаңалықтардың бірі—кеанттъщ элект' рониканыц пайда болуы. Кванттық электроника оптика мея аса жоғары яшіліктегі раджофизиканың жаңа са-лаларын туғызды. Кванттық электро-никаның негізін салған галымдарға (Н. Г. Басов, А. М. Прохоров жәяе Ч. Таунсца) 1964 ж. Нобель сыйлыім берілді.
Басқа
Ңазіргі физиканың төхни-камен жәнө басқа табигат тану гылымдарымен байла-н ы с ы. Рылымның бугінгі таңдагы кезеңі олардың өзара байланысының әлдеқайда күшейіп, бір-бірімен арала-суының едәуір үдей түскендігімен си-патталады. Мыс., соңгы кезде Ф-ның, математиканың, биологияның, психо-логияның, химияның, радиоэлектрони-каның, сондай-ақ тірі организмдерді зерттейтін ғылымдардың мәліметтерія пайдаланатын бионика рылымы пайда болды. Әсіресе Ф. математика гылы-мымен тыгыз байланысты.
Ф. тех. мәселелерді шешу барысын-да дамиды, жетіледі. Төхника Ф-ның алдына өзі мұқтаж болып отырған мә-селөяерді көлденен тартып, оның да-муына ықпал жасайды. Техника соны-мен біргө Ф-ны приборлармен, аса кур-делі қондырғылармен жабдыңтайды. Ал Ф-ның жөтістіктері техниканың әр түрлі саласына_ ене отырып, олардың теориялық негізін байытады, онан әрі дами түсуіне, жетілуіне ықпал етеді.
| |||