Күйреуік материя

Күйреуік материя, "дегенерат материя" (degenerat - күйреуік, кері кету, тозғындау, бұзылу...), "ферми газы", "дегенерат газы" деп те аталады, бір-бірімен әсерлеспейтін еркін бөлшектерден құралған материяны айтады. Ол квантты майданда пайда болады.

Вольфганг Паули

Күйреуік материя жоғары тығыздыққа ие материя күйі болып, оның қысымы дегенерат қысымы деп те аталатын Паули ережесіне (Pauli exclusion principle) сәйкеседі. Паули ережесі бойынша ұқсамаған құрылымдағы бөлшектердің ортақ кванттық майданда болуы терістеледі. Сондықтан көлем кішірейген сайын бөлшектер жоғары энергия күйіне еніп, жойқын дегенерат қысымын қалыптастырады. Құралған бөлшектердің ұқсамастығына орай электронды күйреуік материя, нейтронды күйреуік материя, ... деп бөлінеді.

Күйреуік материя — металлды сутегі, электронды күйреуік материя, нейтронды күйреуік материя, экзотикалық материя қатарлыларды қамтиды.

Аспандағы Сүмбіле секілді Ақ ергежейлі жұлдыздар дәл осындай күйреуік материядан құралады деп есептеледі.