Тораңғылысай қорықшасы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Жаңа бетте: {{Тексерілмеген мақала|date={{subst:#time:F Y}}}} <!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ! --> ''...
(Айырмашылық жоқ)

23:07, 2015 ж. қарашаның 30 кезіндегі нұсқа

Тораңғылысай мемлекеттік қорықшасы - қырғауыл, құмқоян және жабайыы шошқа санын қалпына келтіріп, одан әрі көбейту мақсатымен 10 жылға арналып, 1978 жылы құрылған. Облыстық мәні бар. Қызылорда қаласы, Сырдария ауданының 17,9 мың га жерін алып жатыр. Жаңадария өзенінің оң жақ жағалауындағы шөл өңірде орналасқан. Жер бедері көсілген жазық, орта шенінде бірен саран құм төбелер кездеседі. Жағалауын қамыс, қоғағ қияқ басқан кішігірім өзен көлдер ағып өтеді. Құмда сексеуіл өте тығыз өскен. Жаңадария өзенін бойлай қына, тал, терек, тораңғыдан тұратын тізбекті орман және тоғай өскен. Қорықшада жоғарыда аталған аңдардан басқа борсық, түлкі, қарсақ мекендейді. Торғай мемлекеттік қоықшасы - 10 жылға арналып, 1967 жыл құрылған. 1978 жылы қызмет мерзімі келесі 10 жылға созылды. Оданнан соң өзжұмысын тоқтатты. Қазіргі Ақтөбе қаласы, Ырғыз ауданының Нұра және Тәуіш ауылдарының 348 мың га жерін алып жатыр. 1971 жылых халықаралық мәні бар батпақты жерлер қатарына жатқызылды. Қорықша жерін негізінен су құстары мекендейді.Торғай және Ырғыз өзенінің төменгі салаларында, беті көптеген жыра суыменн тілімденген үстіртте орналасқан. Жазда өзен арналары кеуіп қалады да, әр жерде үзілген өзен сулынан көптеген шалшық сулар пайда болады. осындай суға толы жүздеген шұңқырлар көлге айналады. Торғай және Ырғыз өзендері алқабындағы жайылма судан пайда болған көлдерде қалың қамыс өскен, қамыс құрамында әсіресе қияқ көп. Кейбір жылдары мұндай суы мол жерлерге 1 млн дай құс қоныстайды. Олардың арасында: сұр қаз, кішкене қарашақаз, казарка, өзен және сүңгуір үйректері бар. Бұлардың барлығы Қызыл кітапқа енгізілген. Олар қорықшада жылы жаққа ұшып бара жатып аялдайды. Қорықшада бұдан басқа сыбырлақ аққу, үйрек, қасқалдақ ұялайды, мыңдаған құс түрлері түлейді. Мұнда аң құұс қорғау жұмыстарымен қатар , су құстары есепке алынып, жыртқыш аңдар жойылып отырады.

Дереккөздер

[1]

  1. Қазақ ССР қысқаша энциклопедиялық-2 том-Қазақ Совет энциклопедиясының бас редакциясы-Алматы,1987-