'''Қарлығаш тұқымдасы'''(hirudinidae) – [[торғай]]лар отрядына[[отряд]]ына жататын құс тұқымдасы. Басқа құстардан бір ерекшелігі – жемін ұшып жүріп ұстайды, сулы да ұшып жүріп ішеді.
==Сипаттама==
Қанаты ұзын, жіңішке, құйрығы екі айыр. Бауыры ақшыл, арқасы қоңыр, жасыл жылтыр. [[Арктика]] мен [[Антарктика]]дан басқа жердің[[жер]]дің бәрінде мекендейтін 80, [[ТМД]] елдер аймағында 9, оның ішінде [[Қазақстан]]да 4 туысқа жататын 5 түрі кездеседі. [[ТМД]]–да ұя басатын қарлығаштардың[[қарлығаш]]тардың бәрі жыл құсы[[құс]]ы, [[Африка]] мен [[Оңтүстік Азия]]ға қайтады.
==Ұрпақ беруі==
Жылына бір рет қыста[[қыс]]та түлейді. Екніші жылы ұрпақ береді. Екі-екіден, кейде таптанып шыңға, тікжарға, құрылыстарға, кейде ағашқа[[ағаш]]қа жапсыра [[топырақ]] пен саздысілекеймен[[саздысілекей]]мен араластырып [[ұя]] салады, ішіне майда шөп, қауырсын, [[мамық]] төсейді. Кейбір түрлері тік жарларға ін қазады. Ұяны тостаған тәрізді, жоғарғы жағын ашық етіп те, қап, дорба тәрізді кіріп – шығатын тесік қалдырып та жасайды. Ашық ұядағы [[жұмыртқа]] қара теңбілді шұбар, жабық ұядағы жұмыртқа ақ түсті[[түс]]ті болады. 2 – 8, көбіне 4 – 6 жұмыртқа басып, жылына 1 – 2 рет [[балапан]] шығарады. Зиянды жәндіктерді, әсіресе шыбында өте көп жеп үлкен пайда келтіреді, сондықтан оны қорғау алынған.
