Фотоэлектрлік құбылыстар: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
6-жол:
А.Г. Столетов ашқан фотоэффектінің бірінші заңы былайша тұжырымдалады:
<blockquote style="border: 1px solid blue; padding: 0.5em 0.8em;">максимал фотоэлектрлік ток (қанығу фототогы) түскен жарық ағынына тура пропорционал болады. </blockquote>
 
1905 жылы [[Эйнштейн|А.Эйнштейн]] сыртқы фотоэффект құбылысын жарықтың кванттық теориясы тұрғысынан түсіндіріп берді.
Сыртқа қарай бөлініп шыққан [[электрон|электронның]] максимал кинетик. энергиясының (Емак) шамасы электронға берілген [[фотон|фотонның]] энергиясы (hv) мен шығу жұмысының (φ) айырымына тең (Емак=hv–φ) екендігі тәжірибе жүзінде дәлелденді. Сыртқы фотоэффектінің бұл екінші заңы, яғни Эйнштейн заңы былайша тұжырымдалады:
<blockquote style="border: 1px solid blue; padding: 0.5em 0.8em;">фотоэлектрондардың максимал энергиясы түскен жарық жиілігіне сызықты тәуелді болып өседі және оның қарқындылығына байланысты болмайды. </blockquote>
 
[[Ішкі фотоэффект]] ([[фотоөткізгіштік]]) кезінде жартылай өткізгіштер мен диэлектриктерге түскен жарық (фотон) оларда жұтылады да, сыртқа қарай электрондар бөлініп шықпайды. Сөйтіп, жартылай өткізгіштер мен диэлектриктердің электр өткізгіштігі өзгереді. Ішкі фотоэффектіні 1873 ж. америка физигі У.Смит байқаған. Жарық әсерінен кедергісі кемитін жартылай өткізгіштер фотокедергілер деп аталады. Металл [[электрод]] пен сұйық шекарасында байқалатын фотогальваникалық эффектіні 1839 ж. француз физигі А.Э. Беккерель ашты. Ал екі қатты дене шекарасындағы мұндай құбылысты 1876 ж. ағылшын физиктері У.Адамс пен Р.Дей байқаған. Екі заттың түйіскен жеріне жарық түсірілген кезде фотоэлектрлік қозғаушы күш пайда болады. Мұндай зат ретінде әр түрлі жартылай өткізгіштер (электрондық және кемтіктік) немесе жартылай өткізгіш пен металл алынады. Фотогальваник. эффектіге негізделіп жасалған фотоэлектрлік құрылғылар вентильді фотоэлементтер деп аталады.<ref>"Қазақ Энциклопедиясы", 9 том</ref>