Қоға: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш →‎Дереккөздер: clean up, replaced: Пайдаланған әдебиет → Дереккөздер using AWB
Мақала шеберханасы арқылы бастады
1-жол:
[[File:Cattail (PSF).jpg|thumb|left|alt=A.| '''''қоға'''''.]]
[[File:Broadleaf Cumbungi (Typha orientalis).jpg|thumb|alt=A.| ''[[Ақтобе қоғасы]]''.]]
'''Қоға''' (Typha) – [[дара жарнақты]]лардың қоға тәрізділер [[тұқымдас]]ына жататын өсімдік. Қазақстанның [[Тобыл (өзен)|Тобыл]], [[Есіл (өзен)|Есіл]], [[Ертіс]], [[Зайсан]], [[Балқаш]], [[Алакөл]], т.б. өзен-көлдердің жағалауларында және Қызылорда, [[Ақтөбе]] облыстарында кездесетін 7 түрі бар. Соның ішінде Қызылорда облысының [[Сырдария]] өзенімен [[Шиелі ауданы]]нан басталып Қызылорда қаласының батысына қарай қоға және жіңішке жапырақты қоға көп кездеседі. Биіктігі 3 – 4 м, сабағы ұзын және жуан төселмелі, батпақты-сулы жерлерде өседі. Жапырағы жалпақ, таспа пішінді, сабағынан ұзын болып келеді. Бір үйлі, гүлі ұсақ дара жынысты, желмен тозаңданады. Гүл шоғы – [[собық]]. Маусым-тамыз айларында жемістенеді. Жемісі жаңғақша, ұшуға бейімделген қанатшасы болады. Қоғаны арқан, жіп, ыдыстар жасау және құрылыс материалы ретінде пайдаланады. Тамырында крахмалы көп болғандықтан ондатра, құндыз, жұпар тышқан, т.б. үшін құнды азық.<ref>Қазақ энциклопедиясы III том 12 тарау</ref>
== Табиғатта таралуы. ==
Қоға республикамыздың көл, өзен жағалауларында, батпақты жерлерде жиі өседі. Қазақстанның солтүстік облыстарының көлдері мен өзен жағалауларында жиі кездеседі.
Дәрілік шикізат ретінде қоғаның тамырын күзде қазып алып, жел қақтырып, кептіреді. Жиалған тамыр құрғақ орындарда сақталады<br />
 
Қазақстанның [[Тобыл (өзен)|Тобыл]], [[Есіл (өзен)|Есіл]], [[Ертіс]], [[Зайсан]], [[Балқаш]], [[Алакөл]], т.б. өзен-көлдердің жағалауларында және Қызылорда, [[Ақтөбе]] облыстарында кездесетін 7 түрі бар. Соның ішінде Қызылорда облысының [[Сырдария]] өзенімен [[Шиелі ауданы]]нан басталып Қызылорда қаласының батысына қарай қоға және жіңішке жапырақты қоға көп кездеседі.
== Химиялық құрамы. ==
Қоға тамырының құрамында 35 – 40% шамасында крахмал болады. Сондай – ақ аздаған нәруіз, май, қант, аскорбин қышқылы, қоймалжың және илік заттар бар.
 
== Қолданылуы. ==
Мал дәрігерлігі практикасында қоға тамырынан кисель дайындап, оны іші өткен малға ішкізеді. Кисель 1:5 қатынаста дайындалады. Ол бұзауға – 100 – 130 мл, қозыға - 15 – 30 мл мөлшерінде күніне үш рет ішкізіледі.
 
==Дереккөздер==
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Қоға» бетінен алынған