Корей есімдері: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш «Есімдер» деген санатты қосты (HotCat құралының көмегімен)
Өңдеу түйіні жоқ
11-жол:
== Мәлімет ==
=== Тегі ===
Жалпы алғанда, 250-ге жуық кореяда тегі бар<ref name=USLC>U.S. Library of Congress, [http://countrystudies.us/south-korea/38.htm Traditional Family Life.]{{ref-en}}</ref>. Басқа Шығыс азиялық мәдениеттер сияқты, корей әйелдер әдетте неке кейін олардың тегі сақтап, бірақ балалар әкесінің атын алуы тиіс. Дәстүр бойынша, әр 30 жыл сайын, әрбір клан өзінің генеалогиялық ағашын жариялауға тиісті.
 
Корей аты-жөнінің шығуына, қытай дәстүрі айтарлықтай әсер етті. Корей тегілерінің көп бөлігінің ішінде Ханча иероглифтері қолданылады. Ең көп таралған бес есімді Оңтүстік Кореяда 20 миллионнан астам адам иеленген. Кореяда жеке атаулар, ұлы жамағатта, олар іс жүзінде гендерлік принципі бойынша бөлінбейді, яғни, тегілер ерлер мен әйелдерге де тиесілі болуы мүмкін.
34-жол:
[[Image:Honggildong.svg|left|200px|thumb|Жоғарғы бөлік хангыл тілінде, ал төменгі бөлік ханчеде жазылған. Екі жағдайда да Хон тегі сары түспен ерекшеленген.]]
 
Дәстүр бойынша, ұлдар аттары аты ұрпақ арқылы анықталады. Солтүстік Кореяда інiлерi мен апалары үшін атаулар бірдей. Көбіне атаулар Ханчадан тұрады, бірақ әдетте хангылде жазылады. Солтүстік Кореяда Ханча қолданылмайды, бірақ иероглифтердің мағынасы сақталған. Мысалы, ''чхоль'' (кор. 철?, 鐵?), ұл аты «Темір» дегенді білдіреді<ref name="northnames">[http://NKChosun.com 조선일보 NKchosun.com — 뉴스<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>.
 
Дәстүр әлі күшті болмағанына қарамастан, [[1970 жыл]]дан бастап, кейбір ата-аналар бастапқыда корей сөздері болған есімдерді, балаларына атау ретінде беруде. Корей сөздерінен тұратын танымал есімдер - ''Ханыль'' (하늘; «аспан»), ''Арым'' (아름; «ару»<ref>Арым [7](아름) в первом значении — «красота», во втором — один обхват дерева или охапки цветов.</ref>), ''Киппым '' (기쁨; «қуаныш») және ''Исыль'' (이슬; «тазалығы» хаттар «. шық «).
 
Есімдер, сирек жағдайларда, екі буыннан тұрады, бірақ кебір жағдайларда бір немесе үш буыннан тұрады. Мысалы, саясаткерлер атаулары Ким Гу, Ко Куна және Ён Кэсомуна.
48-жол:
 
== Қолдану ==
Аты бойынша атауларды пайдалану дәстүрлі корей қоғамда, қатаң ережелер мен шектеулерге ие. [[Корея]] мәдениеті бойынша жеке атын адамды шақыру үшін қолдану өрескел саналады. Бұл қағида ересек адамдармен сөйлескенде қатаң түрде сақталады. Бұл ереже корей тілін үйренушілерге арналған қиындық көзі болып табылады<ref>The Northern Forum (2006), p. 29.</ref>.
 
Тұлғаның нақты атын толықтыруға мүмкіндік беретін көптеген сөздер бар. Егерде тұлға ресми түрде атағы бар болса, оның атағы бойынша атауы тиіс. Мысалы, менеджер немесе босс. Әдетте бұл сөздер тұлғаның мәртебесін білдіруге қолданады. Бірақ, оны осы статустарға байланысты атауға да болады<ref name="proper">Ri 2005, p. 182.</ref>.
 
== Тарих ==
Корей атаулары уақыт өткен сайын өзгереді. Шежіресі пайда бірінші аттары Үш патшалық кезеңіне жатады. Сот жүйесі ''Салт атаулары (Книге церемоний)'' кітабына негізделген. Бұл жүйе бірінші Үш патшалық кезінде Корея еніп болды. Бұл дәстүр Корё династиясы кезінде кеңінен таралды<ref>Lee, Hong-jik (1983), p. 1134.</ref><ref>Do (1999).</ref>.
 
=== Ежелгі Корей есімдері ===
Атауларының айналымы алдында қытай стилінде корейтер атауларының өз жүйесі болды. Ақсүйектеріне қоспағанда, ежелгі корейтердің көпшілігінде тегі жоқ. Жеке аттар кейде үш буындардың тұрады. Мысалы, Мисахын (미사흔; 未斯欣) немесе Садахам (사다함; 斯多含).
 
Когурё және Пэкче ежелгі корей мемлекеттерінде қытай есімдері аз кездеседі. Жапон шежіре деректеріне бойынша, кейбір таңбалар қытайша емес, корейше айтылған. Мысалы, Когурё губернаторы Ён Кэсомун (연개소문; 淵蓋蘇文). Жапон шежіресінде «Нихон сёки» атауы Ири Касуми (伊梨 柯 須弥) бойынша аталған. «Ири» сөзі Когурё тілінде «[[Субұрқақ]]» деген мағынаны білдіреді<ref>Do (1999), sec. 2.</ref>.
 
=== Моңғол әсері ===
Моңғол оккупациясы кезеңінде, Корё кезінде, корей аристократиялары моңғол, сонымен қатар сино- корейлік аттарға ие болған. Мысалы, Конмина ванасы Баян Темур, Қытай-Корей Ванг Ки (王祺) (кейінірек Ван Чунг, 王 顓) болды<ref>Lee, Hong-jik (1983), p. 117.</ref>.
 
=== Жапон әсері===
Корея жапон отарлық үстемдік ([[1910]] - [[1945]]) кезінде жапон аттарын қабылдауға корейтер мәжбүр болды<ref>U.S. Library of Congress, [http://countrystudies.us/south-korea/7.htm Korea Under Japanese Rule.]</ref>. Жергілікті шенеуніктер корейліктерді, күшпен мәжбүрлеп есімдерін жапон тіліне аударуын талап етті. Нәтижесінде, [[1944 жыл]]ы [[Корея]] халқының шамамен 84% жапон аттары болды. Кореяны азат еткеннен кейін, [[23 қазан]] [[1946]] Кореяда АҚШ әскери командасы атынан есімдерді қалпына келтіру үшін бұйрық шығарды (조선 성명 복구 령; 朝鮮 姓名 復舊 令). Соның арқасында 38 параллель оңтүстік корейлер өздерінің ұлттық есімдерін қалпына келтірді.
 
== Әдебиеттер ==
81-жол:
*[http://familii.info/georaphy/korea.html Корейские имена и фамилии]
*[http://www.arirang.ru/bons/bons.htm Корейские боны (пои). Из кн. Корейские обычаи и традиции / Сост. ЦОЙ Ен Гын, ЯН Вон Сик. Алматы, 2007]
<ref>Республика Корея. [http://kosis.nso.go.kr/cgi-bin/sws_999.cgi?ID=DT_1INOOSB&IDTYPE=3 Национальное статистическое бюро (англ.).] Для Северной Кореи подробная статистика недоступна, однако цифры разнятся незначительно. Список 22 наиболее распространённых фамилий и приблизительный разброс для обеих частей Кореи</ref> <ref> U.S. Library of Congress, Traditional Family Life</ref> <ref> Nahm, стр. 33-34.</ref> <ref> 조선일보 NKchosun.com — 뉴스</ref> <ref>Южная Корея, Закон о семейном реестре http://kosis.nso.go.kr/cgi-bin/sws_999.cgi?ID=DT_1INOOSB&IDTYPE=3</ref> <ref> National Academy of the Korean Language (1991) (ағылшын тілінде)</ref> <ref>Арым (아름) в первом значении — «красота», во втором — один обхват дерева или охапки цветов</ref> <ref>[https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D1%80%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F_%D0%BA%D0%BE%D1%80%D0%B5%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA%D0%B0 Корей тілін латынға аударудың ресми жүйесі]</ref> <ref>Ri 2005, p. 182.</ref> <ref>Hwang (1991), p. 9.</ref> <ref>Naver Encyclopedia, Nickname (별명 別名).</ref> <ref>Lee, Hong-jik (1983), p. 1134.</ref> <ref>Придворное имя Соль Чхона, Чхонджи (총지 聰智), упоминаеися в [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BC%D0%B3%D1%83%D0%BA_%D0%A1%D0%B0%D0%B3%D0%B8 Самгук Саги].</ref> <ref>Do (1999).</ref> <ref>Do (1999), sec. 2.</ref> <ref>Do (1999), sec. 3.</ref> <ref>Lee, Hong-jik (1983), p. 117.</ref> <ref>U.S. Library of Congress, [http://countrystudies.us/south-korea/7.htm Korea Under Japanese Rule]</ref> <ref>Nahm (1996), p. 223. См. также Empas, «창씨개명.»</ref> <ref>«…84 % населения Кореи имело японские фамилии» формально, то есть по паспорту. На практике, в повседневном общении подавляющее большинство корейцев употребляло корейские имена. (Орысша)</ref>
 
== Дереккөздер ==