Юкатан түбегі: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш «География» деген санат аласталды; келесі санат қосылды: «Санат:Түбектер» (HotCat құралының көмегімен)
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
[[Сурет:Península de Yucatán.svg|thumb| Юкатан түбегі]]
[[File:15-07-14-Yucatan-Ölfelder-RalfR-WMA 0481.jpg|thumb|Cantarell]]
'''Юкатан Түбегі''', Орталық [[Америка]]дағы [[Мексика]] шығанағы мен [[Кариб теңізі]]нің аралығында. Көпшілік бөлігі [[Мексика]]да (Юкатан штаты), оңтүстік-шығыс бөлігі Гватемала мен [[Белиз]]ге қарайды. Юкатан түбегі Орталық [[Америка]] мойнағындағы құрлықтың ең енді өңірін құрайды. Мұнда [[Атлант мұхиты]] мен [[Тынық мұхит]]ты бөліп жатқан құрлықтың ені 860 км-ге жетеді. Ауданы 180 мың км шамасында. Жер беті негізінен ойпатты, тек оңтүстік-шығысы ғана аласа таулы (Майя тауы, 1122 м). Түбек оңтүстігіндегі [[Мексика]] Кордильерасының жалғасы болып табылатын Сьерра-Мадре тауларымен қоса тектоникалық тұрғыдан жас қозғалмалы алапқа жатады. [[Жер]]сілкіну жиі қайталанады. [[Жер]] бетіне [[неоген]] [[әктас]]тары кең көлемде шығып жатады. Соған орай ылғалды климат жағдайында карст жер бедері пішіндері кең тараған. [[Мексика]] шығанағына қараған солтүстік және батыс жағалары аласа, лагуна сипатты. [[Кариб теңізі]]не қараған жағасы жарқабақты, маржан кемертастарымен жиектелген. [[Климат]]ы тропиктік пассаттық, ыстық. Жыл бойы температура бірқалыпты. Ең салқын ай мен ең ең ыстық айлардың орташа температураларының айырмасы 3 – 5С. Жылдық жауын-шашын мөлшері солтүстігінде 500 мм-ден, оңтүстігінде 2000 мм-ге дейін. Карст құбылысының кең таралуына байланысты беткі ағыс дамымаған. Жауын-шашын мол түсуіне қарамастан су тапшы. Орталығы мен оңтүстігінде [[еуропа]]лықтар келгенге дейін мәңгі жасыл тропиктік орман өскен. Қазіргі кезде көп жерде олардың орнын цитрус плантациялары басқан. Солтүстігінде ксерофитті бұталар мен сирек ормандар таралған.
<ref> Қазақ энциклопедиясы, 10 - том </ref>