Кәмшат: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
19-жол:
| range_map_caption = Ареал
}}
'''Кәмшат''' ({{lang-la|Lutra lutra}}) — [[жыртқыштар]] отрядының күзендер тұқымдасына жататын, [[тері]]сі өте құнды аң. Кәмшат [[Австралия]]дан басқа материктің бәрінде кездеседі. Суда жақсы жүзеді, шомылады. Камшаттың негізгі қорегі — [[балықтар]] мен [[бақалар]]. Кәмшатты кейде қазақша құндыз немесе қама деп те атайды. Мұның бірнеше түрлері бар, олардан жиі кездесетіндері: кәмшат құндызы, өзен кәмшаты.
 
[[Қазақстан]]ның орманды, таулы аймақтарында кәдімгі кәмшат және [[Орта Азия кәмшаты]] кездеседі. [[Дене тұрқы]] 65 — 70, құйрығы 41 — 44 см, салмағы 5 — 8 кг. Кәмшаттың арқасы мен құйрығының түсі жылтыраған қара қоңыр. Бауыры ақшыл, төсі сарғыш қоңыр келеді. Саусақтарының арасы жүзу жарғақтарымен көмкерілген. Қазақстанның оңтүстік-шығысында таралған. [[Іле]] өзеніне құятын [[Шілік]], [[Үсек]], [[Құндызды]] сияқты таулы өзендерінің сағаларын және Көксу, Қара, [[Тентек]] өзендерінің жоғарғы жағалауларын мекендейді. Көбіне шабақтар мен балықтармен қоректенеді. Сондай-ақ, құстарды, сүтқоректілерден — қоян, су тышқаны мен ұсақ кеміргіштерді ұстап жейді. Кәмшат көбіне өзеннің тік жағасынан ін қазып, сонда паналайды. Інінің аузы су астында болады. Жатағын қыста қатпайтын, балығы бар ағын су бойына салады. Жылына 1 рет түлейді. Аналығы 2 — 4 құнай табады. Көп аулануына байланысты саны күрт азайып кеткен. Осы кезде тек кәдімгі кәмшатты ғана аулауға рұқсат етіледі. Орта Азия кәмшатыы өте сирек кездесетін болғандықтан Қазақстанның “[[Қызыл кітап|Қызыл кітабына]]” енгізілген. Бұл аң [[Кирсанов]] қорықшасында арнайы қорғалып, өсіріледі. Жылына 100 — 150 кәмшат [[елтірісі]] дайындалады (2004).<ref name="source1">“Балалар Энциклопедиясы”, V-том</ref>
 
Кәмшат [[Австралия]]дан басқа материктің бәрінде кездеседі. Суда жақсы жүзеді, шомылады. Камшаттың негізгі қорегі — [[балықтар]] мен [[бақалар]]. Кәмшатты кейде қазақша құндыз немесе қама деп те атайды. Мұның бірнеше түрлері бар, олардан жиі кездесетіндері: кәмшат құндызы, өзен кәмшаты.
Т. Мұсақұлов, ОРЫСША-ҚАЗАҚША ТҮСІНДІРМЕЛІ БИОЛОГИЯЛЫҚ СӨЗДІК І-том ҚАЗАҚМЕМЛЕКЕТБАСПАСЫ, Алматы — 1959, Редакциясын басқарған: Биология ғылымының докторы профессор Т. Дарқанбаев
 
[[Қазақстан]]ның орманды, таулы аймақтарында кәдімгі кәмшат және [[Орта Азия кәмшаты]] кездеседі. [[Дене тұрқы]] 65 — 70, құйрығы 41 — 44 см, салмағы 5 — 8 кг. Кәмшаттың арқасы мен құйрығының түсі жылтыраған қара қоңыр. Бауыры ақшыл, төсі сарғыш қоңыр келеді. Саусақтарының арасы жүзу жарғақтарымен көмкерілген. Қазақстанның оңтүстік-шығысында таралған. [[Іле]] өзеніне құятын [[Шілік]], [[Үсек]], [[Құндызды]] сияқты таулы өзендерінің сағаларын және Көксу, Қара, [[Тентек]] өзендерінің жоғарғы жағалауларын мекендейді. Көбіне шабақтар мен балықтармен қоректенеді. Сондай-ақ, құстарды, сүтқоректілерден — қоян, су тышқаны мен ұсақ кеміргіштерді ұстап жейді. Кәмшат көбіне өзеннің тік жағасынан ін қазып, сонда паналайды. Інінің аузы су астында болады. Жатағын қыста қатпайтын, балығы бар ағын су бойына салады. Жылына 1 рет түлейді. Аналығы 2 — 4 құнай табады. Көп аулануына байланысты саны күрт азайып кеткен. Осы кезде тек кәдімгі кәмшатты ғана аулауға рұқсат етіледі. Орта Азия кәмшатыы өте сирек кездесетін болғандықтан Қазақстанның “[[Қызыл кітап|Қызыл кітабына]]” енгізілген. Бұл аң [[Кирсанов]] қорықшасында арнайы қорғалып, өсіріледі. Жылына 100 — 150 кәмшат [[елтірісі]] дайындалады (2004).<ref name="source1">“Балалар Энциклопедиясы”, V-том</ref><ref>Т. Мұсақұлов, Орысша-қазақша түсіндірмелі биологиялық сөздік, І-том. Қазақ мемлекет баспасы, Алматы — 1959</ref>
 
== Дереккөздер ==
<references/>
Line 31 ⟶ 33:
 
[[Санат:Жыртқыштар]]
[[Санат:Жануарлар]]
[[Санат:Кәмшаттар]]
[[Санат:Еуропа сүтқоректілері]]
[[Санат:Азия сүтқоректілері]]
[[Санат:1758 жылы зерттелген жануарлар]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Кәмшат» бетінен алынған