Тоқты қорықшасы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Жаңа бетте: {{Тексерілмеген мақала|date={{subst:#time:F Y}}}} <!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ! --> ''...
(Айырмашылық жоқ)

23:20, 2015 ж. қарашаның 30 кезіндегі нұсқа

Тоқты мемлекеттік қорықшасы - 10 жылға арналып 1982 жылы құрылған. Облыстық мәні бар. Талдықорған қаласы, Алакөл ауданындағы мемлекеттк жер қорының 187 мың га-сын алып жатыр. Қорықша негізінен Көксу өңірінің аңғары қақ бөлген Жоңғар Алатауы сілемдерінен тұрады. Мұнда жусан, жабайы гие, итмұрын, үшқат, зерек жиі кезедседі. Қаулап өскен тау шалғыны, теңіз деңгейінен 100 м тереңдікте жатып, 2500 м биіктіктегі Тянь-Шань шыршасы мен сібір май қарағайымен ұласқан. Осы арадағы шатқалда көктерек пен тал аралас ормандар болды. Субальпі және альпі белдеулерінде алуан түрлі шөп өсетінді. Қорықшада Қызыл кітапқа енгізілген арқар, қарақұйрық, қоңыр аю, барыс, ұлар, қылқұйрық, дуадақ сияқты аң құстармен қатар марал, елік, таутеке, жабайы шошқа, сусар, күзен, ақ тышқан, шіл, құр, тұйғын, кекілік мекендейді. Қорықшада табиғат қорғауымен қатар, аң құс есепке алынып, күз бен қыста оларға қосымша жем беріледі, жыртқыш жануар лар жойылып отырады. Торғай мемлекеттік қоықшасы - 10 жылға арналып, 1967 жыл құрылған. 1978 жылы қызмет мерзімі келесі 10 жылға созылды. Оданнан соң өзжұмысын тоқтатты. Қазіргі Ақтөбе қаласы, Ырғыз ауданының Нұра және Тәуіш ауылдарының 348 мың га жерін алып жатыр. 1971 жылых халықаралық мәні бар батпақты жерлер қатарына жатқызылды. Қорықша жерін негізінен су құстары мекендейді.Торғай және Ырғыз өзенінің төменгі салаларында, беті көптеген жыра суыменн тілімденген үстіртте орналасқан. Жазда өзен арналары кеуіп қалады да, әр жерде үзілген өзен сулынан көптеген шалшық сулар пайда болады. осындай суға толы жүздеген шұңқырлар көлге айналады. Торғай және Ырғыз өзендері алқабындағы жайылма судан пайда болған көлдерде қалың қамыс өскен, қамыс құрамында әсіресе қияқ көп. Кейбір жылдары мұндай суы мол жерлерге 1 млн дай құс қоныстайды. Олардың арасында: сұр қаз, кішкене қарашақаз, казарка, өзен және сүңгуір үйректері бар. Бұлардың барлығы Қызыл кітапқа енгізілген. Олар қорықшада жылы жаққа ұшып бара жатып аялдайды. Қорықшада бұдан басқа сыбырлақ аққу, үйрек, қасқалдақ ұялайды, мыңдаған құс түрлері түлейді. Мұнда аң құұс қорғау жұмыстарымен қатар , су құстары есепке алынып, жыртқыш аңдар жойылып отырады.

Дереккөздер

[1]

  1. Қазақ ССР қысқаша энциклопедиялық-2 том-Қазақ Совет энциклопедиясының бас редакциясы-Алматы,1987-