Билік: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш →‎Мақсаты: clean up, replaced: Алматы: Жеті жарғы → Алматы: «Жеті жарғы» баспасы, 2008. ISBN → 2008 жыл. ISBN using AWB
ш -Санат:Заң; ± 3 санат (HotCat құралының көмегімен)
1-жол:
'''Билiк''' — қазақ халқының дәстүрлі санасында ''“ел басқару”, “өкім ету”'' сөздерімен мәндес ұғымды білдіреді.

Қазіргі [[құқықтану]], [[саясаттану]] ілімдерінде де ол ''“өкімет”'' атауының синонимі ретінде қолданылып жүр. Мәселен, саясаттану ілімінде билік экономиялық, идеологиялық, ұйымдастырушылық-құқықтық тетіктер арқылы, сондай-ақ, беделдің, дәстүрдің, зорлықтың жәрдемімен адамдардың, әлеуметтік топтар мен жіктердің мінез-құлқына, іс-әрекетіне ықпал етуге қабілетті әлеуметтік қарым-қатынастардың пішімі.<ref>Биекенов К., Садырова М. Әлеуметтанудың түсіндірме сөздігі. — Алматы: Сөздік-Словарь, 2007. — 344 бет. ISBN 9965-822-10-7</ref>
 
==Мақсаты==
Line 5 ⟶ 7:
 
==Міндеті==
Биліктің негізгі міндеті — қоғамды басқарудың стратегиясын айқындап, дамудың негізгі бағыттары бойынша нақты шаралар қолдану, әлеуметтік процестерді шұғыл басқарып, дамудың орнықтылығы мен сындарлылығының маңызды өлшемдеріне бақылау орнату, ал ең басты принципі — оның заңдылығы (легитимділігі). Билік әлеуметтік құрылымның ең күрделі әлеуметтік және саяси қарым-қатынастарын қамтитын қоғамдық, ұжымдар мен олардың арасындағы қарым-қатынастарды қамтитын көпшілік немесе қауымдық және жеке адамдық, шағын топтық деңгейлерінде салтанат құрып, қызмет атқарады. Саясаттану ілімінде биліктің пайда болып, жүзеге асуының әр қилы пішімі зерделенеді. Ол басқару пішіміне орай — [[монархиялықмонархия]]лық (''абсолюттік және конституциялық''), [[республикалықреспублика]]лық (''президенттік және парламенттік''); мемлекет құрылысының пішіміне орай — [[унитарлық]], [[федеративтік]], [[конфедеративтік]]; саяси режиміне орай — [[тоталитарлық]], [[авторитарлық]] және [[демократиялық]]; саяси ағымына орай ''консервативтік, неоконсервативтік, либералдық, неолибералдық, социал-демократиялық'' болуы мүмкін. Билікті заң шығарушы, атқарушы және сот қызметі тармақтарына бөлу жаңа дәуірдің үлкен теориялық жаңалығы болды. Олардың арасында тежеу мен тепе-теңдік жүйесінің болуы, яғни дербес билік тармақтарының өзара үйлесімділігін сақтау, олардың заңға бағынуын қамтамасыз ету принципі демократиялық, азаматтық қоғам орнатып, құқықтық мемлекет құруға берік негіз қалайды.<ref name="source1">«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл, ISBN 5-89800-123-9, II том</ref>
 
==Қоғамдық билік==
Қоғамдық билік - орын-орындарға билікті бөлу. Флойд Хантердің «Қоғамдық биліктің кұрылысы» (1963) және Роберт Дальдың «Кім басқарады?» (1961) атты еңбектері жергілікті саяси билік мәліметтерін тексеру мақсатымен өткізілетін зерттеудің аса қажетті мысалдарын береді.<ref>Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Әлеуметтану және саясаттану бойынша / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2006. - 569 б.ISBN 9965-808-89-9</ref>
ISBN 9965-808-89-9</ref>
 
==Дереккөздер</span>==
<references/>
{{wikify}}
 
{{Суретсіз мақала}}
 
[[Санат:Саясаттану]]
[[Санат:ҒылымБилік]]
[[Санат:Саясат әлеуметтануыӘлеуметтану]]
[[Санат:ҚұқықӘлеуметтік философия ұғымдары]]
[[Санат:Заң]]
 
[[ar:نفوذ]]
[[az:Qüdrət]]
[[bg:Власт]]
[[bs:Moć]]
[[ca:Poder (sociologia)]]
[[cs:Moc]]
[[da:Magt]]
[[de:Macht]]
[[en:Power (philosophy)]]
[[eo:Potenco (filozofio)]]
[[es:Poder (sociología)]]
[[et:Võim]]
[[fa:قدرت]]
[[fi:Valta]]
[[fr:Pouvoir (sociologie)]]
[[fy:Macht]]
[[he:כוח (סוציולוגיה)]]
[[hr:Moć]]
[[hu:Hatalom]]
[[it:Potere]]
[[ja:権力]]
[[kn:ನಿಯಂತ್ರಣ]]
[[ko:권력]]
[[lt:Valdžia]]
[[nl:Macht (sociale wetenschappen)]]
[[nn:Makt]]
[[no:Makt]]
[[pl:Władza]]
[[pt:Poder]]
[[qu:Atiyniyuq kay]]
[[ru:Власть]]
[[sh:Moć]]
[[sk:Moc (ovládanie)]]
[[sr:Моћ]]
[[sv:Makt]]
[[th:อำนาจ]]
[[tl:Kapangyarihan]]
[[uk:Влада]]
[[zh:權力]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Билік» бетінен алынған