Тораңғы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш «Азия флорасы» деген санатты қосты (HotCat құралының көмегімен)
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
'''Тораңғы''' - [[талталдар тұқымдасы]]ның ({{lang-la|Salixacede}}) [[терек]]тер ({{lang-la|Populus}}) туысына жататын ағаш<ref>{{cite web | url=http://old.abai.kz/node/40643 | title=Тораңғы}}</ref>. Қазақстан аумағында тораңғы ағашының 3 түрі өседі. Оның бірінші түрі – [[қара тораңғы]] ({{lang-la|Populus diversiolia}}), ал екінші түрі – [[ақ тораңғ]]ы ({{lang-la|Populus pruinosа}}) деп аталады. Бұ­лардан басқа [[Литвинов тораңғысы]] да өседі (Винтерголлер, 1976).
 
Кейбір системалық жүйелерде өзінше бөлек туыс деп есептеледі. Шөлді Арал аймағынан [[Балқаш-Алакөл ойысы]]на дейінгі аралықта бұрынғы өзен арналарында, озен жағаларында құмды массивтердің арасындағы егістіктерде, тіпті, кейде тақырға ұқсас сортаң жерлерде кездеседі. Бұл теңдесі жоқ жуан діңді және шашыраңқы жарты шар тәрізді әдемі ағаш. Ұзын жолақты қабығы сарғыш-сұр, тереңде, ұзын сызатта жіңішке. Түрге тән белгілі жас өркендер мен қысқа бұтақтардағы жапырақ пішіні болып табылад, түрдің атауы да осыған байланысты берілген. Жас өркендердегі жапырақтар қысқа сағақты, сопақша қияқ тәрізді үшкір тақталы, тақта ұзындығы 7 см-дейін. Бұтақтағы жапырақтар ұзын бүйірі қысыңқы сағақты, ұзынжығы бірдей, дөңгелек тақталы, жиегі теріс немесе иілген тісті. Тораңғы басқа теректер сияқты екі үйлі ағаш, желдің көмегімен тозаңданады. Аталық масақтар қысқа, тығыз, жуан ұзынждығы 2,5 см және жуандығы 0,5 см, гүлдер сагны көп қою қошқыл түсті тозаңқаптары бар. Жеміс беретін сырғалар аталықтарынан екі есе ұзын. Гүлдеу мерзімінің басында олар тік немесе жоғары қарай қиғаш, кейін доға тәрізді төменге иіледі. Жемістері - барынша үлкен, ұзындығы 1 см шамасында қауашақтар бөтелке тәрізді, үстіңгі беті тегіс немесе қыртыстанған. Олар екі жақты ашылады. Тұқым саны көп, ұсақ, жұқа жібек тәрізді түктер шоғының көмегімен желмен тез таралады. Тораңғы, шөлдің ландшафттардың жандандыратын, безендіретін тамаша ағаш. Ерекше сән беретін мықты кәрі ағаш. Биіктігі 30 метрге дейін, діңінің диаметрі 2 метр, өкінішке орай табиғатта мұндай ағаш өте аз.<ref>Қазақстан жануарлары сериясы</ref>
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Тораңғы» бетінен алынған