Қазақстанның кен ресурстары: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

 

=== Қара металл ===

Қазақстан Республикасының бүкіл дерліктей аумағын [[Қара Металл|қара металл]] кендерінің алып кентастық аймағы ретінде қарастыруға болады. Мұнда оның бүкіл әлемге белгілі барлық генетикалық және өндірістік, оның ішінде бірегей түрлері кездеседі. Қазақстанда кара металл кентастарының 1000-нан аса кен орындары мен кен білінімдері анықталған. Темір, хром, марганец пен титан кентастарының кен орындары игерілуде. Балансқа алынғаны 17 кен орны, баланстан тыс 11 кен орны бар. Темір кентасының жиынтық қоры 17 млрд. т. Оның 93% мөлшері бес ірі кен орында: [[Қашар темір кен орны|Қашар]], [[Сарыбай темір кен орны|Сарыбай]], [[Соколов темір кен орны|Соколов]], [[Әйет темір кен орны|Әйет]], [[Лисаков темір кен орны|Лисаков]]та шоғырланған. Бұл кен орындарының барлығы Солтүстік Қазақстанда (Торғай ойысының солтүстік-батыс бөлігінде) орналасқан. Орталық Қазақстанда пайдаланылып келе жатқан [[Қаражал темір-марганец кен орны|Батыс Қаражал]], [[Үшқатын марганец кен орны|Үшқатын]] мен [[Кентөбе темір кен орны|Кентөбе]] кен орындарының барланған қоры 300 млн. т-дан асады. Оңтүстік Қазақстанда [[Иірсу темір кен орны|Иірсу]] (қоры 327,7 млн. т) мен [[Абайыл темір кен орны|Абайыл]] (28,3 млн. т) кен орындары барланған. [[Батыс Қазақстан]]да (Солтүтік-Шығыс Арал маңы) ең ірісі – баланстан тыс оолитті қошқыл теміртас кентасты Көкбұлақ кен орны (1,9 млрд. т), сонымен қатар титан-магнетитті кентастарының болжамдық қоры 1 млрд. т болатын Великов ірі кен орны бар. Қазақстан хромит кентасының қоры бойынша әлемде екінші орында. Балансқа алынғаны 21 кен орны (шамамен 230 млн. т). Қорлардың барлығы [[Кемпірсай кенді алқабы|Кемпірсай кенді ауданы]]нда ([[Мұғалжар тауы]]нда) шоғырланған. Аса ірі хромит кен орындарының қатарына Алмас-Жемчужина кен орны жатады (қоры 100 млн. т-дан асады).