Шағалалы (өзен): Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
14-жол:
|су шығыны =
|өлшеу орны =
|бастауы = [[Көкшетау]] қыраты]]
|бастауының орны =
|бастауының биіктігі =
22-жол:
|сағасының орны =
|сағасының биіктігі =
|m_lat_dir = |m_lat_deg =54 |m_lat_min =00 |m_lat_sec = 251
|m_lon_dir = |m_lon_deg = 69|m_lon_min =4746 |m_lon_sec = 2946
|еңістігі =
|ел = {{KZ}}
29-жол:
|ортаққордағы санаты =
}}
 
'''Шағалалы''' - [[Ертіс]] алабындағы өзен.
 
==Географиялық орны ==
'''Шағалалы''' — [[Солтүстік Қазақстан облысы]]ның [[Айыртау ауданы|Айыртау]], [[Тайынша ауданы|Тайынша]], [[Ақмола облысы]]ның [[Зеренді ауданы]]ның аумағы арқылы ағатын өзен. [[Ертіс]] алабында. Ұзындығы 234 км, су жиналатын алабы 9220 км²<sup>2</sup>.
 
==Бастауы ==
[[Көкшетау қыраты]] қыратынаннан басталып, [[Шағалалытеңіз]] көліне құяды.
 
== Гидрологиясы ==
Негізгі салалары - [[Терісбұтақ]] (27 км), [[Қошқарбай (өзен)|Қошқарбай]] (49 км), [[Ащыөзен]] (23 км). [[Алабы]] жоғарғы және орталығы бөлігінде [[Қопа]] комитетіне құйғанға дейін қыратты-төбелі, төменгі бөлігінде жазықты. Аңғары [[Қопа]] комитетіне дейін айқын қалыптасқан, көбінесе жәшік тәрізді, ені 10 — 15 м-ден 1 — 1,4 км-ге дейін өзгереді, жарқабағының биіктігі 10 — 15 м. [[Қопа]] комитетінен төменде аңғары айқын байқалмайды, айналадағы ортамен тұтасып кеткен. [[Жайылмасы]] екі жиекті, орташа ені 0,1 — 0,2 км, енділеу жері 3 — 4 км ([[Қопа көлі]] маңында), суы мол жылдары 3 — 6 тәулік бойы биіктігі 0,7 — 1,3 м су басады. Арнасы ирелеңді, [[Қопа]] комитетіне дейін орташа биіктігі 1,2 — 1,3 м, сағасында 0,5 — 0,7 м. Жауын-шашын, жер асты суымен толығады. Көктемде 20 — 40 күндей тасып, жазғы-күзгі кезеңде сабасына түседі. Суының минералдары көктемгі су тасу кезінде жоғары ағысында 200 — 600 мг/л-ден төменде 300 — 700 мг/л-ге, жазғы сабалық кезеңде, 700 — 900 мг/л-ден 1000 — 1100 мг/л-ге дейін өзгереді. Орташа көп жылдық су өтімі [[Северный]] ауылы тұсында 1,42 м³<sup>3</sup>/с. лайлылығы 600 — 700 г/м³<sup>3</sup>. ґзен суы егістік, шабындық жерлерді суаруға, елді мекендерді ауыз сумен қамтамасыз етуге пайдаланылады.<ref>[[Қазақ Энциклопедиясыэнциклопедиясы]], 9 том 18 бөлім</ref>
 
==Сілтемелер==
* [[Қопа]]
* [[Айыртау]]
* [[Тайынша]]
 
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
<references/>
 
{{wikify}}
 
[[Санат:Солтүстік Қазақстан облысы өзендері]]
[[Санат:Ақмола облысы өзендері]]
 
[[Санат:Ертіс су алабы]]
 
{{stub}}