Есмағамбет Самұратұлы Ысмайылов: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
+ 9 санат; ± 2 санат (HotCat құралының көмегімен) |
+ 3 санат; ±Санат:1970 жылы қайтыс болғандар→Санат:1966 жылы қайтыс болғандар (HotCat құралының көмегімен) |
||
1-жол:
'''Есмағамбет Самұратұлы Ысмайылов''' (15.10.[[1911]], қазіргі [[Ақмола облысы]] [[Еңбекшілер ауданы]] [[Шоқытас]] ауылы – 29.11.1966, Алматы) – әдебиет [[зерттеуші]], филология ғылымының докторы (1957), профессор (1958), ҚР Ұлттық ғылым академиясының корреспондент мүшесі (1958). Қазақ КСР-інің еңбек сіңірген ғылым қайраткері (1961).
== Өмірбаяны ==
* 1926-1930 жылдары Көкшетау мен Қызылжардағы (Петропавл) балалар үйінде оқып, тәрбиеленген
* [[ҚазМУ|ҚазМУ-дың]] (қазіргі ҚазҰУ) филология факультетін бітірген (1934).
8-жол:
* 1939 – 1944 жылдары ҚР [[ғылым академиясы]]ның Тіл және әдебиет ин-тында ғыл. қызметкер,
* 1944 – 1951 жылдары әл-Фараби атынд. Қазақ мемл. ун-тінде оқытушы, профессор.
* 1956 – 1966 жылдары ҚР Ұлттық ғылым академиясының [[Әуезов|М.Әуезов]] атындағы Әдебиет және өнер институтында бөлім меңгерушісі қызметтерін атқарды. <ref>Абай. Энциклопедия. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясының» Бас редакциясы, «Атамұра» баспасы, ISBN 5-7667-2949-9</ref>
== Шығармашылығы ==
Алғашқы ғылыми мақалалары мен өлеңдер жинағы 20 ғ-дың 30-жылдары жарық көрді. Ысмайылов әдеби-сын мақалаларымен қатар қазақ әдебиетінің тарихы жөніндегі “Қазақ әдебиетінің хрестоматиясы”, “Қазақ совет әдебиеті”, “Әдебиет теориясы мәселелері”, “Абайдың ақындығы туралы”, “XX ғасырдағы қазақ әдебиеті” атты ғылыми еңбектердің авторы. Ысмайылов Абайдың, [[Жамбыл Жабаев|Жамбылдың]] толық шығармаларының бірқатар академ. басылымдарын құрастыруға қатысты және олардың редакциясын басқарды.
* «Тұлпар жыры» (1933 ж)
Line 27 ⟶ 25:
* Есмағамбет Ысмайылов Абайтану іліміне де атсалысқан. Мысалы, «Абайдың поэтикасы», «Абайдың өлең өрнектері» (бұл екеуін З.Шашкинмен бірлесіп жазған)ң «абайдың ақындық шеберлігі», «Абай өлеңдерінің сұлулық, әуезділік ерекшеліктері» сияқты мақалаларында Абайдығ поэтикасына қатысты біраз жайдың бетін ашады.
* Кеңес үкіметінің солақай саясатының тырнағына да іліккен Есағаң А.Фадеевтің 1947 жылы маусым айында КСРО Жазушылар одағының ІХ пленумында жасаған баяндамасының «Сынның ұлт мәселесі төңірегіндегі қателіктері» деген бөлімінде Есмағамбет Ысмайыловтың «Қазақ совет әдебиеті» атты оқулығы қатты сынға алынды, ауыр сөздер айтылды. Кейін осы ұшқары шешімнің салдарынан ғалым ағамыз 25 жылға лагерге айдалып, тек Сталин өлгеннен кейін ғана ақталып шықты.<ref>[http://old.abai.kz/content/ylarbek-deleiyly-kokshetauda-galym-rukhy-askaktady Ұларбек Дәлейұлы. Көкшетауда ғалым рухы асқақтады]</ref>
== Марапаттары ==
“[[Құрмет белгісі]]” орденімен және бірнеше медальдармен марапатталған.
== Дереккөздер ==
Line 34 ⟶ 35:
{{Суретсіз мақала}}
[[Санат:15 қазанда туғандар]]
[[Санат:1911 жылы туғандар]]
[[Санат:Еңбекшілдер ауданында туғандар]]
[[Санат:
[[Санат:1966 жылы қайтыс болғандар]]
[[Санат:Алматыда қайтыс болғандар]]
[[Санат:Қазақстан әдебиеттанушылары]]
Line 46 ⟶ 48:
[[Санат:Қазақ Ұлттық мемлекеттік университетінің профессорлары]]
[[Санат:Құрмет белгісі орденінің иегерлері]]
[[Санат:Сталиндік қуғын-сүргін құрбандары]]
| |||