Ою-өрнек түрлері

Ою-өрнек түрлері

Қазақ ою-өрнегінің негізгі композияциялық құрылымы:жиектік өрнектер - ою-өрнекті жолақ (фриздер, жиектер т.б.);гүлді өрнектер (шеңбер түріндегі ою-өрнектер, розетка, күн белгісі, т.б.);торлы ою-өрнектер (заттың бетін тұтас жауып тұрады);геометриялық (әр түрлі геометриялық денелерден құралады);зооморфтық (жануарлар, яғни аң-құс, балық , әр түрлі жәндіктер т.б.);көкөніс (өсімдіктердің гүлі, жапырағы, сабағы, жәні т.б. элементтері).қиял-ғажайып өрнектер (бойтұмарлар, аспан әлемінің белгісі).Олардың аса маңызды элементтері: қошқар мүйіз, құс таңдай, түйе табан, үш жапырақты, бес жапырақты, т.б. Ою-өрнектің геометриялық элементтері шаршы, ромбы, жұлдызша түрінде), сондай-ақ, көкөніс өрнектері (гүл, жапырақ, бұтақ түрінде) ағаш ұқсатуда, әсіресе үй жиһазы мен ыдыс-аяқтарда, музыка аспаптары мен аңшылық қару-құралдарында сақталып қалды.Халық ою-өрнегінің сан алуан түрлері әйел әшекейлерінде (сақина, сырға, бойтұмар, білезік) кездеседі. Ал сәулет өнерінде зооморфтық пен көкөніс өрнектері (сыңар мүйіз, кұсмойын, түлкі бас, арқар мүйіз, т.б.) басым болады.