Әбубәкір Бермұхамедұлы Алдияров: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш →‎Дереккөздер: clean up, replaced: Пайдаланған әдебиет → Дереккөздер using AWB
+ 10 санат; ± 2 санат (HotCat құралының көмегімен)
1-жол:
'''Әбубәкір Бермұхамедұлы Алдияров''' ([[1878 жыл]], [[Торғай облысы]] [[Қостанай уезі]] [[Сарыой болысы]] — 27.09.1938 жыл, [[Тараз]] ) — қоғам қайраткері.
'''Алдияров Әбубәкір Бермұхамедұлы''' (1878, [[Торғай облысы]] Қостанай уезі [[Сарыой]] болысы — 27.09.1938, [[Тараз]] ) — қоғам қайраткері. Әкесі [[Бермұхамед]] болыс болған, атасы [[Қаумен]] ел басқарған.<ref>Қазақ энциклопедиясы</ref> [[Алтынсарин|Ы.Алтынсарин]] ұйымдастырған Қостанайдағы 2 сыныптық мектепті, Орынбор ер балалар [[гимназия]]сын (1899) тәмамдаған соң, [[Қазан императорлық университеті]]нің [[медицина]] [[факультет]]іне түсіп, [[генерал-адьютант]] [[Крыжановский|Н.А.Крыжановский]] атындағы [[стипендия]]мен оқыған. 1904 жылы университетті күміс медальмен бітіріп, [[Ақтөбе]], [[Қостанай]] өңірінде және [[Троицк]] қаласында (1916 жылға дейін) дәрігер болып қызмет істеді. 1916 жылы қазақтың тұңғыш заңгері [[Сейдалиннің|Ж.Сейдалиннің]] қызы [[Ажарға]] үйленіп, зайыбымен [[Белоруссия]]ға ([[Пинск]] қаласына) қара жұмысқа алынған қазақтар арасына өз еркімен барып, дәрігерлік қызмет атқарды, [[Халықаралық Қызыл Крест қоғамы]]нда жұмыс істеді. 1917 жылы елге оралған соң [[Алаш]] қозғалысына белсене араласты. 1917 жылғы 1 және 2 жалпықазақ съезіне қатысты. Алашорданың Қостанай уезі комитетінің төрағасы және Торғай облысы комитетінің мүшесі болды. 1918 жылы қазанның 14-17 аралығында өткен Қостанай уезі қазақтарының төтенше съезінде Алашорда автономиясы туралы баяндама жасады. Баяндама бойынша съезд “Қостанай уезі Алаш автономиясына қосылып, тек Алаш және Бүкілресейлік үкіметтердің билігін мойындайды” деген қарар қабылдады. Кеңес өкіметі тұсында Алдияров Тройцк қаласының ауруханасында дәрігер болып істеді. Алаш қозғалысына белсене араласқаны үшін 1928 жылы [[Өскемен]]ге жер аударылды. 1936 — 38 жылдары Қырғызстанның Қаракөл қаласында және Тараздағы темір жол ауруханасында қызмет істеді. Алдияров — 1938 жылы жала жабылып, ату жазасына кесілген саяси қуғын-сүргін құрбандарының бірі. 1956 жылы 20 қыркүйекте ақталды.<ref>«Алаш» қозғалысы. Алматы, 2008. ISBN 9965-32-715-7</ref>
==Дереккөздер==
<references/>
 
Әкесі Бермұхамед болыс болған, атасы Қаумен ел басқарған.<ref>Қазақ энциклопедиясы</ref>
{{wikify}}
 
* [[Алтынсарин|Ы.Алтынсарин]] ұйымдастырған Қостанайдағы 2 сыныптық мектепті
{{Суретсіз мақала}}
* Орынбор ер балалар [[гимназия]]сын (1899) тәмамдаған соң
 
* [[Қазан императорлық университеті]]нің [[медицина]] [[факультет]]іне түсіп, [[генерал-адьютант]] [[Крыжановский|Н.А.Крыжановский]] атындағы [[стипендия]]мен оқыған.
[[Санат:«Алаш» қозғалысы]]
* 1904 жылы университетті күміс медальмен бітіріп, [[Ақтөбе]], [[Қостанай]] өңірінде және [[Троицк]] қаласында (1916 жылға дейін) дәрігер болып қызмет істеді.
[[Санат:Тұлғалар]]
* 1916 жылы қазақтың тұңғыш заңгері Ж.Сейдалиннің қызы Ажарға үйленіп, зайыбымен [[Белоруссия]]ға ([[Пинск]] қаласына) қара жұмысқа алынған қазақтар арасына өз еркімен барып, дәрігерлік қызмет атқарды, [[Халықаралық Қызыл Крест қоғамы]]нда жұмыс істеді.
* 1917 жылы елге оралған соң [[Алаш қозғалысы]]на белсене араласты.
* 1917 жылғы 1 және 2 жалпықазақ съезіне қатысты.
* Алашорданың Қостанай уезі комитетінің төрағасы және Торғай облысы комитетінің мүшесі болды.
* 1918 жылы қазанның 14-17 аралығында өткен Қостанай уезі қазақтарының төтенше съезінде Алашорда автономиясы туралы баяндама жасады. Баяндама бойынша съезд “Қостанай уезі Алаш автономиясына қосылып, тек Алаш және Бүкілресейлік үкіметтердің билігін мойындайды” деген қарар қабылдады.
* Кеңес өкіметі тұсында Алдияров Тройцк қаласының ауруханасында дәрігер болып істеді.
* Алаш қозғалысына белсене араласқаны үшін 1928 жылы [[Өскемен]]ге жер аударылды.
* 1936 — 38 жылдары Қырғызстанның Қаракөл қаласында және Тараздағы темір жол ауруханасында қызмет істеді.
* Алдияров — 1938 жылы жала жабылып, ату жазасына кесілген саяси қуғын-сүргін құрбандарының бірі. 1956 жылы 20 қыркүйекте ақталды.<ref>«Алаш» қозғалысы. Алматы, 2008. ISBN 9965-32-715-7</ref>
 
==Дереккөздер==
<references/>
 
{{Bio-stub}}
{{Суретсіз мақала}}
 
[[Санат:1878 жылы туғандар]]
[[Санат:Қостанай уезінде туғандар]]
[[Санат:27 қыркүйекте қайтыс болғандар]]
[[Санат:1938 жылы қайтыс болғандар]]
[[Санат:Таразда қайтыс болғандар]]
[[Санат:Қазақстан дәрігерлері]]
[[Санат:Қазақстан мемлекет қайраткерлері]]
[[Санат:Сталиндік репрессия құрбандары]]
[[Санат:КСРО-да атылғандар]]
[[Санат:КСРО-да ақталғандар]]
[[Санат:Қазақстан қоғам қайраткерлері]]
[[Санат:Алаш Орда қайраткерлері]]