20:20, 2014 ж. маусымның 5 кезіндегі нұсқа өңдеу ArystanbekBot (талқылау \| үлесі) Боттар, Интерфейс әкімшілері, Администраторлар 138 844 edits ш →‎Лавалы жанартау: clean up, replaced: сөздігі:Экология → сөздігі: Экология, қорғау/ → қорғау /, бағдаламасының → бағдарламасының using AWB ← Ескірек өңдеме		12:51, 2015 ж. қарашаның 23 кезіндегі соңғы нұсқа өңдеу жоққа шығару Sibom (талқылау \| үлесі) Администраторлар 41 106 edits ш clean up, replaced: Темп-расы → Температурасы using AWB
2-жол: [[Сурет:Lava wildfire.JPG\|thumb]] [[Сурет:Lava wildfire.JPG\|thumb]] '''Лава'''({{lang-it\| lava}}, {{lang-la\| labes}} – опырылу, құлау) – жанартау әсерінен жер бетіне төгілетін отты-сұйық балқыма. ~~Темп-расы~~Температурасы 690 – 1200°С аралығында өзгереді. Қышқылды (риолитті) және негізді Л-лар болып жіктеледі. Лава -жанартаулар әрекеті барысында жер бетіне төгілетін қызған сұйық не өте тұтқыр, көбіне силикаттық масса; лавалардың суынып қатаюы нәтижесінде эффузиялық, ал сығымдала көтерілген тұтқыр лавалар есебінен экструзиялық [[таужыныстар]] қалыптасады. Бұл таужыныстарда кеде лава деп аталады. [[Жер]] қойнауынан көтерілген лавалардың [[температурасы]] жүздеген градус, кейде мың градустан астам, лава температурасының нақты мөлшері оның химиялық құрамы мен өзі кіріктіретін газ мөлшеріне тікелей байланысты. Жер бетіне жетіп төгілген лавалар құрам және пішін ерекшеліктеріне орай бірнеше түрлерге бөлінеді. 2) Көлбеу бағытта жасалатын қазынды, мұндай тау- кен қазындыларының ұзындығы кенор- нының геологиялық жағдайына жоне осы кенді өндірудің алдын ала жасалған жүйесіне тәуелді бола отырып, 25—30 м-ден 200 м-ге шейін жетуі мүмкін. == Лава ағымы == Лаваның жер бетінде біршама ұзын да енсіз денелер түрінде таралу пішіні; Л.а-ның ұзындық және ендік көрсеткіштері лава тұтқырлығы мен [[жанартау]] баурайының еңістігіне тәуелді. Жалпылама заңдылық: кышқыл құрамды лавалардың ағымы әдетте қысқа болып келеді (1—10 км), бірақ олар біршама қалың массалар құрайды (25—30 м- ге шейін); керісінше, негізді құрамды базальт лавалары әдетте ұзақ қашықтыктарға сағаланады (ондаған, тіпті жүз километрге шейін).

Лава: Нұсқалар арасындағы айырмашылық