Алания: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
'''Алания''' — Солт. Кавказдың орталық бөлігінде 9-13 ғ-да болған мемлекет. Өздерін [[ирон|ирондар]], [[византия|византиялықтар]], [[аландар]], [[грузин|грузиндер]], остар деп атаған алан тайпалары б.з. 1-ші ғ-ында Солт.Солтүстік [[Каспий]], [[Дон]] өңіріндегі [[Сарматтар|сармат]] қоныстарынан бөлініп, [[Азов]] (Азу) т-нің маңы мен Солт.Солтүстік [[Кавказ|Кавказға]] келіп қоныстанған. 372 ж. аландарды [[ғұндар]] жаулап алды. Аландардың бір бөлігі ғұндармен бірге “Халықтардың ұлы қоныс аударуына” қатысты, [[Галлия]], [[Испания]] арқылы Солт.Солтүстік [[Африка|Африкаға]] дейін жетті. Ал олардың екінші бөлігі Солт.Солтүстік Кавказдың орт.орталық бөлігіне орнықты. Онда аландар мен жергілікті Кавказ тайпаларының бірлестігі пайда болды. Бұл бірлестікті аландар басқарғандықтан византиялықтар оны Алания деп атаған. 8-9 ғ-да А.Алания Хазар қағандығының құрамында болып, одан 9 ғ-дың соңы — 10 ғ-дың басына қарай бөлініп шығып, өз мемлекетін құрған. Алания Хазарияның Византиямен сыртқы байланыстарында маңызды рөл атқарды. 10 ғ. Аланияға Византиядан [[Христиан Діні|христиан діні]] енді. Аландардың жартылай отырықшылыққа көше бастауы нәтижесінде қалалар пайда болды. Археол.Археологиялық қазба жұмыстары аландардың бірнеше қаласы болғандығын айғақтап отыр. Аланияның астанасы Магас қ.қаласы болды. Мемл.Мемлекет басшысы “кэркундедж” деп аталды. Елдегі бар билік әскери ақсүйектер — “богаторлар” (батырлар) қолында болған. [[Шыңғыс хан]] құрған империя жасақтарының 1237 — 39 ж. шапқыншылығы Аланияның құлауына себепші болды. Магас қ-нқаласын қоршауды [[Мөңке|Мөңке хан]] басқарды. Қаланы қорғау кезінде 270 мыңнан астам аландықтар қаза тапты. Алания құлағаннан кейін 14 ғ-да аландар арасында [[ислам діні]] тарай бастады. Қазіргі осетиндер аландардың үрім-бұтағы боыпболып есептелінеді.
 
==Пайдаланған әдебиет==
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Алания» бетінен алынған